Microsoft Word semil sadiq-?d?biyyatla bütövl?smis s?xsiyy?tl?r
Yüklə 1,3 Mb. Pdf görüntüsü
|
69 Mənə yeni vəzifə təklif edəndə qarşıma iki şərt qoydu: sadiqlik və məsuliyyət. Bir də kitabları ilə bə- rabər bir qutu Naxçıvan duzu verdi. Bu iki söz və əş- yavi yazı nümunəsi olan duz hər şeyi deyirdi. Təbii ki, sadiqlik və məsuliyyət istənilən rəhbərin işçisin- dən gözlədiyi və tələb etdiyi ilk və əsas amildir. Bu- nun geniş izahına ehtiyac yoxdur. Amma duz məsələ- si vicdanıma oyulmuş bir möhür oldu. Çünki elimizin duza münasibəti hamımıza bəllidir. Tarixin aşılanma- sından keçib bu gününə gələn duz kultu bir qutsallığa çevrilib. İsa müəllimin duzu mənə verərkən baxışla- rındakı dərinlik çox şeyi ifadə edirdi: duza sədaqət, duz dağı olmaq, duzu tapdalamamaq, duzu artıq et- məmək, duz verməyi bacarmaq və duz dağı kimi sa- bit, uzunömürlü, səxavətli, mərd, yenilməz və sirli ol- mağı bacarmaq. (Bu yazını yazdığım ərəfədə işdən sonra İsa müəllimin otağında bir kitab üzərində çalış- mamızda onun şəxsi albomunu gördüm. Bir az vərəq- lədik. O zaman İsa müəllimin duz dağına olan ürək yanğılı məhəbbətinin, heyranlığının, hətta aşiqliyinin ifadəsini gördüm. “Duz dağı mənim romantikamdır” deyən İsa müəllimin albomunda 50-dən çox duz dağı ilə bağlı rəsm vardı. Bir çoxunda isə özü yox idi. Sa- dəcə sehirli duz dağı vardı). İsa müəllimin bu duz yü- künü çiynimə qoyması onun daima sayğı ilə andığı müəllimləri professor Əziz Şərifə, professor Abbas Zamanova, akademik Məmməd Cəfərə, professor Ya- vuz Axundluya qoyduğu ehtiramın və sayğının əla- mətini xatırlatdı mənə... Çünki söhbətlərimiz zamanı onlar haqqında kövrələrək danışdığı xatirələr, onların gənclərə və millətimizə göstərdiyi xidmətlərini vur- 70 ğulaması, daima böyük tutması bir insanın duz-çörə- yə olan hörməti idi... İsa müəllimin 1987-ci ildə Məmməd Cəfər müəlli- mə yazdığı məktub onun sədaqət simvolu olan duza münasibətinin tərənnümüdür: "Əziz və unudulmaz ustad, salam! Sizin mənə çox doğma olan adınız, şəxsiyyətiniz, əsər- ləriniz, xidmətləriniz, səmimiyyətiniz günlər, illər keçdikcə nəzərlərimdə daha da müqəddəsləşir. "Məmməd Cəfər mək- təbi"nin şagirdi olmağımla yalnız fəxr edə bilərəm. Az-çox elmi vərdiş qazanmağım üçün hamıdan çox Sizə, Sizin nü- munənizə minnətdaram". İkinci bir tərəfdən bu duz qədim diyarımız olan Naxçıvanın simvoludur və bunun üçün də duzla bağ- lı məhz Naxçıvanda yaranan bir alqış var: Səni görüm duz dağına dönəsən. Bunun anlamı isə alqışlanan in- sanın duz dağı kimi əbədi, səxavətli olması deməkdir. Öz yurdu üçün xoş əməllərlə əbədi olması, istər mə- nəvi, istərsə də maddi tərəfdən dövləti üçün səxavətli olmaq İsa Həbibbəyli prinsipidir. İsa müəllimə sanki əməli saleh analarımız milyon dəfə “səni görüm, duz dağına dönəsən” alqışını uca göylərə göndərmişlər ki, bu gün duz dağı və İsa Həbibbəyli anlayışlarının xey- li ortaq cəhətini görə bilirik. Bir dəfə söhbətlərimizdə belə bir fikir dedi: “Mə- nim üçün ən yaxşı naxçıvanlı odur ki, o Azərbaycana, Azərbaycançılığa xidmət etsin. Yalnız bu cür əməllər sahibi naxçıvanlı olmağı ilə fəxr edə bilər”. İsa müəllimlə tanışlığımda, dostluğumda, bu məktəbin üzvü olduğum yeddi ay içərisində ondan Cəlil Məmmədquluzadə kimi ətrafındakıları maarif- 71 ləndirmək və cəhalətdən uzaqlaşdırmaq ideyalarını, akademik Abbas Zamanov kimi elmin inkişafı üçün gənclərə uzatdığı əli, səmimiliyi, qayğını, Heydər Əli- yev kimi idarəçiliyi, karizmatik dünyagörüşü, diqqə- ti, möhkəm yaddaşı, uzaqgörənliyi gördüm, öyrən- dim və öyrənməkdəyəm... İsa müəllimin qayğısını bir doktorant, bir kadr, bir oğul kimi hiss etmək və görmək çox asan və qürurve- ricidir. Bu böyük insandan bu cür münasibəti görmək heç də çətin deyil. Demək olar, İnstitutun kollektivi, gənc aspirantlar bu qayğını addımbaşı görür və yaşa- yır. İsa müəllim, adətən, köməkçisi ilə mənə tez-tez jurnal və qəzetlər göndərir. Bu materialları vərəqlə- yəndə görürəm ki, hansısa bir məqalənin üstündə as- pirant və doktorantlarımızdan birinin adı yazılıb. Bə- zən də ad yazılmır, sadəcə “Biz də bir qızın işi Macar- Azərbaycan ədəbi əlaqələri olmalıdır, ona verin” tipli cümlə yazılıb. Bu cür diqqətli olmaq hər insanın ba- cara biləcəyi iş deyil. Adını belə tanımadığı bir tədqi- qatçıya lazım olacağını düşündüyü məqalələri o qə- dər işin arasında seçib göndərmək sadəcə müdriklik əlamətidir. Açığı mən İsa müəllimi tanıyana qədər elə bilirdim ki, çox aktiv və işgüzar adamam. Lakin alt- mış beş yaşı haqlamış İsa müəllimi gördükdən, onun- la işlədikdən sonra özümü o qədər passiv, astagəl hiss edirəm ki, pafoslu görünməsin, bəzən pessimizmə be- lə qapılıram. Çünki onun sürətinə yetişə bilmirik. Onun diqqətcilliyinin qarşısında çox aciz qalırıq. AMEA kimi mötəbər bir qurumun vitse-preziden- ti, İnstitutun direktoru kimi idarəçiliklə məşğul ola- ola, ictimai-siyasi xadim kimi dövlət tədbirlərində iş- 72 tirak etməklə bərabər iki tədbirin arasında keçiriləcək hər hansı bir tədbirin dəvətnaməsini belə redaktə et- məyə vaxt tapmaq, hazırlanacaq slaydlara şəkillər be- lə təklif etmək, nəşr ediləcək jurnalları vərəq-vərəq in- cələmək, sadəcə yüksək zəka sahibinə, millətin taleyi- ni öz taleyi hesab edən seçilmiş insanlara məxsusdur. Təsadüfi deyil ki, akademik Abbas Zamanovun hələ 1987-ci ildə Naxçıvan tarix muzeyinin direktoru Sübhi müəllimə yazdığı məktubda İsa müəllim haq- qında bu fikirləri işlətmişdir. “Möminə Xatun məqbərəsinin şəkli qiyamətdir. Bundan beş-on nüsxə mənə göndərsəniz əla iş gör- müş olarsınız. Bu, mənim xaricdəki dostlarım üçün ən yaxşı hədiyyə olar. Siz tapa bilməsəniz İsa Həbib tapar. O, qoçaq adamdır, tapar. Hər hansı bir çətinlik onun qarşısında diz çökür. İsa Həbib aləmdir”. Bir az da İsa Həbibbəyli və Ədəbiyyat İnstitutu haqqında... Açığı, bir neçə il öncə ölkəmizdə gedən inkişaf Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasında o qədər hiss edilmirdi. Elmin keşiyini çəkən akademiyamıza yeni prezidentin təyin olunmasından sonra bütün ins- titutlarda bir canlanma başladı. İstər kadr siyasəti, is- tər elmi müəssisələrə yaradılan şərait Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasını ölkənin ictimai-siyasi hə- yatında nüfuzlu bir qurum kimi yenidən söz sahibi etməyə başladı. Bu baxımdan Akademik İsa Həbib- bəylinin Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutuna direktor təyin edilməsi ədəbiyyatşünaslıq elmimiz və ədəbiy- yatımız üçün böyük bir töhfə oldu. Yarandığı gündən Ədəbiyyat İnstitutunun direktorları ölkə üçün çox Yüklə 1,3 Mb. Dostları ilə paylaş:
|