Microsoft Word ekologiya doc
oktyabr - Beynəlxalq təbii fəlakətlərdən
Yüklə 327,11 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 9 oktyabr - Beynəlxalq təbii fəlakətlərdən müdafiə günü
- 6 noyabr – Müharibə vaxtı və müharibə konfliktləri zamanı ətraf mühitin istismar edilməsinin
- Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin ratifikasiya etdiyi Ekoloji Konvensiyalar
- ƏDƏBİYYAT SİYAHISI Qanunlar
- Milli Proqram
- Tədbirlər planı
- MÜNDƏRİCAT
44
müdafiə günü
9 oktyabr bütün dünyada planetimizin “Beynəlxalq təbii fəlakətlərdən müdafiə günü” kimi qeyd olunur.
Hər il təbii fəlakətlər dünyada 250 mindən artıq insanın ölümünə bais olur, onların vurduğu ziyan isə 50 milyard ABŞ dollarından 100 milyarda kimi gəlib çıxır. Asiya – təbii fəlakətlərin daha çox məruz qaldığı qitədir. Uzaq Şərqdən dağıdıcı tayfunlar, Çindən daşqınlar, Tacikistandan sel axınları demək olar ki, əskik olmur. Təbii fəlakətlər hətta Özbəkistandan da yan keçməmiş, ölkənin ayrı- ayrı rayonlarında sel daşqınları, bir sıra çaylarında isə güclü sellər müşahidə olunmuşdur.
2001-ci ilin 5 noyabrında BMT-nin Baş Assambleyası hər ilin 6 noyabrını “müharibə vaxtı və müharibə konfliktləri zamanı ətraf mühitin istismar edilməsinin xəbərdar olunmasının beynəlxalq günü” elan etdi (56/4 saylı qətnamə). Bu qərar qəbul edilərkən o nəzərə alınmışdır ki, hərbi konfliktlər zamanı ətraf mühitə vurulan zərər, hələ onların bitməsindən sonra çox illər ekosistemin vəziyyətinə, təbii sərvətlərə və tez-tez milli ərazilərin sərhədlərindən kənara çıxaraq bir nəslin həyatına təsir edir. Baş Assambleya həm də, ümumi ətraf mühitin qorunması tədbirlərinin qəbul edilməsinin vacibliyini qeyd edən minillik Deklarasiyasına istinad etmişdir.
45
ratifikasiya etdiyi Ekoloji Konvensiyalar Konvensiyanın adı, qəbul olunduğu il Ratifikasiya tarixi Ümumdünya mədəni və təbii irsinin qorunması haqqında - 1972-ci il 06.12.1993-cü il BMT-nin İqlim dəyişmələri üzrə çərçivə Konvensiyası - 1992-ci il 10.01.1995-ci il Ozon qatının qorunması üzrə Konvensiya - 1985-ci il 31.05.1996-cı il Səhralaşmaya qarşı mübarizə Konvensiyası - 1994 – cü il 24.04.1998–ci il Kökü kəsilmək təhlükəsi qarşısında olan vəhşi fauna və yabanı flora növləri ilə beynəlxalq ticarət haqqında ( CITES ) - 1973-cü il
23.06.1998-ci il Avropanın vəhşi təbiəti, yabanı florası və təbii yaşayış mühitinin qorunması Konvensiyası - 1979–cu il 28.10.1999-cu il Ətraf mühit ilə bağlı məsələlərdə məlumatın əldə edilməsi, ictimaiyyətin qərar qəbul etməsində iştirakı və ədalət məhkəməsinin açıq keçirilməsi haqqında Orxus Konvensiyası -1998-ci il
09.11.1999-cu il Sərhədlərarası konteksdə ətraf mühitə təsirin qiymətləndirilməsinə dair Konvensiya - 1991–ci il 01.02.1999-cu il Biolojimüxtəliflik üzrə Konvensiya - 1992-ci il 14.03.2000-ci il Bitkilərin qorunması üzrə Roma Konvensiyası - 1951–ci il 14.03.2000-ci il Təhlükəli tullantıların sərhədlərarası daşınmasına və kənarlaşdırılmasına nəzarət haqqında Bazel Konvensiyası - 16.02.2001-ci il
46 1989–cu il Sərhəddən keçən su axınlarının və beynəlxalq göllərin mühafizəsi və istifadəsi Konvensiyası - 1992-ci il 18.03.2000-ci il Su quşlarının yaşama yerləri kimi beynəlxalq əhəmiyyəti olan sulu-bataqlıq yerlər haqqında Ramsar Konvensiyası - 1971-ci il 18.07.2001-ci il Böyük məsafələrdə havanın transsərhəd çirkləndirilməsi haqqında -1979–cu il 09.04.2002-ci il Davamlı üzvü çirkləndiricilər haqqında Stokholm Konvensiyası – 2001-ci il 09.01.2003-cü il Sənaye qəzalarının transsərhəd təsiri haqqında Konvensiya – 1992-ci il 04.05.2004-cü il Xəzər dənizinin dəniz mühitinin qorunması üzrə çərçivə Konvensiyası 18.05.2006-cı il
47
Qanunlar
Ekoloji Təhlükəsizlik haqqında: Azərbaycan Respublikasının Qanunu //Qanunvericilik toplusu.- 1999.- 8 iyun.- № 8.- S. 1641-1647.
Ətaraf mühitin mühafizəsi haqqında: Azərbaycan Respublikasının Qanunu //Azərbaycan.- 1999.- 10 avqust.- S. 1, 2
Atmosfer havasının mühafizəsi haqqında: Azərbaycan Respublikasının Qanunu //Azərbaycan.- 2001.- 22 iyun.- S. 1.
Ətraf mühitə dair informasiya almaq haqqında: Azərbaycan Respublikasının Qanunu //Azərbaycan.- 2002.- 20 aprel.- S. 1.
“Ekoloji təhlükəsizlik haqqında”Azərbaycan Respublikası Qanununun tətbiq edilməsi barədə: Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanı //Qanun toplusu.- 1999.- № 8.- S. 1799-1800.
mühitin mühafizəsi haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun tətbiq edilməsi barədə: Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanı //Qanun toplusu.- 1999.- № 8.- S. 1800-1801.
haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanunun icrasının təmin edilməsi barədə: Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanı //Azərbaycan.- 2001.- 12 iyul.- S. 1.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti “Ətraf mühitə dair informasiya almaq haqqında” Azərbaycan 48 Respublikası Qanununun tətbiq edilməsi barədə: Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanı //Azərbaycan.- 2002.- 20 aprel.- S. 1.
69011 Q nömrəli Qanunu ilə Azərbaycan Respublikasının qoşulduğu “Neftlə çirkləndirmə hallarına hazırlığın təmin edilməsi, bunlara qarşı mübarizə və əməkdaşlıq haqqında” 1990-cı il tarixli Beynəlxalq Konvensiyanın icrasının təmin edilməsi barədə: Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı //Azərbaycan.- 2005.- 27 dekabr.- S. 1.
Azərbaycan Respublikası Prezidenti. Ozondağıdıcı maddələrin idxalı və ixracı sahəsində dövlət tənzimlənməsi barədə: Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanı //Azərbaycan.- 2006.- 30 mart.- S. 1.
Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin Ətraf mühitin mühafizəsi ilə bağlı Azərbaycan Respublikasının qoşulduğu Beynəlxalq Konvensiya və sazişlərdən irəli gələn məsələlər sahəsində əlavə tədbirlər haqqında: Sərəncamı //Azərbaycan.- 2006.- 31 mart.- S. 3.
təhlükəsizlik haqqında"Azərbaycan Respublikası Qanununun tətbiq edilməsi barədə "Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 1999-cu il 4 avqust tarixli 172 nömrəli Fərmanında dəyişikliklər edilməsi haqqında: Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 7 may 2008-ci il Fərmanı //Azərbaycan . - 2008.- 15 may.- S. 2.
Azərbaycan Respublikası Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin Azərbaycan Geologiya Muzeyinin fəaliyyətinin yaxşılaşdırılması ilə bağlı əlavə tədbirlər haqqında: Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin 21 may 2008-ci il Sərəncamı //Azərbaycan . - 2008.- 22 may. - S. 1. 49 Azərbaycan Respublikasının Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi əməkdaşlarının təltif edilməsi haqqında: Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 22 may 2008- ci il Sərəncamı //Azərbaycan.- 2008.- 23 may.- S. 3.
vibrasiya və səs-küy, çirklənmələrin normaları Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2008-ci il 8 iyul tarixli Fərmanı ilə təsdiq edilmişdir //Azərbaycan.- 2008.- 10 iyul.- S. 4.
Azərbaycan Respublikasında meşələrin bərpa edilməsi və artırılmasına dair Milli Proqram: Azərbaycan Respublikasının Prezidenti 2003-cü il 18 fevral tarixli, 1152 nömrəli Sərəncamı ilə təsdiq edilib //Azərbaycan Respublikası Qanunvericilik toplusu.- № 2.- S. 323- 348.
Azərbaycan Respublikasında ekoloji cəhətdən dayanıqlı sosial-iqtisadi inkişafa dair Milli Proqram: Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2003-cü il 18 fevral tarixli 1152 nömrəli Sərəncamı ilə təsdiq edilmişdir. //Azərbaycan Respublikası Qanunvericilik toplusu.- 2003.- № 2.- S. 291-322.
Azərbaycan Respublikasının ekoloji cəhətdən dayanıqlı sosial-iqtisadi inkişafa dair Milli Proqram
Tədbirlər planı
Azərbaycan Respublikasında ekoloji vəziyyətin yaxşılaşdırılmasına dair 2006-2010-cu illər üçün kompleks Tədbirlər planı //Azərbaycan Respublikası Qanunvericilik toplusu.- 2006.- № 9.- S. 1964-1975. 50
Kitablar
Azərbaycan Respublikasında ekologiya: Əsas hadisələrin xronikası.- B.: Mütərcim, 1999.- 26 s.
aspektlər /E.Abbasova .-B., 2005.-121 s.
Babaxanov, N.A. Təbii fəlakətlərin iqtisadi və sosial- coğrafi öyrənilməsi /N.A. Babaxanov, N.A. Paşayev.- B., 2004.-194 s.
“Ekologiya: Təbiət və cəmiyyət problemləri”: Akademik Həsən Əliyevin 100 illik yubileyinə həsr olunmuş; Beynəlxalq elmi konfrans: Bakı, 8-9 noyabr 2007-ci il .-B.: Bakı Universiteti nəşriyyatı, 2007.- 607 s.
Ekologiya və siyasət /tərtibçi müəllif fəl. elm nam., dosent Sevil Məmmədova.-B.: Azərbaycan, 1999.-24 s.
tədris proqramları: Tədris vəsaiti /baş tərt. və red. Respublika Elmi Tərbiyə və Təcrübəçilik Mərkəzinin direktoru F.Əmirova .-B.,1999.-152 s.
Əliyev, T. Ekoloji menecment /T.Əliyev.-B.: Çinar- Çap, 2006.-453 s.
175 s.
Məmmədov, Q.S. Azərbaycanın ekotik problemləri: elmi, hüquqi, mənəvi aspektlər /Q.S.Məmmədov.-B.: Elm, 2004.-377 s.
Məmmədov, T.S. Ekologiya /T.S.Məmmədov.-B.:Elm, 2003.-300 s.
/Q.Məmmədov, M.Xəlilov.-B.: Elm, 2005.-879 s.
Məmmədov, Q. Ekologiya, ətraf mühit və insan /Q. S.Məmmədov, M.Y.Xəlilov.- B.: Elm, 2006.- 608 s. 51 Nuriyev, S.Q. Ekologiya hüququ /S.Q.Nuriyev Ə.V.Əhmədov.-B.: Qanun, 2003.-324 s.
Təhməzov, B. Azərbaycanın bioloji təbiət abidələri /B.Təhməzov.-B.: Adiloğlu, 2004.-567 s.
* * *
Ayşa, Aida. Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi hesabat verdi /Aida Ayşa //Xalq qəzeti.-2006.-8 aprel.- S.7.
Aslanova, R. Ekoloji problemlərin həllinə yeni konseptual yanaşma /R.Aslanova //Azərbaycan.-2005.- 25 mart.-S.7.
saxlamalıyıq, bu ulu öndərimizin bizə vəsiyyətidir //Azərbaycan.-2006.-4 iyun.-S.6.
beynəlxalq əməkdaşlıq /A.Babayev //Ekoloji kənd təsərrüfatı.-2006.-№10.-S.3-4.
sərvətlərdən səmərəli istifadənin tənzimlənməsi əsas amalımızdır / H.Bağırov //Respublika.-2004.-29 oktyabr.-S.3.
Bağırov, H. Heydər Əliyev Azərbaycanda ekoloji siyasətin və ekoloji konsepsiyanın yaradıcısıdır /H.Bağırov //Xalq qəzeti.-2005.- 9 may.-S.3
Bağırov, N. Ətraf mühitin mühafizəsi və təbii sərvətlərdən səmərəli istifadə konseptual yanaşma tələb edir /H.Bağırov //Xalq qəzeti.-2006.- 9 noyabr.-S.3.
Bədəlov,Ə. Ətraf mühitin mühafizəsini gücləndirmək naminə beynəlxalq əməkdaşlığın möhkəmləndirilməsi vacibdir /Ə.Bədəlov //Xalq qəzeti.-2004.-17 oktyabr.- S.8.
Cavadov, S. Təbiəti qorumaq hər birimizin vətəndaşlıq borcudur: Ekologiya /Cavadov Ş. //Azərbaycan.- 2006.-25 avqust.-S.5. 52 Ekologiyanın qorunması xalqımızın sağlamlığının, milli ideologiyamızın qorunması deməkdir: Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin sədrliyi ilə ölkəmizdə ekoloji vəziyyətin yaxşılaşdırılması məsələlərinə həsr edilmiş müşavirə //Respublika.-2006.-5 iyul.-S.1-4.
genefondumuzun qorunması deməkdir: Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin sədrliyi ilə ölkəmizdə ekoloji vəziyyətin yaxşılaşdırılması məsələlərinə həsr olunmuş müşavirə: çıxışlar //Azərbaycan .-2006.-5 iyul.-S.2-4.
şərtidir /Q.Əhmədov //Azərbaycan.-2006.-29 sentyabr.- S.5.
Əhmədoğlu, M. Gələcək nəsillər üçün qorumalıyıq…:/9 saylı Ekologiya və Təbii Sərvətlər şöbəsinin rəisi Süleyman Məmmədovla söhbət /Ə.Əhmədoğlu // Ədalət.-2006.-23 fevral.-S.4.
İbadov, K. Ekoloji mühitin qorunmasında uğurlu nəticələr: Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin 2004-cü ilin yekunları barədə kollegiya iclası keçirildi /K.İbadov //Respublika.-2005.-22 fevral.-S.4.
/T.Ibrahimov //Xalq qəzeti.-2007.-27 fevral.-S.7.
Qasımov, Ə. Ekoloji fəlakət: Ermənilərin Azərbaycan təbiətinə vurduğu yaraların qarşısını onilliklər boyu hiss edəcəyik //Azərbaycan ordusu.-2007.-16-17 mart.-S.3.
Məmmədov, E. Torpaqların yandırılması ermənilərin Azərbaycana qarşı növbəti terrorudur: Ekoloji təcavüz //Azərbaycan .-2007.-3 fevral.-S.7.
Təbiət ziyan vuranları cəzalandırır //Azərbaycan.- 2006.-17 dekabr.-S.4
tərbiyə və ekoloji problemlər: Kitabxanaların rolu mövzusunda /çıxışlar: A.Əsgərov, L.Məmmədova; T. 53 Kuznetsova, E. Çirisov, Z.Əliyev] /I.Pənahov //Respublika.-2007.-5 iyun.-S.4.
Şamıyev, F. Ekoloji tərbiyə, ekoloji problemlər: Kitabxanaların rolu: Zaqatalada eyni adlı mövzuda Azərbaycan-Rusiya birgə Beynəlxalq Konfransı haqqında /F.Şamıyev //Kino+.-2007.-1 iyun.-S.2. Rus dilində
Rasporəжenie Prezidenta Azerbaydжanskoy Respubliki ob utverжdenii «Plana kompleksnıx mer po uluçşeniö gkoloqiçeskoy obstanovki v Azerbaydжanskoy Respublike na 2006-2010 qodı» //Bakinskiy raboçiy.- 2006.-29 sentəbrə.-S.2.
Rasporəжenie Prezidenta Azerbaydжanskoy Respubliki ob utverжdenii naüionalьnıx proqram otnositelьno gkoloqii v Azerbaydжanskoy Respublike //Bakinskiy raboçiy.-2003.-19 fevralə.-S.1
obrazovaniy naseleniə //Bakinskiy raboçii.-2003.- 4 fevralə.-S.1-2.
Azerbaydжane: Materialı XI Meжdunarodnoy Konferenüii /T.N.Aliev.-Kiev, 2005 q.-S.100-105 * * *
Budaqov, B.A. Prirodnıe razruşitelьnıe əvleniə i ix gkonomiçeskie posledstviə (na primere Respubliki Azerbaydжan) /B.A.Budaqov, N.A. Babaxanov .–M., 2002.-334 s.
srede /S.L.Davıdova, V.İ.Tarasov.-M., İzd.RUDN, 2004.-456 s.
A.İ. Vladimirova, V.V.Remizova).-M.:Neftь i qaz, 2003.- 342 s. 54 Gnüiklopediə dlə detey: Gkoloqiə .-M.:Avanta, 2004.- T.19.-444 s.
Xalilov, Ş.B. Vodoxraniliщa Azerbaydжana i ix gko- loqiçeskie problemı / Ş.B.Xalilov.- B., 2003.- 310 s.
Xvan, T.A. Promışlennaə gkoloqiə /T.A.Xvan.- Rastov-na Donu, 2003.- 320 s. * * *
V Abşeronskom Naüionalьnom Parke budut sozdanı usloviə dlə oxranı redkix vidov florı i faunı //Bakinskiy raboçiy.-2005.-18 fevralə.-S.2.
Qadжi, İ. Abşeron vızıvaet k sostradaniö /İ.Qadжi //Bakinskiy raboçiy.-2003.-27 maə.-S.4.
//Kaspiy.-2005.-25 noəbrə.-S.1-5.
Nabieva,O. Qəndжa-çay prosit o pomoщi /O.Nabieva //Vışka.-2005.-25 noəbrə.-S.11. İnternet www.azecology.org . www.azenviron.aznet.org www.azerbaijan.az . www.eco.gov.az . http://greenaz.aznet.org . www.science.az www.nature.aznet.org .
55
GİRİŞ………………………………………………….………………….....… 5 XRONOLOGYYA………………………….…………......………..….......….. 11
GÖRKƏMLİ ŞƏXSLƏR EKOLOGİYA HAQQINDA……………......…….. 14 EKOLOGİYA VƏ KİTABXANALARIN QARŞISINDA DURAN VƏZİFƏLƏR…………………………..…..……... 18
EKOLOJİ TƏQVİM.......................................................................................... 35 EKOLOJİ GÜNLƏRiN YARANMA TARİXİ.................................................. 36
AZƏRBAYCAN RESPUBLIKASI MILLI MƏCLİSİNİN RATİFİKA- SİYA ETDİYİ EKOLOJİ KONVENSİYALAR .............................................. 46
ƏDƏBİYYAT SİYAHISI………………………………….…………............ 56 56
EKOLOGİYA VƏ KİTABXANALARIN QARŞISINDA DURAN VƏZİFƏLƏR
Nəşriyyat redaktoru: T.Ağamirova Korrektor: Ş.Əhmədova
Ünvan: AZ-1000 Bakı ş., Xaqani küç.29 E-mail: contact@anl.az URL: www.anl.az M.F.Axundov adına Azərbaycan Milli Kitabxanasının mətbəəsində ofset üsulu ilə çap olunmuşdur. Sifariş:20 Çapa imzalanmışdır: Tirajı: 150 Pulsuz: Yüklə 327,11 Kb. Dostları ilə paylaş:
|