________________Milli Kitabxana____________________
204
Sevgiləri, nifrətləri
daş dilində.
Daş dilinin elə ağır
havası var,
Daş dilinin hələ susmaz
davası var,
Sanki burda
Hər məzar bir söz kürsüsü;
Hər başdaşı bir tribun!
Daş dilinin nidaları
Tufan olur burum-burum,
Bizə deyir: ayıq durun,
sayıq durun!
Bura Lvov şəhərinin
uca yeri,
Üstü hamar, yaşıl təpə,
O, günəşi ilkin görər.
Günəş ünu ilkin öpər.
Günəş öpər, onlar duymaz;
Onlar üçün nə qış, nə yaz!
Çiçək fəsli, xəzan fəsli!..
Onlar üçün yaşar ancaq
məzar fəsli.
Günəşləri, baharları,
Mövsümləri qəhr olunub,
Gözlərində dəfh olunub.
Bəli, "Xolm Slavi"dır
qəbristanın əsl adı.
Çox çalışdım,
Öz dilimdə tərcüməsi alınmadı.
Eh, bir də ki, nə fərqi var,
Tərcüməsiz anlaşılır
Nədir ölüm,
Nədir məzar.
Əbədilik dost eləyib
ölüm burda neçə adı.
Burda məzar qonşusudur
________________Milli Kitabxana____________________
205
Neçə xalqın mərd övladı.
Neçə vüsal təbəssümü –
Donub,
məzar qonşusudur.
Neçə nişan mərasimi –
Sönüb,
Məzar qonşusudur.
Şöhrətindən xəbər yox,
Neçə şöhrət yaxınları.
Nakamlığın, ölməzliyin,
Yer üzünə
övladları gəlməzliyin,
Anaları gülməzliyin
Əbədiyyət yaxınları.
Bir-birindən əhval tutub,
Məclis qurub şad olmağın
Əbədiyyət uzaqları...
Bir-birindən od almağın
Əbədiyyət uzaqları.
Dolaşıram qəbristanı.
Ukraynalı, rus, azərbaycanlı,
gürcü, özbək...
Min illərlə belə yaxın,
Belə uzaq
qonşuluqda
ömr edəcək.
Dolaşıram qəbristanı.
Duruxuram birdən-birə:
Bu ki, mənəm! –
İbrahimov familiyalı
Bir nakamın önündəyəm.
'"İbrahimov" – Bircə bu söz
Yazılıbdır başdaşında.
Nə yaxşı ki,
bu daşların yaddaşında
Bu söz qalıb, bu söz durur!
Adı nədir, kim oğludur?
________________Milli Kitabxana____________________
206
Təvəllüdü,
Doğulduğu kənd, ya şəhər?..
yoxdu bunlar.
Neyləyəsən, yoxdu bunlar,
Bu varlığın
əbədi bir yoxluğu var.
II
Ey balladam, dindir onu,
qəbir dinər.
Ey balladam, dilsiz yatmaz
qəbirdə nər.
Alışar o,
danışar o,
od dilində.
Göyərər o,
söz deyər o,
ot dilində.
Ey balladam!
bir nəğmə de;
həzin-həzin
Kəndimizin çaylarının,
quşlarının səsi gəlsin.
Bir nəğmə de:
bu nəğmədə
Ağ hörüklü bulaqlardan
bir içim su,
Bir az qartal qıyıltısı,
Bir azacıq qar qoxusu,
Bir ananın dodağından -
yanmış ağı,
Bir gəlinin gözlərindən -
bir sarımtıl həsrət dağı,
Bir ərgənin duruşundan
Toy eşqini, nidasını
gətir, gətir!
________________Milli Kitabxana____________________
207
Bir məktəbin arxivindən
Qırx ikidə itən dərslik
sədasını
gətir, gətir!
Bizim kənddən
Doxsan igid qayıtmadı.
Doxsan ana yola baxdı,
doxsan ümid qayıtmadı.
Doxsan cığırda ot bitdi,
Neçə doxsan oraq-çəkic,
Dəryaz itdi, qələm itdi.
Anamız Yer kürəsinə
Hər insan bir peykdi məncə;
Doxsan peyk yüz səksən dərəcə;
Məhvərindən dönüb getdi.
Doxsan işıq sönüb getdi.
Bizim kənddən
doxsan igid qayıtmadı.
Kəndimizi sevindirrəm
tapanda bir itmiş adı.
İndi ona ad qoyacaq atam mənim,
Kişnəyəcək qaşqa, kəhər atım mənim,
Xallı toplan ayağına dolaşacaq,
Kənd qızları təzə xəbər
danışacaq.
Bulaqların sənəkləri çoxalacaq.
Gözəlləri, qəşəngləri çoxalacaq.
Xoş xəbərlər
çevriləcək tərs üzünə
sonra birdən.
Bəd xəbərlər dinlənəcək neçə yerdən;
Xoş xəbəra inanmayın!
O, adını axtarırdı,
Ad alıban gedəcəkdir.
Od alıban gedəcəkdir.
O, bir getmiş zamandı ki,
Getmiş zaman qayıdarmı?
O, bir itmiş zamandı ki,
________________Milli Kitabxana____________________
208
İtmiş zaman qayıdarmı?
Qayıdar o – məkanı var,
Zamanı yox otağına,
Odunu var,
tüstüsü yox ocağına.
III
- Mən ki sənəm, mən ki, sənəm,
tanımadın?
Dəfn olunmuş bir hissənəm,
tanımadın?
Aclıq döyən,
şaxta kəsən,
illərinəm!
Atalılar təkəbbürü
döyüb əzən
illərinəm!
Diri-diri
Dəfn olunmaq
təhlükəli
illərinəm!
Ana yurdu, ana dili
Tapdalanıb,
qəhr olunmaq təhlükəli
illərinəm!
Tarixiylə, acdadıyla
Əbədilik
məhv olunmaq təhlükəli
illərinəm!
Səndən qopub
sənin üçün çarpışanam!
Qollarını itirəndə,
dişləriylə tüfəngindən
yapışanam.
Hər dağılan bina ilə yaralanıb,
Hər quruyan ağac ilə quruyanam.
________________Milli Kitabxana____________________
209
Şevçenkonu Sabir kimi,
Dnepri Araz kimi qoruyanam.
And içmişdim:
hər atəşin
olub ilkin qoru, yanam!
Vətənimin sərhəd xətti
sinəmdəydi -
ölənəcən
Quruyub bir sərhəd daşı olanacan.
Vətənimin dağlarından
qopan sivri çarpanaqdım,
Nifrətimi düşmonin son
yuvasına çırpacaqdım.
Dava vaxtı yüksək arzu:
öldürməkdir,
Ali arzu: qalibiyyət!
Hər qorxunun, səksəkənin
ilk cərrahı -
qalib niyyət
Yarı yolda qoydu məni.
Dedi bəlkə bu ölümlə iki qarış
İrəliyə aparacaqsan vətəni.
Bəzən elə
Bir əsgərin ölümüylə
Bir əsgərin boyu qədər
İrəliyə atdıq qədəm.
Bu ölümlə irəlidə
Neçə yağı öldürmüşəm.
Geridəsə neçə arzu,
Neçə istək
Neçə qayğı öldürmüşəm.
Son mənzilə yetişmədi
son diləyim...
Vətən üçün indi nəyəm,
İndi nəyəm?
Nəyəm? - bir daş qutu dolu
Qara torpaq.
Nə yaxşı ki,
Dostları ilə paylaş: |