Microsoft Word Market strat v?r?qab?tli movqel?sdirm?doc


Qrem Huley, Con Sonders, Naycel Pirsi



Yüklə 7,84 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə66/345
tarix14.12.2017
ölçüsü7,84 Mb.
#15684
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   345

                                                                    Qrem Huley, Con Sonders, Naycel Pirsi  

154 


Müzakirə üçün suallar 

1.  PEST  təhlilinin  köməyilə  mənzillər  bazarında  dəyişikliklərə  təsir 

göstərən qüvvələri göstərin. 

2.  Demoqrafik  strukturda  və  həyat  stilindəki  dəyişikliklər  insanlara 

lazım  olan  yaşayış  üçün  mənzil  tipinə  necə  təsir  göstərə  bilər? 

Hansı digər təmayüllər mənzil bazarına güclü təsir göstərə bilər? 

3.  MT   tədqiqatlarında  sizin  PEST  təhlili  vasitəsilə  aşkarladığınız 

vacib  məsələlər  nəzərə  alınıbmı?    Tikinti  təşkilatlarının  dəyişən 

bazar  tələbatına  uyğunlaşması  üçün  hansı  marketinq  strategiyası 

daha optimal hesab edilə bilər? 

 



Marketinq strategiyası və rəqabətli mövqeləşdirmə 

155


 

Rəqabə

 

mühitinin təhlili



                           

 

 



 

Uğur uğursuzluğu yaradır...keçmiş uğur modeli firmanın yeni 

reallığa adaptasiya olunması 

yolunda əsas maneəyə çevrilir. 

Ansoff (1984

)  

G R Ş 

Müştərilərə  xidmət  göstərmək  imkanı  uğrunda  firmalararası  mübarizə  - 

bazarın  tələblərinə  cavab  verən  müasir  iqtisadiyyatın  mahiyyəti  budur. 

yirminci əsrin son illərində rəqabət daha da intensivləşdi, çünki, firmalar 

həddindən  artıq  dolmuş  bazarlarda  rəqabət  üstünlükləri  əldə  etməyə  can 

atır  və  daha  da  tələbkar  olan  müştəriləri  razı  salmağa  çalışırdılar.  Bu 

fəsildə,  müəssisənin  fəaliyyət  göstərdiyi  şəraitdə  rəqabət  mühitinin 

strukturunu və onun imkanlarını və təhlükələri başa düşməyə imkan verən 

bir sıra alətlər təsvir olunur. Rəqabətdə uğur əldə etməyin sadə qaydasını 

göstərmək  mümkün  deyil,  lakin,  müxtəlif  sahələrdə  olan  mühitin 

formalarını,  belə  mühit  daxilində  rəqabəti,  həmçinin,  müəyyən  strate-

giyaların nə vaxt və nə üçün uğur qazandığını təsvir etmək olar. 

Bununla belə yadda saxlamaq lazımdır ki, sahə və bazar eyni deyil. Sahə 

məhsul  və  texnologiyaların  ümumiliyi  ilə xarakterizə  olunan  təşkilatların 

məcmusudur,  bazar  isə  -  eyni  tələbata  malik  müştərilərin  məcmusudur. 

Misal üçün, iri məişət texnikası - soyuducular, paltaryuyan maşınlar, və s. 

Istehsalında  ixtisaslaşmış  firmalar  bir  sahəni  təşkil  edir.  Digər  tərəfdən 

yuyuntuya  aid  məhsullar  bazarı  olur  –  buraya  yumaqla  əlaqədar  isteh-

lakçılara lazım olan məhsul və xidmətlər daxildir. Bu bölgü iki səbəbdən 

ə

həmiyyətlidir. Birincisi, əgər biz ənənəvi sahə barədə düşünsək, onda, öz 



müştərilərimiz  nöqteyi-nəzərindən  potensial  rəqiblərimizi  unuda  bilərik, 

çünki,  digər  kompaniyalar  bu  tələbatı  ödəyən  müxtəlif  məhsul  və 

texnologiyalar  buraxırlar.  Məsələn,  birbaşa  marketinq  texnologiyasına 

malik  və  sadələşdirilmiş  məhsullar  təqdim  edən  Virgin  kompaniyasının 

bazara  çıxması  ənənəvi  maliyyə  xidməti  sahəsində  ixtisaslaşan 

kompaniyalara  çoxlu  problemlər  yaratdı.  Sanki,  “köhnə  dəblə”  işləyən 

kompaniyalar supermarket şəbəkələri və aviakompaniyalar kimi çoxsahəli 

firmaların  maliyyə  xidməti  sferası  daxil  olmasına  cavab  verməyə  hazır 

deyildilər.  

kincisi,  distryibutorların  və  pərakəndə  tacirlərin  təzyiqi  altında  olan  bir 

çox  kompaniyaların  sahənin  ənənəvi  müəyyənləşdirilməsindən  məcburi 

imtina  etməsi  əlamətləri  müşahidə  olunur.  Misal  üçün,  qida  məhsulları 

pərakəndə  ticarətində  kateqoriyalara  görə  idarəetmə  mühüm  əhəmiyyət 

kəsb edir, çünki, pərakəndə tacirləri ayrı-ayrı məhsul və ya brendlər deyil, 




                                                                    Qrem Huley, Con Sonders, Naycel Pirsi  

156 


deyək ki, paltarların yuyulması, yüngül qəlyanaltı və ya lanç kimi konkret 

tələbatı ödəyən konkret məhsul kateqoriyaları maraqlandırır. Kateqoriyaya 

görə  idarəetmənin  effekti  təəcüblü  ola  bilər  –  misal  üçün,  Wal-Mart 

kompaniyası cümə günləri axşamı birdəfəlik uşaq əskisi və pivə alınması 

arasında  əlaqəni  aşkara  çıxarmışdı  (1-ci  fəsilə  bax).  Məsələnin  məğzi 

ondadır  ki,  sahənin  nisbi  xüsusiyyətləri  haqqında  qəti  nəticələrə  gəlmək 

lazım deyil, nəzərə almaq lazımdır ki, bazar elə dəyişilə bilər ki, ənənəvi 

sahə təyin etmələri öz mənasını itirə bilər. 

Biznesin  mövcudluğunun  sistematik  təhlili,  əsasən,  firmanın  işlədiyi 

konkret bazarlara təsir göstərə bilən daha geniş mühitin cəhətlərinə diqqəti 

cəlb  etməklə  makrosəviyyədən  başlanır  (4-cü  fəsilə  bax).  Bununla  belə, 

bir  sahəni  daha  spesifik  səviyyədə  sahədaxili  rəqabəti  hərəkətə  gətirən 

qüvvələrin  müəyyənləşdirilməsindən  başlamaq  faydalıdır.  Daha  sonra, 

biz,  ayrı-ayrı  firmaların  qarşılaşdığı  təhlükə  və  imkanları  başa  düşmək 

üçün  strateji  qrupları  təsvir  edəcəyik.  Firmalar  məhz  bu  strateji  qruplar 

daxilində, inkişaf edir, yaşayır və ya tənəzzülə uğrayırlar.       

 

5.1 

  

SAHƏDAX L  RƏQABƏTDƏ BEŞ GÜC MODEL

 

Porter  (Porter,  1980)  hesab  edir  ki,  strateji  kommersiya  vahidi  səviy-

yəsində rəqabəti beş əsas güc təyin edir və onlardan hər birinin növbə ilə 

sistematik  təhlili  menecerlərə  müəyyən  sahədə  rəqabətqabiliyyətliliyi 

müəyyən edən amilləri aşkar etməyə imkan verir.  Beş gücün təsiri əyani 

surətdə şəkil 5.1-də təsvir olunub. 

 

Beş  güc  modeli  təkcə  kommersiya  təşkilatları  üçün  yararlı  deyil. 



O,  həmçinin,  dövlət  təşkilatlarına  və  qeyri-kommersiya  sektoruna  öz 

müştərilərini,  təchizatçılarını,  dəstək  (maliyyə  və  ya  başqa)  əldə  etmək 

məqsədilə  rəqabət  aparmaq  lazım  gəldiyi  digər  təşkilatları  yaxşı  başa 

düşmək  üçün  yararlı  ola  bilər.  Beş  gücün  hər  biri  aşağıda  nəzərdən 

keçiriləcək. 

 

5.1.1 Mövcud kompaniyalar arasında rəqabə

stənilən  sahədə  rəqabət  ilk  növbədə  mövcud  iştirakçılar  arasında  əmələ 

gəlir.  Bu rəqabət aşağıdakı şərtlər daxilində daha da intensiv olur. 

 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 




Yüklə 7,84 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   345




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə