Musiqi
və səs informasiya kimi;
İnformasiya Təşkilatının prinsipləri;
Şəbəkə Texnologiyaları və Texnikalar;
Uşaqlar üçün ədəbiyyat və Resurslar;
Gənclər üçün ədəbiyyat və Resurslar;
Kitabxana və İnformatika;
Hüquqi və Etik İnformasiya Problemləri;
İnformasiya-axtarış Sistemləri;
Müasir Mədəniyyət və İnformasiya Sənayesi;
ABŞ Telekommunikasiyaları (Telekommunikasiya vasitələri);
Kitabxanalar, İnformasiya, Cəmiyyət;
Kitabxanaların və İnformasiya Mərkəzlərinin idarə edilməsi;
Kataloqlaşdırma və Təsnifat;
İncəsənət, humanitar elmlər
və informasiya mənbələri;
Dövlət nəşrləri;
Kitabxana Binaları;
İnformasiya Saxlanmasının və axtarış sistemlərinin yerinə
yetirilməsi;
İnformasiya Sistemlərinin arxitekturası;
On-line informasiya sistemləri;
Kitabxanaların tarixi;
Musiqi Biblioqrafiyası;
Tibbi ədəbiyyat;
Slavyan biblioqrafiyası;
İşgüzar informasiya;
Dünya biblioqrafiyası;
İnformasiyanın istifadəsi və istifadəçiləri;
Texniki xidmətin funksiyaları;
Arxivlərin və əlyazmalar toplularının administrasiyası;
Uşaq ədəbiyyatı tarixi;
Kitabxana materiallarının saxlanması;
İnformasiya iqtisadiyyatı;
Sənədlərin işlənməsi;
İnformasiya sistemlərinin etnoqrafiyası;
Elektron nəşr və informasiyanın işlənməsi standartları (7).
Simmons Kolleci
Simmons kolleci kitabxanaçılıq təhsili verən universitetlərdən heç
də geri qalmır və burada yüksək ixtisasa malik peşəkar kitabxanaçılar
yetişdirirlər. Kollecdə həm bakalavr, həm də magistr dərəcəsində təhsil
almaq mümkündür. Simmons kollecindəki tədris proqramı Amerika
Kitabxanaçılıq Assosiasiyasının təsdiqi ilə qəbul edilmişdir. Çünki
Amerika Kitabxanaçılıq Assosiasiyası Amerikada və onlarla əməkdaşlıq
edən ölkələrdə kitabxanaçılıq təhsilinin inkişaf etdirilməsi üçün 2005-ci
ildə proqram hazırlamış və bu proqramı bir çox universitetlərə,
həmçinin, Simmons kollecinə təqdim etmişdir. Doğrudan da, proqramın
kitabxanaçılıq təhsilinin inkişafına çox böyük dəstəyi olmuşdur (3).
Simmons kollecindəki tədris proqramına uyğun
olaraq təhsil alan
tələbələr istənilən semestrdə dərsə başlaya bilərlər. İl ərzində üç semestr
olmaqla dərslər, adətən, gündüzlər, axşamlar hərdən həftə sonları olur.
Tələbələr ardıcıl, yəni müntəzəm olaraq təhsil almaq üçün 36 kredit
saatını toplamalıdırlar. Adətən, bu tələbi ödəyə bilməyən tələbə ən azı
12 semestr ərzində bunu tamamlamalıdır və təhsilini davam etdirməli-
dir. Magistr dərəcəsində təhsil alan tələbələrin isə ardıcıl təhsil alma
müddəti dörd semestrdir. Ümumiyyətlə isə tələbələr altı il ərzində proq-
ramı tamamlamalıdırlar. Yəni bu və ya digər səbəbdən təhsili yarımçıq
qalan tələbələr əgər altı il bitməyibsə yenidən qayıdıb
təhsillərini davam
etdirə bilərlər. Kollec bir çox istiqamətlərdə öz təhsil proqramını
qurmuşdur ki, bunlardan biri Texnoloji İstiqamətləndirmə proqramıdır.
Kollec tələbələrin onların tədqiqatları müddətində rastlaşacağı texnoloji
biliyinin ümumi əsasını təmin etmək üçün bu proqramı qəbul etmişdir.
Proqrama daxil olan bütün tələbələr birinci semestrin ortalarına qədər
texniki ustalığı nümayiş etdirən məsələlərin sırasını tamamlamağa
məcburdur. Material ilə tanış olmayan tələbələrə kömək etmək üçün,
semestrin birinci iki həftəsi ərzində simpoziumlar təklif edilir.
Kollecin digər bir proqramı ARL Academy adlanır. ARL- Kitab-
xana Tədqiqatları Assosiasiyasıdır. Bu proqrama əsasən kollec kitabxa-
na tədqiqatları mərkəzində əlavə kurs keçmək üçün tələbələr seçir və
həmin mərkəzə göndərir. Əlbəttə, proqrama yalnız magistr dərəcəsində
təhsil alan tələbələr cəlb olunur. ARL şəhadətnaməsi 36
kredit üçün
ümumilikdə əlavə 6 krediti (Yoldaşlıq üçün 3 kredit və ARL Akademi-
yası üçün isə 3 kredit) tələb edəcək. Hər iddiaçı üçün Simmons Kolle-
cindən əlavə təqaüd köməyi mümkündür. Sonda ARL Akademiyası
Planlaşdırma Komitəsinin və GSLIS (Simmons kolleci) Dekanı birgə
qərara alacaqlar ki, kim GSLIS Komitəsinin qərarına əsaslanan ARL
proqramına qəbul ediləcək. Ümumilikdə 15 tələbə üç il müddətinə bu
proqrama seçilə bilər. Simmons kollecində magistrlər üçün
Məktəb
Kitabxanası Müəllimi Konsentrasiyası proqramı da vardır. Bu proq-
ramın mahiyyəti aşağıdakılardan ibarətdir:
Kolleci bu proqram üzrə bitirən tələbələrə həm müəllim, həm də
kitabxanaçı ixtisası verilir. Elə bu səbəbdən onlara Məktəb kitabxanası
müəllimləri adı verilmişdir. Məktəb kitabxanası müəllimləri (SLT)
məktəblərdə informasiyanın və pedaqoji maarifləndirici fəaliyyətin
mərkəzləri kimi xidmət edən Kitabxana media mərkəzlərini idarə edir.
Onlar
uşaqlar və böyüklər, eləcə də məktəb müəllimləri ilə əməkdaşlıq
edərək məktəb tədris planının artırılmasında bilavasitə iştirak edirlər.
Məktəb kitabxanası müəllimləri kimi şəhadətnaməni axtaran adamlar
üçün, GSLIS Məktəb Kitabxanası Müəllimi proqramı xüsusi şərait
yaratmışdır. Təhsil üzrə Ştat Direktorlarının Milli Assosiasiyası bu
proqramı təsdiq edir və xarici akkreditləşmə agentlikləri proqramı yük-
sək keyfiyyətlərinə görə dəstəkləyirlər. Kollecdə təhsil alan tələbələr
üçün təcrübi məşğələ saatları isə aşağıdakı kimi təşkil edilir (6).
Simmons kollecində tələbələr təcrübi məşğələlər keçməzdən əvvəl
sınaq imtahanları verməlidirlər. Məhz bu testlərdən keçən tələbələr
təcrübədə iştirak edə bilərlər. Lakin bu təcrübələr fərqlidir. Belə ki,
təcrübə planına əsasən tələbə azad şəkildə hər hansı sahə yaxud mövzu
üzərində layihə hazırlamalı və onu həyata keçirməlidir. Bunlar hər hansı
bir yeni texnologiyanın işlənməsi ilə də bağlı ola bilər, yaxud kitab-
xanada çətin həyata keçirilən hər hansı bir işin
sadələşdirilməsi ilə də
bağlı ola bilər və s. Layihəni işləməzdən əvvəl tələbələr professorları ilə
məsləhətləşməli və layihəni müzakirə etməlidirlər. Proqrama görə tələ-
bələr bu təcrübəni 75 saata tamamlamalıdırlar. Bu saatlar üç semestrə
bölünmüş və hər biri üçün 25 saat ayrılmışdır. Bu təcrübi layihələr Sim-
mons kollecinin yerləşdiyi Massaçusets ştatında-İctimai Məktəb Kitab-
xanasında tamamlanmalıdır (5).
Beləliklə, qısa da olsa Amerika universitetlərinin kitabxanaçılıq-in-
formasiya fakültələri və onların tədris proqramları haqqında məlumat
verə bildik. İnanırıq ki, gələcəkdə Bakı Dövlət Universitetinin Kitabxa-
naçılıq-informasiya fakültəsinin də tələbələri adlarını çəkdiyimiz uni-
versitetlərdə olduğu kimi daha müasir təhsil səviyyəsindən yararlana-
caqlar.