Microsoft Word mahmudlu ayxan doc
Yüklə 0,52 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 2.2. Mü
38
cmal büdcənin gəlirləri hissəsi satış planı əsasında müəyyən edilir. Burada müəssisənin hesablarındakı vəsait qalığı nəzərə alınır. cmal büdcənin xərc hissəsi isə vergi ödəmələri, əmək haqqı fondu, material xərci, kreditlərin silinməsi və s. xərclər plan-qrafik əsasında tərtib olunur. Müasir dövrdə müəssisələrdə büdcə planlaşdırılmasının avtomatlaşdırılmış sisteminin tətbiqi təklif olunur. Bu isə müəssisələrdə büdcənin icrası haqqında operativ məlumat almağa və zəruri hallarda büdcələrdə dəqiqləşmə aparmağa imkan verər.
39 §2.2. Müəssisənin maliyyə fəaliyyətinin və maliyyə vəziyyətinin qiymətləndirilməsi – maliyyə siyasətinin hazırlanması üçün əsasdır
Müəssisənin maliyyə fəaliyyətinin müvəffəqiyyətlə idarəolunmasının ən vacib şə rtini onun maliyyə vəziyyətinin qiymətləndirilməsi (təhlili) təşkil edir. Ümumiyyətlə, isə müəssisənin maliyyə fəaliyyçtinin təhlilinin nəticələri maliyyə siyasətinin işlənilməsi və hazırlanması üçün baza sayılır. Müəssisənin maliyyə vəziyyəti – onun maliyyə vəsaitinin formalaşması və istifadəsi proseslərini əks etdirən göstəricilərin məcmuu ilə xarakterizə olunur. Bazar iqtisadiyyatı şəraitində müəssisənin maliyyə vəziyyətini onun fəaliyyətinin son nəticələri əks etdirir.
- maliyyə vəziyyətini xarakterizə edən göstəricilərdəi kənarlaşmaları aşkar etmək; - müəssisənin maliyyə vəziyyətinə təsir göstərən amilləri aşkar etmək; - maliyyə vəziyyətindən kəmiyyət və keyfiyyət dəyişikliklərini qiymətləndirmək; - müəyyən tarixə müəssisənin maliyyə vəziyyətini qiymətləndirmək. Beləliklə, təsərrüfat subyektlərində maliyyə fəaliyyətinin idrəolunması siyasətinin işlənilməsi maliyyə-iqtisadi vəziyyətin təhlili bazasında qurulur. Bu zaman aşağıdakılara xüsusi diqqət yetirilir: - maliyyə təhlilinin metodlarına; - alınmış nəticələrin tədqiqinə; - idarə qərarlarının işlənilməsinə.
hesabatlarının təhlili əsasında aparılır. Eyni zamanda maliyyə əmsallarının hesablamaları da hazırlanır.
40
göstəricilərin öyrənilməsi deməkdir. Məqsəd : - əmlakın tərkibinin müəyyən edilməsi; - müəssisənin maliyyə vəziyyətinin müəyyən edilməsi; - xüsusi vəsaitin formalaşma mənbələrinin müəyyən edilməsi; - borc vəsaitinin həcminin hesabalanması; - məhsul satışından gəlirin həcminin qiymətlindirilməsi. Müəssisənin maliyyə fəaliyyətinin təhlili zamanı faktiki göstəricilərlə müəssisə tərəfindən planlaşdırılan göstəricilər müqayisə edilir və kənarlaşmalar aşkarlanır. Üçüncü təhlil ilin axarına və ilin əvvəlinə mühasibat balansındakə göstəricilərin, eləcə də əvvəlki illərin göstəricilərin müqayisəsi yolu ilə həyata keçirilir. Lakin şaquli təhlil ilə balansın ayrı-ayrı göstəricilərinin ümumi yekun göstəricisində xüsusi çəkisini müəyyən etmək məqsədi ilə aparılır. Müəssisənin maliyyə fəaliyyətinin idarəolunması siyasəti işlənilən zaman analitik işi aparmaq üçün aşağıdakı göstəricilərin hesablanması təklif olunur:
: - ödəmənin ümumi əmsalı; - təcili likvidlik əmsalı; - vəsaitin səfərbərliyə alınmasında likvidlik əmsalı. 2. Maliyyə sabitliyi göstəriciləri : - xüsusi və cəlb olunmuş vəsaitin nisbəti; - xüsusi vəsaitlə təmin olunma əmsalı; - xüsusi dövriyyə vəsaitinin manevr edilməsi əmsalı. 3. Resursların intensiv istifadə olunması göstəriciləri : - təmiz aktivlərin təmiz mənfəət üzrə rentabelliyi; 41 - satılan məhsulun rentabelliyi. 4. şgüzar aktivlik göstəriciləri : - dövriyyə kapitalının dövriyyəsi əmsalı; - xüsusi kapitalın dövriyyəsi əmsalı. II. Uçot siyasətinin hazırlanması: Uçot siyasəti – müəssisədə mühasibat uçotunun aparılmasının metod və üsulları sistemi deməkdir. Uçot siyasəti bütün müəssisələr üçün mühasibat uçotu üzrə əsasnaməyə uyğun həyata keçirilir. Müəssisənin maliyyə – iqtisadi vəziyyətinin təhlilinin nəticələrinə ə saslanaraq uçot siyasətinin bü və ya digər vəziyyətinə uyğun variantlar hesablanılır. Uçot siyasəti üzrə qəbul edilmiş qərarlardan büdcəyə və büdcədənkənar fondlara ödənilən venrgilərin sayı və həcmi, balansın quruluşu və bir sıra maliyyə-iqtisadi göstəricilərin əhəmiyyəti asılıdır.
: - xammal və materialın istehsala silinməsi metodu; - az qiymətli tez xarab olan predmetlərin silinmə variantları; - bitməmiş istehsalın qiymətləndirilməsi metodları; - sürətli amortizasiyanın tətbiqi və s. Beləliklə, müəssisənin maliyyə vəziyyətini aşağıdakı göstəricilər xarakterizə edir: - vəsaitin tərkibi və yerləşdirilməsi; - vəsaitin mənbəinin quruluşu; - kapitalın dövriyyəsinin sürəti; - müəssisənin öz öhdəliklərini vaxtında və tam məbləğdə silinməsi qabiliyyəti; - sair amillər.
Yüklə 0,52 Mb. Dostları ilə paylaş:
|