65
bilməli
və yer üzündəki rolunu, missiyasını tam anlamalıdır.
Allahın Alim olduğuna iman etməklə yola çıxan öz
məqsədinə çatar və özünü yetişdirməklə məşğul olar. Heç
bilənlə bilməyən bir olarmı?
Dünya elmlə əldə edildiyi kimi, axirət də elmlə əldə
edilir. Elm iki növdür:
Birinci, Metafizik, yəni mənəvi və ruhani elmlər. İkinci
isə Dünya elmləridir. Hər hansı bir sahədə olursa olsun bir
kimsə oturarkən, yeriyərkən, yatarkən, çalışarkən,
hər bir
vəziyyətdə və hər bir zaman bu Ləfzi-Cəlalı qəlbən davamlı
oxusa, mütləq qəlbində hikmət və elm bulaqları qaynayar. O
hər kəs tərəfindən hörmət və sevgi görər. İşləri ən yaxşı
şəkildə davam edər, sözü keçərli olar. Fağırlıqdan, ehtiyacdan
qurtarar. Ağla gəlməyən təsəvvufa çatar. Bu ismi-şərifi
ixlasla zikr etmək lazımdır.
“Rabbənə ətinə fiddunyə həsənətən və fil axirati həsə-
nətən vəqınə azəbənnər.”
“Ey Rəbbimiz! Bizə dünyada xeyir və həsənəni ehsan
eylə. Və axirətdə ilahi rizanı, Camalı məqamını və bütün yax-
şılıqları ehsan eylə. Və bizi dünyanın hər cür əzablarından,
iztirablarından, xəstəliklərindən qoru və axirətdə Özünün və
Hz. Muhəmmədın mərhəmətindən məhrum eyləmə və
Cəhənnəm əzabından qoru.
“Mən
elmin şəhəriyəm; Əli onun qapısıdır” hədisi şərifini
bir çox məqamlarda, dəyişik mənalarda idrak edə bilirik.
Hər varlıq (İns, cin, mələk, heyvan, nəbatət) öz elmini
bilmə məqamında
“Mənlik” qazanaraq, Alim əsması altında varlıq taparaq
həyatdadır. Gerçək həyatı var edən elm, Külli Əqldır. Küllü
Əql şüur və “Mən” deməkdir. Hər varlıq öz varlığını Alim
əsmasında
yaşayaraq, “Mənlik” qapısından özünü göstərir.
Bil ki; “Mən” liyi var edən Külli Əqldır. Hər varlıq Mən-
66
liyincə Əqlinin qapısıdır. Eyni zamanda hər varlıq, Əqlinin
məna dəryasını “Mənlik” hökmündə göstərir.
Deməli, “Mən”-lik qapı, Əql şəhərdir. Hər varlıq “Mən”-
liyicə Əlidir. Əqlicə isə Muhəmməddir.
1. Bir gümüş üzüyə “Ya Alim” ismini yazdıraraq üzə-
rində gəzdirən və hər gün 150 dəfə zikr edən, bir çox elmləri
öyrənə bilər.
Beyti: Fə əlləmənə min kulli xayrin muəyyidin,
Və əzhəra finəl-ilmə vəl hilmə vəlvələ.
O da, qüvvətli hər xeyri bizə öyrətmiş.
Elmi və helmi -dostluğu bizə açıqlamışdır.
Duası: ”Ya Alim! Sənin üçün elmi bilmənin əvvəli, axırı
yoxdur. Mən bir damla belə bilmirəm. Ancaq Sənin
bilmədiyin bir şey yoxdur. Mən ancaq bəzən bilirəm.
Sən isə
açıb söylədiyimi və söyləmədiyimi, hətta unutduqlarımı da
bilirsən. Öz quyularıma ağlımın ipini salaram. Hey dolanaram
ki, nə isə tapım. Ancaq özümə belə ağlım çatmaz, yenə də
Sən istəsən qəlbimi bilə bilərəm. Məni də bilənlərdən eylə.
Sənə məlum olan ayıb və qüsurlarımla utandırma məni.
Məhcur etmə Ya Rəbb! Utandırma bizləri... Bizləri xeyirli
elm dənizində üzdür. . .”
əl-Qabid-903-sıxan, daraldan mənasındadır.
1. əl-Qabid ismi-şərifini söyləyən ələm və sıxıntılardan
qurtarar.
2. Bir Müsəlman inanaraq ixlasla "Ya Qabid" deyə bu
mübarək ismin zikrini davamlı oxuyarsa, zülmdən, fikirlərdən
və sıxıntılarından qurtarar.
3. Bir kimsə "Ya Qabid" ismini 40 gün qırx tikə çörək
üzərinə oxuyub, yesə: o kimsə, aclıq möhnətindən əmin olar.
67
4. Düşmən şərindən qorunmaq üçün 903 dəfə oxunur.
Beyti: Və Ya Qabidu-Qabid
qalbə kulli muənidin
Və Ya Bəsit-ubsutnî bi əsrarik-əl-ulə.
Hər inadcılın qəlbini silkələyərək al Ya Qabid!
Ülviyyətinin əsrarıyla sirlərini yay, məxluquna bildir, Ya
Bəsit!
Duası: ”Ya Qabid! Ya Bəsit! Sənə şükr etməyəni darlığa
salarsan. Dara düşəndə də şükr edəni genişləndirən Sənsən,
təqdir Sənindir. Ya Rəbbi! Sən ki, imkansızı imkanlı edərsən.
Darda qoyma məni, dara düşdüyümdə də şükr edənlərdən
eylə məni. Sən ki, Sənə möhtac olanları nəzərində tutarsan.
Məni Öz nəzərindən ayırma Allahım. Şükür... şükür. . şükür...
yenə də şükür YA Rəbb ... Min şükürlər olsun Sənə. Biz Sə-
nin qulunuq! Bizi Qapından
boş qaytarma, Ya Rəbbim! Xe-
yirli elmini bizlərə də qismət eylə Ya Rəbbim!”
əl-Bəsit-72-Açan, genişləndirən və yayan deməkdir. Hə-
yat verən, ruzi yağdıran, açan, genişləndirəndir.
1. Bu ismi hər gün sabah namazından sonra 72 dəfə
oxumağı adət edən kimsənin ruzisi-bərəkəti bol və daimi olar.
Hər kəs tərəfindən sevilər. Bütün qapılar üzünə açılar.
1. Bu ismi incə bir kasa suya 72 dəfə oxuyaraq, bir ruh
xəstəsinə yeddi gün içirdilərsə, Allahın köməyi ilə şəfa tapar.
2. Bu ismi incə bir kağıza yazaraq, suda isladıb və üzə-
rinə 5184 dəfə “Ya Bəsit” ismini oxuduqdan sonra sağalmaq
məqsədilə bütün xəstəliklər üçün içmək olar.
3. Su qabının içinə bu ismi yazıb və hər gün o qabdan su
içərkən 72 dəfə Ya Bəsit ismini
zikr edən kimsədə inkişaf
başlar və qəlbində hikmət bulaqları qaynar.
68
Qabid və Bəsit ismi-şərifləri haqqında açıqlama
Qabid və Bəsit ismi Qurani-Kərimdə bu adlarda keçmir.
Lakin Əsmau-Hüsnada bu isimlər zikr olunur. "Nemət və
ruziləri müəyyən ölçüdə verən, ruhları bədənlərindən alan"
anlamlarında işlədilir. (Əsmau-Hüsna)
Ərəb dilində işlədilən “Qabd "kəlməsi almaq, lazımlı bir
ölçüdə tutmaq, daraltmaq, qısmaq" mənasındadır. "Qabd"
məstəri Quranın bəzi ayələrində (Bəqərə-245, Furqân-46,
Mülk-19, Zümər -67) müxtəlif fellərlə Allah haqqında işlə-
dilmişdir. "Bəsit"ın ruzi ilə əlaqədar istifadə edildiyi ayələrdə
ruzini azaldıb, verməyən, müəyyən bir ölçüdə tutan mənasın-
da qabd" və "qadr"kəlmələrindən istifadə edilmişdir. Belə-
liklə də ruzinin çoxalması və ya azalması, mütləq bir qanun,
İlahi iradəyə bağlı olaraq müxtəlif dövrlərdə dolanışığın
çətinləşməsi və ya aşıb daşması
Allahın "Qabid" və "Bəsıt" isimləri ilə ifadə edilmişdir.
Deməli, "Qabz" sıxılma, əyilmə, əzilmə mənalarında olub,
yayılma, açılma, iç açılması demək olan"Bəsit"in ziddidir.
Qabz, qorxu (xof) halını yaradan ruhi bir haldir. İnsanda bu
sıxıntı halını meydana gətirənin Allah olduğu qəbul edilir.
Qabid və Bəsit halları; lügət mənası olaraq ruhən sıxıntı,
daralma və genişləmə, sıxıntı və fərəhlik mənalarına gəlir.
Bəzi ruhu sıxıntılarımız Allah tərəfindən
bizi səbrlə və nəfslə
mücadilə etməyi öyrətmək üçün bizə verilən Rəbbani bir
qamçıdır. Burada qamçı ifadəsi necə ki, tənbəlləşən bir məx-
luqu hərəkətə gətirmək üçün istifadə edilməsi mənasındadır.
Eyni ilə tənbəlləşən eyniləşən həyat içində yaşayan bir insanı
da bu Qabz və Bast halları silkələməkdədir. Ən çox da mö-
minlər qamçılanmaqda və vəzifəsinin çox ciddi olduğu
anladılmaqdadır.
Ancaq əmin halı Bəst halının nəticəsi olmamalıdır. Yəni
sıxıntı ardından gələn rahatlıq bizi arxayın etməməlidir.