Microsoft Word mirzaliyeva gunel docx

45 

 

təsərrüfatlarındadır. [26] 

Camışa xalq arasında “qara mirvari” deyirlər. Respublikada cəmi 269,6 min 

baş  camış  vardır.Onun  128,4  min  başı  ana  camışlardır.  Camışların  hamısı  cins 

heyvanlardır.Onlara Azərbaycan camış cinsi deyilir. [26] 

Ə

n çox camış Ağdaşda (26248 baş), Yevlaxda (24193 baş),  Ucarda (20549 

baş),  Sabirabadda  (17404  baş),  Şəkidə  (13393  baş),  Bərdədə  912088  baş), 

mişlidədir (12013 baş). [26] 

       Respublikada olan camışların  63,5 faizi Aran iqtisadi rayonundadır. Harada 

gölməcələr və bataqlıqlar varsa, orada camışçılıq surətlə inkişaf edir. (26) 

Azərbaycanlılar  ta  qədimdən  qoyun  saxlamaqla  məşğul  olurlar.  Qoyunlar 

yayda  yaylağa,  qışda  qışlağa  aparılır.  Belə  bir  vəziyyət  qoyun  saxlayan 

tərəkəmələrin, padarların köçəri və yarım köçəri həyat sürmələrinə səbəb olurdu. 

Azərbaycanlılar  qoyun  ətinə  (xüsusilə  qoyun  ətinin  kababına)  meyilli 

olduqlarına  və  xalça,  gəbə,  palazı  çox  sevdiklərinə  görə  qoyunçuluqla  daha  çox 

məşğul olurlar. [26]  

Hazırda  qoyunların  52,7  faizi  cins  və  cinsi  yaxşılaşmış  heyvanlardır.  O 

cümlədən 18 faizi təmiz qanlı cins, 34,7 faizi mələz heyvanlardır. (26) 

Respublikada  çox  məşhur  qarabağ  (sürünün  25  faizi),  bozax  (sürünün  21 

faizi),  caro (sürünün 13,7 faizi) , balbas (sürünün 8 faizi) qoyunları vardır. [26] 

Azərbaycanda ətlik qala və qaradolaq qoyunları da yetişdirilir. Bu qoyunların 

analarının orta diri çəkisi 50-70 kq, qocalarının diri çəkisi 80 - 90 kq olur. 

Azərbaycanda qoyunları 99,9 faizi qabayunlu quyruqlu qoyunlardır. 

Azərbaycan  dağ  merinosu  Vətən  cinsidir.  Onu  1933  -  1947  ci  illərdə 

akademik 

F. Məlikov və başqaları yaratmışlar. 

Ə

n  iri  qoyunçuluq  rayonları  Gədəbəy  (363638  baş),  Şəki  (304756  baş), 

Ağcabədi  (323326  baş)  rayonlarıdır.  Respublikada  olan  qoyunların  29,5  faizi  və 

2499625 başı Aran iqtisadi rayonundadır. [26]  

Respublikada  mövcud  77,2  min  baş  at   vardır.  Atların  37,7  faizi  və  yaxud 

---

46 

 

951 başı cins və cinsi yaxşılaşdırılmış atlar, o cümlədən  26,2 faiz (660 baş) təmiz

qanlı cins, 11,5 faizi (291 baş) mələz atlardır. [26]  

Azərbaycan ta  qədimdən  Qarabağ və Dilbaz at cinsləri vardır. Bu atlar cins 

atların 50,7  faizini təşkil  edir.  Ölkədə  olan  atların 27,4  faizi  Qarabağ, 23,3  faizi 

Dilbaz atlarıdır. [26] 

Azərbaycanda  2  dövlət  at  zavodu  (Ağdam  və  Ağstafa  at  zavodları)  və  2 

dövlət  atçılıq  təsərrüfatı  (Şəki  rayonundakı  “Daşüz”  camışçılıq  müəssisəsinin

nəzdində  və  Ağstafa  rayonunun  Sadıxlı  kəndindəki  atçılıq  təsərrüfatları)  vardır. 

Ağdam  at  zavodunda  Qarabağ  atları,  Ağstafa  at  zavodunda  ngilis  minik  atı,  2 

dövlət atçılıq təsərrüfatında isə Dilbaz atları yetişdirilir. [26] 

 “Zaman” ləqəbli Qarabağ atı 1956-cı ildə Sovet ittifaqı Kommunist Partiyası 

Mərkəzi  Komitənin  birinci  katibi  N.S.Xruşşov  tərəfindən  Böyük  Britaniyanın 

kraliçası II Yelizavetaya hədiyyə verilmişdir. [26]  

Almaniyanın  Frankfurt  şəhərində  “Qarabağ”  atlarının  dostları”  cəmiyyəti 

yaradılmışdır.  Bu  cəmiyyətə  almaniyalı  xanım  Verena  Şolian  rəhbərlik  edir  və 

onun 3 baş Qarabağ atı vardır. [26] 

Quşların  23,2  faizi  yumurtalıq,  76,8  faizi  ətlik  və  ətlik-yumurtalıq  cins 

olmuşdur.  Yumurtalıq  toyuqlar  arasında  Loman  Braun  (64,4  faiz),  Ağ  rus  (1,8 

faiz),  ətlik  və  ətlik-yumurtalıq  toyuqlar  arasında  isə  Ross  (82,2  faiz),  Gümüşlü 

Adler (4,8 faiz) və Kobb (1,1 faiz) cinsləri üstünlük təşkil edir. [26]  

Qazların 2,7 faizini Boz - obraşin, 2,9 faizini iri boz, 89,8 faizini yerli cinslər 

təşkil edir. [26] 

Ördəklərin  4,2  faizini  Pekin,  3,1  faizini  Ağ  Ukrayna  və  88,2  faizini   yerli 

cinslər təşkil edir. [26] 

Respublikada 212651 arı ailəsi vardır. Hər il arıçılıq məhsullarının sərgi-satış 

yarmarkası  keçirilir.  Bu  tədbir  arıçılığın   daha  da  inkişaf  etməsinə  ciddi  təsir 

göstərir. [26]  

Ə

n çox arı ailələri (60627) Naxçıvan iqtisadi rayonundadır. 

Respublikada  nohur  balıqçılığı  əsasən  Neftçala,  Salyan  və  Biləsuvar 

---

47 

 

rayonlarında geniş yayılmışdır. 

Hazırda 130 nohur və gölməçədə balıq yetişdirilir. 

Bu mənbələrdən orta hesabla 10 min  ton balıq istehsal olunur. 

Heyvandarlıq məhsulları istehsalı 

 

   

1991-ci ildə 2011-ci ildə 

2011-ci  ildə  1991-ci  ilə 

nisbət artım faizlə 

Ə

t (kəsilmiş çəkidə) 

153,5 

263,7 

171,8 

Süd 

947,7 

1622,3 

171,2 

Yumurta –min ədədlə  958,2 

1011,0 

105,5 

Yun 

10,5 

16,2 

154,3 

Bal 

800 

2274,3 

2,9 dəfə 

  

Cədvəl 11.  

Mənbə: http://www.economy.gov.az 

 

2011  - ci ildə  ət istehsalının 117 min tonu (44,4 faiz) inək  və dana  əti, 74,4 

min tonu (28,2 faiz) qoyun və keçi əti, 71,6 min tonu (27,1 faiz) quş ətidir. (26) 

Süd  istehsalı:  Ümumi  südün  1491,3  min  tonu  və  ya  91,9  faizi  inək  südü, 

77040 tonu və ya 4,7 faizi camış südü, 55500 min tonu və ya 3,4 faizi qoyun və 

keçi südüdür. [26]  

Camış südü yağlılığı ilə fərqlənir. Camış südündə 7-9 faiz yağ olur. 

Qoyun  və  keçi  südündən  milli  motal  pendiri  istehsal  olunur.  Motal  pendiri 

yağlı olması ilə fərqlənir. 

 

2.2. Dünya ölkələrində əhalinin ərzaq məhsullarına olan 

tələbinin ödənilməsi vəziyyəti. 

Müharibədən  sonrakı  onilliklərdə  bəşəriyyət  yer  əhalisinin  əksər  hissəsinin 

ə

rzaq  təminatının  ənənəvi  probleminin  həll  edilməsinə  nail  ola  bilməmişdir.  Bu 

---