İdarəetmə mədəniyyəti
9
ÖN SÖZ
Professor Fuad Məmmədovun mütəxəssislərin və geniş oxucu kütləsinin
diqqətinə təqdim edilən, qərb ölkələrinin idarəetmə təcrübəsinin öyrənilmə-
sinə və ümumiləşdirilməsinə həsr edilmiş “İdarəetmə mədəniyyəti. Xarici
ölkələrin təcrübəsi” kitabı Azərbaycanda fərdi, milli və qlobal idarəetmənin
tarixi və nailiyyətlərinə həsr edilmiş ilk ciddi kulturoloji tədqiqatdır. Sovet
dövründə, SSRİ-də olduğu kimi, Azərbaycanda da dövlət orqanları öz tə-
şəbbüsündən, tənqidi təhlili və yaradıcılıq əsaslarından, qərarlar qəbul etmə
və ictimai inkişaf proqramlarını işləyib hazırlama hüququndan məhrum,
Kommunist Partiyasının iradə və qərarlarının icraçıları idi. Buna görə tota-
litar marksist-leninçi ideologiyasının hakimiyyəti şəraitində kulturologiya
kimi, inzibati-dövlət idarəçiliyi xarici elmi də sovet quruluşu üçün qəbul-
edilməz burjua yalançı-elmi kimi nəzərdən keçirilirdi. Belə münasibət sovet
respublikalarının dövlət quruculuğunda qərb nəzəriyyəsi nailiyyətlərinin
mənimsənilməsi prosesini və praktik istifadəsini və bu sahədə əməli təcrü-
bənin əldə edilməsini uzun müddət ləngitmişdir. Bu reallığı, həmşinin Bir-
ləşmiş Krallıq, ABŞ, Almaniya, Fransa, Yaponiya və digər ölkələrin idarə-
etmə mədəniyyəti sahəsində əldə etdikləri mühüm nailiyyətləri nəzərə ala-
raq, Azərbaycan Respublikasında və demokratik inkişaf yoluna qədəm qoy-
muş digər ölkələrdə idarəetmə elmi sahəsində fəal fundamental və tətbiqi
kulturoloji tədqiqatların həyata keçirilməsi aktuallığı aşkar olunur.
Monoqrafiyada ilk dəfə olaraq, idarəetmə problemlərinə orijinal kulturo-
loji yanaşma - idarəetmə proseslərinin fərdi, ailə, kollektiv, dövlət və bey-
nəlxalq birlik səviyyəsində sistemləşdirilməsi və təsvirinin yeni forması
təqdim edilmişdir. Burada müxtəlif Şərq və Qərb ölkələrində dövlət idarə-
çiliyi tarixi tədqiq edilmişdir. Əsər insanın dünyagörüşü, ideoloji və texno-
loji inkişaf problemlərinin həllini və idarəetmə üçün zəruri olan, elmi cəhət-
dən zəngin universal kulturoloji biliklərin sistemləşdirilmiş toplusunu təq-
dim edir. Bu biliklər demokratik ölkələrin dövlət idarəçiliyi mədəniyyətinin
təkmilləşdirilməsi üçün şərtsiz praktik dəyərə malikdir.
Kulturologiyanı XXI əsrin aparıcı paradiqması və idarəetmə mədəniyyə-
tinin elmi əsası kimi nəzərdən keçirərək müəllif, - insanın inkişafında, döv-
lət quruculuğu və idarəetmədə, şəxsiyyətlərarası, işgüzar, ailə və beynəl-
xalq münasibətlərin harmonizasiyasında onun rolunu inandırıcı şəkildə
açıqlayır. Dünya mədəniyyəti və sivilizasiyası inkişaf təcrübəsinin kompa-
rativ təhlili əsasında onun tərəfindən kulturologiya sahəsində qiymətli elmi
nəticələr əldə edilmiş, dövlətin daxili və xarici siyasəti, inzibati-dövlət ida-
rəçiliyi sistemi effektivliyinin yüksəldilməsi üçün əməli əhəmiyyət daşıyan
innovativ metod işlənmiş və elmi əsaslı tövsiyələr hazırlanmışdır.