Microsoft Word Elmi Mecmue 28

Prof. Dr. H.Mehmet Soysaldı
  
262 
Müheymin, Yüce Allah’ın güzel isimlerinden biri olarak “gözetip, kollayan, 
hükmü altına alıp koruyan” anlamında kullanılır.
4
 Kur’an-ı Kerim de önceki ilahi 
kitapları gözetip, koruduğu için onlardaki hakikatlere şahitlik ettiği, onların özünü ve 
aslını koruduğu için bu sıfatla anılmıştır.
5
 
Kur’an’da birçok ayette gerek peygamberlerin gerekse kitapların kendinden 
öncekileri tasdik ettikleri/doğruladıkları ifade edilmektedir. Birçok peygamber ve 
kitap da kendisinden sonra gelecek peygamberi ve kitabı müjdelemiştir. Mesela Hz. 
İsa o peygamberlerden biridir. 
 
2.
  Hz. İsa (a.s), Kendinden Önceki Tevrat’ı Tasdik Edici ve Kendinden Sonra 
Gelecek Olan Muhammed (s.a.v)’i Müjdeleyici Olarak Gelmiştir 
Hz.  İsa, Tevrat’ı tasdik edici/doğrulayıcı olarak gelmiştir. Nitekim bu hususu 
Yüce Allah Hz. İsa’nın dilinden şöyle ifade etmektedir: 
 ْذِٕاَو
 
 ﱠﺗﻟا  َنِﻣ ﱠيَدَﻳ  َنْﻳَﺑ ﺎَﻣِﻟ ﺎًﻗﱢدَﺻُﻣ ْمُﻛْﻳَﻟِإ ِﻪﱠﻠﻟا ُﻝوُﺳَر ﻲﱢﻧِإ َﻝﻳِﺋاَرْﺳِإ ﻲِﻧَﺑﺎَﻳ َمَﻳْرَﻣ  ُنْﺑا ﻰَﺳﻳِﻋ َﻝﺎَﻗ
اًرﱢﺷَﺑُﻣَو ِةاَر ْو
 
 ْﺣِﺳ اَذَﻫ اوُﻟﺎَﻗ  ِتﺎَﻧﱢﻳَﺑْﻟﺎِﺑ ْمُﻫَءﺎَﺟ ﺎﱠﻣَﻠَﻓ ُدَﻣْﺣَأ ُﻪُﻣْﺳا يِدْﻌَﺑ  ْنِﻣ ﻲِﺗْﺄَﻳ  ٍﻝوُﺳَرِﺑ
 ٌر 
 ِﺑُﻣ
 ٌنﻳ
 “Meryem oğlu İsa: Ey 
İsrail Oğulları! Ben. size Allah’ın elçisiyim, benden önce gelen Tevrat’ı doğrulayıcı 
ve benden sonra gelecek Ahmed adında bir peygamberi de müjdeleyici olarak geldim, 
demişti. Fakat o, kendilerine açık deliller getirince: Bu apaçık bir büyüdür, dediler.”
6
 
Bu ayet-i kerimede İsa (a.s), İsrail oğullarına hitap ederek, kendisinin Allah’ın 
onlara gönderdiği bir elçi olduğunu ve kendisinden önce indirilmiş olan Tevrat’ı 
tasdik edici/doğrulayıcı olarak geldiğini, Tevrat’a muhalif bir şey getirmediğini ifade 
etmektedir.
7
 
Yine İncil’in Tevrat’ı doğrulayıcı olarak indirildiği başka bir ayette şöyle ifade 
edilmektedir: “Onların ardından, yanlarındaki Tevrat’ı doğrulayıcı olarak Meryem 
oğlu İsa’yı gönderdik ve ona, içinde yol gösterme ve nur bulunan, önündeki Tevrat’ı 
doğrulayan, korunanlar için yol gösterici ve öğüt olan İncil’i verdik.”
8
 
Demek ki, Hz. İsa, Tevrat’taki dinin aslı ile ilgili tevhid, öldükten sonra dirilme 
ve ahlaki faziletler gibi hususları tasdik etmektedir. Ancak onların yaptıkları zulüm 
sebebiyle kendilerine haram kılınan bazı şeyleri Hz. İsa, helal kılmıştır. Örneğin deve 
eti, tırnaklı hayvanlar, iç yağları ve cumartesi günü avlanma yasağı gibi hususlar 
haram iken tekrar helal kılınmıştır.
9
 Nitekim Yüce Allah, bu hususu şöyle ifade 
etmektedir:  
                                                 
4
 Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi, Hak Dini Kur’an Dili, Azim Dağıtım,  İstanbul, trs, III, 254; 
Topaloğlu, Bekir, “Müheymin”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, TDV Yay., İstanbul, 2006, XXXI, 518. 
5
 Bkz., Maide, 5/48; Çelik, Muhammed, Kur’an Kur’an’ı Tanımlıyor, Şule Yay., İstanbul, 1998, s. 137. 
6
 Saf, 61/6. 
7
 Şevkânî, Muhammed b. Ali b. Muhammed, Fethü’l-Kadir, Mısır, 1383/1964, V, 220. 
8
 Maide, 5/46. 
9
 Zemahşerî, Carullah Ebi’l-Kasım Mahmud b. Ömer ez-Zemahşerî, el-Keşşaf an Hakaiki Gavamidi’t-
Tenzil ve Uyuni’l-Akavil fi Vucuhi’t-Te’vil, (thk. Adil Ahmed Abudulmevcud, Ali Muhammed Muavvid), 

---

Kur’an’ın Önceki İlahî Kitapları Tasdik Etmesi
  
263 
ﺎًﻗﱢدَﺻُﻣَو
 
 ﱠﻟا  َضْﻌَﺑ ْمُﻛَﻟ ﱠﻝِﺣُِﻷَو ِةاَر ْوﱠﺗﻟا َنِﻣ ﱠيَدَﻳ َنْﻳَﺑ ﺎَﻣِﻟ
 ﱢﺑَر ْنِﻣ ٍﺔَﻳﺂِﺑ ْمُﻛُﺗْﺋِﺟَو ْمُﻛْﻳَﻠَﻋ َمﱢرُﺣ يِذ
 َﻪﱠﻠﻟا اوُﻘﱠﺗﺎَﻓ ْمُﻛ
 ِنوُﻌﻳِطَأَو 
“Benden önce gelen Tevrat’ı doğrulayıcı olarak ve size haram kılınan bazı şeyleri 
de helâl kılmam için gönderildim. Size Rabbinizden bir mucize getirdim. O halde 
Allah’tan korkun, bana da itaat edin.”
10
  
Hz.  İsa, aynı zamanda kendisinden sonra gelecek olan Ahmed adında bir 
peygamberi de müjdelemektedir. İşte Hz. İsa’nın müjdelediği o peygamber de ahir 
zamanda gelmiş olan Hz. Muhammed’dir. Zira çok iyi bilinmektedir ki Hz. 
Peygamber’in isimlerinden biri de Ahmed’dir.
11
 Nitekim Hz. Peygamber (s.a.v) bir 
hadislerinde “Benim çeşitli isimlerim vardır. Ben Muhammed’im, ben Ahmed’im, 
ben toplayıcıyım, insanlar benim ayaklarım üzere toplanacaklardır. Ben 
mahvediciyim ki, Allah benimle küfrü mahvedecektir. Ve ben peygamberlerin 
sonuncusuyum.”
12
 buyurmaktadır.  
Saf Suresi 6. ayetten de anlaşılacağı üzere bütün peygamberler kendilerinden 
önce gelen peygamberleri ve kitapları tasdik edici/doğrulayıcı olarak gelmişlerdir. 
Zira bütün peygamberlerin getirdikleri ilahi dinin ortak adı İslam’dır. Yani hepsi de 
aynı gerdanlığın inci halkaları durumundadırlar. Ayrıca bütün ilahi dinlerde inanç ve 
ibadet esasları tevkifidir.
13
 Ortaktır, aynıdır ve değişmez. Dolayısıyla bütün 
peygamberler bir olan Allah’a imana, ahiret gününe imana ve salih amel işlemeye 
davet etmektedirler. İnsanlara günahlardan ve çirkin davranışlardan uzak durmayı 
emretmektedirler. 
  
3.Kur’an, Tevrat’ı Tasdik Edici Olarak Gelmiştir 
اوُﻧِﻣآَو
 
ﺎَﻛ َﻝ ﱠوَأ اوُﻧوُﻛَﺗ  َﻻَو ْمُﻛَﻌَﻣ ﺎَﻣِﻟ ﺎًﻗﱢدَﺻُﻣ ُتْﻟَزْﻧَأ ﺎَﻣِﺑ
 ِٕاَو  ًﻼﻳِﻠَﻗ ﺎًﻧَﻣَﺛ ﻲِﺗﺎَﻳﺂِﺑ اوُرَﺗْﺷَﺗ  َﻻَو ِﻪِﺑ ٍرِﻓ
 َيﺎﱠﻳ
" 
 "
 
 ِنوُﻘﱠﺗﺎَﻓ  
“Yanınızdaki  (Tevrat’ı)  tasdik edici/doğrulayıcı olarak indirdiğim  (Kur’an’a) 
iman edin. Sakın onu inkâr edenlerin ilki olmayın! Ayetlerimi az bir karşılık ile 
satmayın, yalnız benden (benim azabımdan) korkun.”
14
 
                                                 
Mektebetü’l-Abidin, Riyad, 1418/1998, I, 559; Kurtubî, Ebu Abdillah Muhammed b. Ahmed el-Ensarî, 
el-Cami li Ahkami’l-Kur’an, Daru İhyai’t-Türasi’l-Arabî, Beyrut, 1985, IV, 96; Ebu Hayyan, 
Muhammed b. Yusuf el-Endelusî, el-Bahru’l-Muhit, (thk. Adil Ahmed Abdulmevcud, Ali Muhammed 
Muavvıd), Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, 1413/1993, II, 490; Zuhaylî, Vehbe, et-Tefsiru’l-Münir, 
Daru’l-Fikri’l-Muasır, Beyrut, 1991, III, 234. 
10
 Al-i İmran, 3/50. 
11
 Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi, Hak Dini Kur’an Dili, Azim Dağıtım, İstanbul, trs, VIII, 12. 
12
 Buhârî, Tefsiru Sure, 61/1, Menâkıb, 17; Müslim, Fedâil, 126; Tirmizî, Edeb, 67; Darimî, Rikak, 59; 
İmam Malik, el-Muvatta, Esmau’n-Nebiy, 1; Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, IV, 80, 81, 84. 
13
 Allah tarafından vahiyle belirlenmesidir. 
14
 Bakara, 2/41. 

---