80
Yad
ımdad
ır, uşaql
ıqda
gecələr ibadətlə məşğul olur, dindarl
ığa
maraq göstərirdim. Bir gecə atamla birlikdə səhərə qədər yatmayaraq,
quran oxuyurduq. Ətraf
ım
ızda isə ham
ı yatm
ışd
ı. Atamdan
soruşdum:
–Bunlar
ın biri də baş
ın
ı qald
ırm
ır ki, heç olmasa iki rükət namaz
q
ıls
ın, onlar elə qəflət yuxusuna gediblər ki, sanki yatmam
ışlar,
ölmüşlər.
Atam dedi:
–Ey əziz oğlum, xalq
ın qeybətini etməkdənsə, yatsayd
ın daha
yaxş
ı olard
ı.
Şer
Müddəi özündən qeyrisin görməz,
Çünki xudpəsəndlik tutmuş gözünü
Allah
ı görməyi bacarsa hər kəs,
Ham
ıdan zavall
ı görər özünü.
8. Hekayət
Böyük adamlardan birini məclisdə tərifləyir və yaxş
ı sifət-
lərindən uzun–uzad
ı dan
ış
ırd
ılar.
Nəhayət o, baş
ın
ı qald
ır
ıb Dedi:
– Mən özüm bilirəm ki, mən kiməm.
Beyt
Ey mənə hey tərif deyib incidən,
Kaş xəbər tutayd
ın bu batinimdən.
Şer
Bütün aləm mənə bax
ıb zahirimi xoşlay
ır.
Bu natəmiz batinimsə məni edir xəcalət.
Xalq heyrand
ır min rəng ilə gəzən tavus quşuna.
Tavus isə ayağ
ına bax
ıb çəkir xəcalət.
9. Hekayət
81
Ərəb ölkələrində öz kəramətilə şöhrət tapm
ış bir Livan şeyxi bir
gün Dəməşq məscidində daş hovuz kənar
ında dəstəmaz alarkən ayağ
ı
sürüşüb hovuza düşdü.
Çox çətinliklə oradan çıxa bildi. Namaz
qurtard
ıqdan sonra əshabələrindən biri dedi:
–Bir şey mənə qaranl
ıqd
ır, icazə versəydiniz soruşard
ım.
Dedi: – O nədir?
Dedi: – Şeyxim, yad
ımdad
ır deyirdiniz ki, siz Məğrib dənizinin
48
üzərində yeriyir, heç ayağ
ın
ız da islanm
ırm
ış, indi nə oldu ki, siz az
qala balaca bir hovuzda boğulmuşdunuz?
Şeyx bir müddət fikrə dald
ı, sonra baş
ın
ı qald
ır
ıb dedi:
–Eşitməmisənmi ki, peyğəmbəri–aləm (Məhəmməd) səlləllahi
əleyh vəsəlləm demişdir: «Mən
bəzən allaha o qədər yaxın oluram ki,
heç mələklər və nəbilər də bizə yax
ınlaşmağa cürət etmirlər». Lakin
o deməmişdir ki, həmişə belə olur.
Bildiyin kimi, bəzən o Cəbrail və Mikaili
49
yan
ına buraxmazd
ı,
bəzən isə Həfsə və Zeynəbi
50
yan
ından buraxmazd
ı.
Şeyxlər
51
demişlər ki, müqəddəs adamlar
ın haqq
ı dərk etməsi
zühur ilə qeyb aras
ındad
ır. O gan görünər, gan yox olar.
Beyt
İşvəylə üz göstərib, qaç
ıb
uzaq durursan,
Bazar
ı q
ız
ışd
ır
ıb, bizə də od vurursan
Şer
Haçan ki, sevgilim keçir fikrimdən,
O zaman yolumu itirirəm mən,
Eşqinin oduyla yand
ığ
ım zaman,
Lütfüylə söndürür bu odu haman.
Şer
Birisi, soruşdu qoca Yəqubdan.
Ey qəlbi nur saçan ağ
ıll
ı insan.
Bir köynək iyini duydun Misirdən.
Kənanda quyunu görmədin nədən
52
82
Dedi ki, hal
ım
ız bir kəhkəşand
ır.
O gan əyand
ırsa, gan da nihand
ır.
Edərəm gan yüksək səmayə pərvaz.
Gah öz önümü də görmərəm bir az
Dərviş qalsa əgər durğun halda bil.
Hər iki aləmdə o salmaz mənzil.
10. Hekayət
Vaxtilə Bəlbək
53
məscidində bir dəstə cahil, korafəhim adamlara
moizə edirdim. Hələ zahiri aləmin bəhsini qurtar
ıb, batini adəmə
keçməmişdim ki, taqətdən düşdüyümü hiss etdim; nə qədər
dan
ış
ırd
ımsa göz yaş odunu yand
ıra bimədiyi kimi, mənim də
sözlərim onlara təsir etmirdi. Xülasə, belə heyvanlar
ın tərbiyəsi üçün
çal
ışd
ığ
ıma təəssüflənir və sanki korlar məhəlləsində güzgü
gəzdirirdim. Lakin art
ıq məna xəzinəsinin qap
ılar
ı aç
ılm
ış, söz,
mirvariləri silsiləsi düzülməyə başlam
ışd
ı. «Və nəhnu əqrəbu ileyhi
min həblil vərid»
54
ayəsini izah edib deyirdim:
Şer
Dost
mənə məndən də yaxında ikən.
Bəs niyə mən onun fərağ
ındayam?!
Dərdimi mən kimə, necə söyləyim.
Ki yar yan
ımda, mən sorağ
ındayam
Mən bu sözün badəsi ilə məst olub sanki ax
ır
ınc
ı qədəhi əlimdə
tutmuşdum ki, bu zaman kənardan gecənlərdən biri son sözümün
təsirindən elə bir nərə çəkdi ki, bütün məclis cuşə gəldi, elə bil
yatm
ışlar huşə gəldi. Öz–özümə dedim: Aman allah! Necə oldu ki,
uzaqdak
ı gözüaç
ıqlar yax
ınlaşd
ı, yax
ındak
ı korlar isə uzaqlaşd
ılar.
Şer
Sözü əgər anlam
ırsa dinləyən,
Söz deyənin təbi artmaz dünyada.
Ac
ıq, geniş, təmiz bir meydan gərək.
Ta
natiq də at çapa, top oynada.
83
11. Hekayət
Bir gecə Məkkə səhras
ında yuxusuzluqdan ayaq atmağa hal
ım
qalmam
ışd
ı, baş
ım
ı yerə qoyub dəvəçiyə dedim: sən məndən əlini üz!
Şer
Necə yol yerisin yaz
ıq piyadə,
Ki dəvə yorulub ahü vay edər.
Bir kök ar
ıqlay
ıb çöpə dönüncə,
Ar
ıq çoxdan ölüb dünyadan gedər.
Dedi. – Ay qardaş, hərəm qarş
ıdad
ır, hərami dalda, ayaq atsan
sağ qalacaqsan, y
ıx
ıl
ıb yatsan həlak olacaqsan.
Beyt
Səhrada kol alt
ında yatmaq xoş olsa da, sən
Köç gecəsi kərəkdir can
ından əl çəkəsən.
12. Hekayət
Bir
dəniz kənarında bir zahid gördüm, onu pələng yaralam
ışd
ı və
heç bir dərmanla sağalm
ırd
ı. Çoxdan idi ki, yara ona əziyyət verir, o
isə hey allaha şükür edirdi. Soruşdular: – Bəs şükür nə üçündür?
Dedi: – Şükür edirəm, yaxş
ı ki, xəstəliyə yatm
ışam, günaha
batmam
ışam.
Şer
Gər mənim qətlimə fərman verə ol yari–əziz,
Sən güman etmə çəkəm mən bu yaz
ıq can qəmini
Deyərəm ki, nə günah etdim o yar incidi ah,
Çəgərəm mən belə bir hissilə canan qəmini.
13. Hekayət
Bir dərvişə böyük ehtiyac üz verdi.
Sadiq dostunun kilimini