Microsoft Word ihyo ilm ziyouz com doc
Yüklə 0,58 Mb. Pdf görüntüsü
|
Ihyou ulumid-din (Din ilmlarini jonlantirish) – Ilm kitobi. Abu Homid al-G’azzoliy www.ziyouz.com kutubxonasi 19 Payg‘ambar (sollallohu alayhi vasallam) marhamat qiladilar: «Ilm o‘rganib, uni boshqalardan yashirgan kishini Alloh taolo qiyomat kuni olovli yugan bilan yuganlab qo‘yadi». 46 Payg‘ambar (sollallohu alayhi vasallam) aytadilar: «Bir hikmatli so‘zni eshitib, uni yodlab, keyin bir musulmon birodaringga o‘rgatishing eng yaxshi sovg‘adir. Bu qilgan ishing bir yillik ibodatga teng». 47 Payg‘ambar (sollallohu alayhi vasallam) aytadilar: «Allohni zikr qilish, unga olib boruvchi vositalar, muallim va ilm o‘rganuvchidan boshqa dunyo va undagi barcha narsalar la’natlangandir». 48 Payg‘ambar (sollallohu alayhi vasallam) aytadilar: «Shubhasiz, Alloh taolo, maloikalar, osmon va yerdagi barcha mavjudotlar, hattoki uyasidagi chumoli, dengizdagi baliqlar insonlarga yaxshilik o‘rgatgan muallim haqqiga duo qiladi». 49 46. Abu Dovud, Termiziy, Ibn Moja, Ibn Hibbon, Hokimlar rivoyati. 47. Tabaroniy Ibn Abbosdan zaif isnod bilan rivoyat qilgan. 48. Termiziy, Ibn Moja rivoyatlari. Alboniy bu hadisni hasan degan. 49. Termiziy Abu Umomadan rivoyat qilgan. Alboniy sahih degan. Payg‘ambar (sollallohu alayhi vasallam) aytadilar: «Musulmon kishi birodariga o‘zi eshitgan chiroyli hadisini o‘rgatib qo‘yishdan afzalroq foyda yetkaza olmaydi». 50 Payg‘ambar (sollallohu alayhi vasallam) aytadilar: «Mo‘minning xayrli bir so‘zni eshitib, uni o‘rganib, unga amal qilishi bir yil ibodat etishidan yaxshiroqdir». 51 Payg‘ambar (sollallohu alayhi vasallam) bir kuni ikki guruh kishilarni ko‘rdilar. Bittasi Alloh taologa duoyu tasbih bilan mashg‘ul edi, ikkinchi guruhdagilar esa, odamlarga ilm o‘rgatardi. Shunda Nabiy (sollallohu alayhi vasallam) aytdilar: «Mana bular Allohdan so‘rayaptilar, Alloh ularga xohlasa beradi, xohlamasa bermaydi. Ammo ikkinchi majlisdagi kishilar odamlarga ilm o‘rgatyaptilar. Men muallim qilib yuborilganman». Keyin ular tomonga yurib, ular bilan birga o‘tirdilar. 52 50. Ibn Abdulbar Muhammad ibn Munkadirdan mursal holda rivoyat qilgan. 51. Ibn Muborak Zayd ibn Aslamdan mursal holda rivoyat qilgan. «Musnadul-firdavs» kitobida esa, Abu Hurayradan zaif sanad ila rivoyat qilingan. 52. Ibn Moja Abdulloh ibn Amrdan zaif sanad bilan rivoyat qilgan. Payg‘ambar (sollallohu alayhi vasallam) marhamat qiladilar: «Alloh taolo men orqali yuborgan hidoyat va ilmning misoli bir joyga ko‘p yoqqan yomg‘irga o‘xshaydi. U joyning bir bo‘lagi suvni o‘ziga singdirib, ko‘p o‘t-o‘lanlar o‘sib chiqdi. Yana bir yeri yomg‘ir suvini o‘zida saqlab qoldi va uni Alloh manfaatli qildi, odamlar u suvdan ichdilar, hayvonlarni sug‘ordilar va dehqonchilik qildilar. Yana boshqa bir yer esa, tekis, silliq bo‘lganidan, suvni saqlab qolmadi va biror ekinni o‘stirmadi». 53 Bu hadisda Payg‘ambar (sollallohu alayhi vasallam) birinchi misoldagi yerni ilmidan manfaatlangan kishiga, ikkinchisini o‘zi foydalanmasa-da, boshqalarga manfaat beruvchi kishiga, uchinchini esa, mazkur ikki xislatdan mahrum kishiga o‘xshatdilar. Ihyou ulumid-din (Din ilmlarini jonlantirish) – Ilm kitobi. Abu Homid al-G’azzoliy www.ziyouz.com kutubxonasi 20 Payg‘ambar (sollallohu alayhi vasallam) aytadilar: «Odam farzandi vafot etsa, undan barcha amali kesiladi. Faqat uch narsada unga to‘xtovsiz ajr yetib turadi. Bu uch narsadan biri foyda beruvchi ilmdir...». 54 53. Muttafaqun alayh 54. Imom Muslim Abu Hurayradan rivoyat qilgan. Payg‘ambar (sollallohu alayhi vasallam) aytadilar: «Xayrli ishga dalolat qiluvchi uni bajaruvchi kabidir». 55 Payg‘ambar (sollallohu alayhi vasallam) aytadilar: «Hasad qilish durust emas, ammo ikki kishiga joizdir: Alloh taolo bergan ilmu hikmat asosida yashab, odamlarga ham uni o‘rgatgan kishiga va Alloh taolo molu dunyo berib, uni xayrga sarflaydigan qilib qo‘ygan kishiga». 56 Payg‘ambar (sollallohu alayhi vasallam): «Mening xalifalarimga Allohning rahmati bo‘lsin», dedilar. U zotdan: «Xalifalaringiz kim?» deb so‘rashdi. «Sunnatimni tiriltirib, uni Allohning bandalariga o‘rgatgan zotlar», deb javob berdilar. 57 Ta’lim berish haqida Islom buyuklaridan ham ko‘pgina rivoyatlar bor. 55. Termiziy Anasdan (r.a.) rivoyat qilib, g‘arib degan. Lekin, Imom Muslim, Abu Dovud, Termiziylar Abu Mas’ud al-Badriydan qilgan bundan bir oz farqli boshqa bir hadisni sahih deyishgan. 56. Muttafaqun alayh 57. Ibn Abdulbar rivoyati. Umar (r.a.) aytadilar: «Kim bir hadisni aytsa, keyin unga odamlar amal qilishsa, uni aytgan odamga amal qilgan kishining ajri barobarida savob beriladi». Ibn Abbos (r.a.) aytadilar: «Insonlarga yaxshilikni o‘rgatuvchi muallim haqqiga barcha narsalar, hatto dengizdagi baliqlar istig‘for aytadi». Olimlardan biri aytadi: «Olim Alloh bilan bandalar o‘rtasidadir. U o‘zining kimga vositachi ekanini unutmasin». Sufyon Savriy Asqalon shahriga kelib, bir muddat turdilar. Ammo biron inson kelib, u zotdan ilm so‘ramadi. Shunda aytdilar: «Menga ulov topib beringlar, ketaman. Bu yer ilm o‘ladigan shahar ekan». Bu gapni ta’lim berish fazilati va ta’lim berish bilangina ilm boqiy qolishi mumkinligini bilganlari uchun aytdilar. Ato (ibn Abu Raboh) aytadilar: «Men Said ibn Musayyab oldilariga kirsam, yig‘lab turgan ekanlar. «Nimaga yig‘layapsiz?!» deb so‘radim. «Mendan hech kim hech narsa so‘ramay qo‘ydi», deb javob berdilar». Ulug‘ zotlardan biri aytadi: «Olimlar zamona chiroqlaridir. Har bir olim zamonasining chirog‘i bo‘lib, o‘sha zamondagi kishilar ularning nuridan foydalanadi». Hasan Basriy aytadilar: «Olimlar bo‘lmaganida, insonlar chorva mollari kabi bo‘lib Yüklə 0,58 Mb. Dostları ilə paylaş:
|