69
Çünki “Ümidsizlik” hər müvəffəqiyyətin qarşısını bağlayar.
Qabid" ismi, qorxunun, "Bəsit"
ismi isə ümidin önəmli bir
qaynağıdır. Yəni, mömin olan insan həm Allahın cəlal və əzə-
mətindən qorxaraq, qəbir əzabını və Cəhənnəmi xatırlayacaq,
həm də Onun rəhmət və məğfirətindən daima ümidli olacaq
və ona görə əməl edəcəkdir. Bu iki termin belə tərif edilir:
Qabz və Bəst uca və ruhi iki hal olub, ariflərə məxsusdur.
Allah onları sıxdığı zaman, yemək, içmək və əylənmək kimi
caiz olan şeylərdən və qidaların bir qismindən uzaqlaşarlar.
Ariflərin könlünü açdığı zaman da, özlərini sınamaq məq-
sədilə, caiz olan şeyləri onlara qismət edər. Qabz, arifin belə
bir halıdır ki, özünü bu halda da yalnız Allaha sığınmış bilər.
"Qabd" və "Bəst" anlamının fel olaraq işləndiyi: “Kimdir
Allaha gözəl bir borc verəcək o kimsə ki, Allah da o borcu
(ruzini)ona artıqlaması ilə qaytarsın.”
Allah daraldar və genişləndirər. Ancaq ona dönəcəyik.
(Bəqərə-245) Bu ayədə hər iki feldə Allahın vəsfı, "Allah,
ruzini qısar da, açar da" (yəqbidu və yəbsutu)
Ayədə keçən
"yəqbidu" feli, fərd və toplumlara ehsan, nemət və ruzini bir
hikmətlə əvvəldən qısar, daraldar mənasındadır. Quranda bu
anlam, "qadr" və "qatr" kəlmələrilə də ifadə edilmişdir:
“Allahın qədrini lazımınca bilmədilər, Yer üzü Qiyamət gü-
nündə bütünlüklə Onun əlindədir. Göylər Onun qüdrətilə
durmuşdur. Allah onların ortaq qoşduqlarından ucadır.”
(Zumər-67)Bu ayə, Allahın Qiyamət günü yer və göyləri gü-
cü və qüdrətilə yox edəcəyini bəyan edir. Yeri yox etməsi ilə
əlaqəli olaraq "qabza" kəlməsi istifadə edilmişdir.
Bu ismin
insan üzərindəki təcəllisini düşündükdə; insan, bütün aləmin
Allahın Qabd qüdrətinin təcəllisini altında olduğunu bilmə-
lidir. O, istədiyi qulundan daha əvvəl ehsan etdiyi sərvət və
zənginliyi, övlad və ailəsini, zövq və könül fərəhliyini hər an
geri almağa qadirdir. Allah, hakimdir. Qulunu bəzən "bəst"
ilə, bəzən də"qabd" ilə sınayar. Həyat və dünya bəndə üçün
70
imtahandan ibarətdir. İnsan "Qabd" (darlıq) vaxtında, vəzifə
və ruzisi əldən çıxdığı zaman, bunu Allahın bir imtahanı kimi
qəbul etməli və üsyan etməməlidir. Allah,
istədiyi bəndənin
imkanlarını artıraraq şükr edib-etməyəcəyini, istədiyinin də
imkanlarını daraldaraq nankorluq edib-etməyəcəyi ilə sınayar.
Əslində insanların sahib olduqları və ya hələ olmadıqları
şeylər, onlar üçün bir qazanc deyildir. Bunlar sadəcə olaraq
əsl yurdumuz olacaq. Əbədi həyatımız üçün Allahın yaratdığı
sınaq və imtahan vasitələridir.
İnsan, bu dünya həyatında sevindirici və qəmləndirici
hadisələrlə daima imtahandadır. Elə sevincli və kədərli gün-
lərlə də bu dünyada yaşayaraq qəbir evinə köçüb gedərik.
İmanla köçənlər üçün o aləmdə Bəsit ismi təcəlli edər və
qəbir evi , Allah Rəsulunun ifadəsilə, ‘Cənnət bağçalarından
bir bağça olar.” İnanmayanlar üçün isə Qabid ismi təcəlli edər
və onun
üçün qəbir, “Cəhənnəm çuxurlarından bir çuxu-
ra” çevrilər, insanı çox sıxar. Və bu yolçuluğun sonu Cənnət
və Cəhənnəmlə sona çatar. Birincisində hər cür genişlik,
ikincisində isə hər cür darlıq vardır.
Bu hallar Allahın Cəlal və Camal isimlərinin də
təcəllisidir. Necə ki, xəstəlik Allahın Şafi isminin təcəllisinin
nəticəsi ilədir, sıxıntı halı da Allahın əl-Darr ismi kimi
isimlərinin təcəllisidir. Rahatlıq və genişlik halı da Allahın əl-
Vasi ismi kimi isimlərinin təcəllisinin nəticəsidir. Bu haldan
qurtarmaq üçün dəstəmazlı gəzməyə adət etmək,
həmçinin də
Qurani-Kərimi tez-tez oxumaq lazımdır.
Deməli, çəkilən hər maddi və mənəvi çətinliklər, dünya-
da baş verən və axirətdə olacaq bütün çətinliklər Qabid
isminin bir təcəllisidir. Əsas məsələ isə Qabid ismi-şərifinin
təcəllisinə səbir ilə dözümlülük göstərmək, hər sıxıntıdan
sonra bir rahatlığın olacağına iman gətirərək dua, ibadət və
itaət ilə acizliyini və fağırlığını Allaha bəyan, izhar etməkdir.
71
Ya -Xafidu-1481-Alçaldan, zəlil edən, varlıqdan yoxlu-
ğa, elmdən cahilliyə, sağlamlıqdan
xəstəliyə, yuxarıdan aşağı
endirən deməkdir. Ən uca mərtəbədən ən aşağı mərtəbəyə
endirən Allah deməkdir. Bu adın düşmənləri pərişan etməyə,
onların hiylələrinə qarşı qorunmaya qarşı böyük bir təsiri
vardır. Bu əsmanı oxumağa davam edən düşmənləri zəlil və
pərişan edərlər. Zalım, azğın mərhəmətsiz kimsələrdən
çəkinmək, onların insanlara edəcəkləri pisliklərdən qorunmaq
üçün Allahın bu uca adını anmaqda böyük sirlər vardır.
Əsmanın əbcəd dəyəri: 1481 x 2=2962
“Alçaldan” mənasına gələn“əl-Xafid” İsmi-cəlili Quran-
di–Kərimdə Vaqiə surəsinin 3-cü ayəsində Qiyamətin alçal-
dıcı və yüksəldici olduğunu xəbər verən şəklində keçir. Qiya-
məti yaradan Allah olduğuna görə alçaldan da, yüksəldən də
Allahdır.
Çünki Xabir isminin kökü Xafid isminə bağlıdır. İçimiz-
dəki, kiçik olanı dəyərləndirmək, qısılmış və kiçiklənmiş kimi
özümüzü
hiss etdikdə, yenidən dirilib, həvəslənərək həyatı-
mızın ilahi planının bir parçası ola bilməkdir Xabir. Yəni,
artıq acizliyin son həddinə çatdıqda, yenidən həyata və
gələcəyə ümid və həvəslə baxmaq halıdır Xabir. Bu isim
sufilərin həyat rəhbəridir. Allah kimi istəsə, alçaldar, kimi də
istəsə yüksəldər. Hər halda düzünü Allah bilir.
Həşr-18 Ey iman gətirənlər! Allahdan qorxun! Hər kəs
sabah üçün nə etdiyinə (axirət üçün özünə nə hazırladığına)
nəzər salsın. Allahdan qorxun. Həqiqətən, Allah etdikləriniz-
dən xəbərdardır!
Mülk-14- Məgər yaradan (sizin gizli saxladığınız hər
şeyi) bilməzmi?! O, (hər şeyi)
incəliyinə qədər biləndir, (hər
şeydən) xəbərdardır!
72
Hər şeyi Uca Allah yaratmışdır və O yaratdıqlarının
hamısını çox gözəl tanıyır. Göylərdə və yerdə olanları Allah
bilir. Hər bir insanın düşündüyü, danışdığı vaxt ikinci eşidən
və duyan Allahdır. İki insanın danışdığı yerdə üçüncü Allah-
dır, üç insanın danışdığı yerdə dördüncü mütləq ki, Allahdır.
Allah bir göz qırpımı müddət də belə bizdən ayrı deyildir və
Qiyamət günü etdiklərimizdən bizə xəbər verəcəkdir. O,
Xabir olandır, bəndələrinin nə etdiyini biləndir.
1. Hər gün 1481 dəfə “Ya Xafidi” ismini zikr edən kim-
səyə hamı hörmət edib ehtiram göstərər.
2. Bir müsəlman üç gün oruc tutub 70 dəfə “Ya Xafi-
du”ismi-şərifini oxusa, bütün düşmənlərini məğlub edər və
düşmənləri ona zərər verə bilməz.
3. Hər hansı arzu üçün 500 dəfə oxuyan muradına çatar.
Ancaq unutmayaq ki, Allah kimin haqq və ya haqsız oldu-
ğunu daha gözəl bilir və ağızdan çıxan hər bir alqış və ya
qarğışın mütləq ki, iki başı var. Bizdən hansı enerji ərşə
qalxırsa, həmin qüvvədə özümüzə qayıdır. Bu səbəbdən də
hər işdə yalnız Allaha sığınmaq
və ən düzgününü Allah
bildiyi üçün, Allaha rucuh etmək (həm bu dünya, həm də ki,
əbədi dünyada) daha xeyirlidir.
Beyti: Və ya Xafiduh fəd qadrə kulli munafiqın
Və ya Rafiur fə`ni bi ravhıkə əs’ələ
Hər münafiqin qədrini, şərəf və heysiyyətini alçalt, ya
Xafid!
İmdadınla məni yüksəlt ya Rafi!
ər-Rafiu-351-“Yüksəldən, qaldıran, zillətdən izzətə götü-
rən, çirkabdan çıxaran, dərəcəni artıran deməkdir