BP
Azərbaycan
Şəfəq-Asiman Dəniz Bloku 3Ö Seysmik Kəşfiyyat Tədqiqatı
Ətraf Mühitə Təsirin
Qiymətləndirilməsi
AETC/P140167_Rev03
30
4.2.3 Tədqiqat Proqramı
Tədqiqat proqramı ikili mənbə, çoxlu strimersı olan 3Ö tədqiqatından ibarət olacaq. Nəzərdə
tutulub ki, ümumi məlumatların əldə olunması müddəti tədqiqatın başlanmasının 2011-ci ilin
sentyabr ayına planlaşdırılması ilə təxminən 110 gün müddətində olacaq (hava şəraitindən
asılı olaraq). Proqramda 2012-ci ilin 1-ci rübünə qədər ümumi uzanma müddətinin ola bilməsi
ehtimalı ilə potensial ləngimələr üçün mümkün ehtimallara icazə verilir.
Sahə proqramı aşağıdakı əsas komponentlərdən ibarət olacaq:
• Gəmilərin mobilizasiyası (seysmik gəmi və yardımçı gəmi(lər) də daxil olmaqla);
• Qoşquda olan avadanlıqların açılması (pnevmotop massivi və strimerlar);
• Məlumatların əldə olunması, proqramın əsas hissəsini təşkil edir (Qeyd: pis hava
şəraiti, avadanlıqların təmiri və s. səbəbi ilə gəmilər boş dayana bilər); və
• Avadanlıqların çıxarılması və sahədən demobilizasiya.
Məlumatların əldə olunması zamanı seysmik gəmi əvvəlcədən müəyyən olunmuş üzmə xətti
boyunca
hərəkət edəcək ki, bu da üstün olan cərəyanlar və külək şəraitindən asılı olaraq
dəyişdirilə bilər. Pnevmotopların davamlı intervallarla atılacağı partlayışlarvə qeydlərin
aparılması zamanı seysmik gəmi tərəfindən əhatə olunan həqiqi məsafə təxminən 5000 km
olacaq.
3Ö seysmik tədqiqatı şimal-şərq / cənub-qərb istiqamətində yerləşdirilmiş təxminən 100 gəmi
üzmə xəttinə malik olacaq və “halqavarı yol” istiqamətində atılacaq (
Şəkil 4.3). Gəmi hər bir
xəttin sonunda dönmək məqsədi ilə seysmik tədqiqat sahəsi sərhədlərindən 12 km uzağa
qədər hərəkət edəcək.
Boş dayandığı zamanlarda gəmi suda açılmış qoşquda olan avadanlıqların hər hansı birini və
ya hamısını buraxa bilər. Sərt hava şəraitində strimer və mənbə massivi qaldırıla bilər (
Bölmə
4.2.8). Gəminin limana qayıtması planlaşdırıldığı zaman suda olan bütün avadanlıqlar
qaldırılmalıdır.
Bu tədqiqat proqramı üçün məsləhət görülən qoşquda olan strimer məlumat əldə etmə
parametrləri aşağıdakı kimi olacaq:
• Strimer uzunluğu
6 km
• Strimer
dərinliyi
10 m (+/- 1 m)
• Partlayış intervalı
50 m hərəkətə gətirici sxem
• Mənbə dərinliyi
6 m (+/- 1 m)
• Miqrasiya bazası
2 km
• Açılma əyrisi
60
4.2.4 Tədqiqat Sahəsi
3Ö tədqiqat sahəsinin təfsilatları və koordinatları
Cədvəl 1.2-də təqdim olunub və 3Ö
əməliyyat sahəsini ətraflı şəkildə göstərən tədqiqat sahəsinin konturları və tam açılma sahəsi
Şəkil 4.4-də təmin olunub.
Cədvəl 4.2: 3Ö tədqiqat sahəsinin təfsilatlarının xülasəsi
Parametr
Spesifikasiya
Təxmini su dərinliyi (m)
650 - 950
Dənizdə təxmini məsafə (km)
70 - 115
Gəminin işlədiyi sahənin koordinatları
Şəkil 4.4 (vərəqin o biri tərəfində)
təqdim olunub
BP Azərbaycan
Şəfəq-Asiman Dəniz Bloku 3Ö Seysmik Kəşfiyyat Tədqiqatı
Ətraf Mühitə Təsirin Qiymətləndirilməsi
AETC/P140167_Rev03
31
Tədqiqat sahəsi (km
2
)(Məlumatların əldə
olunması üçün tam əhatəli sahə)
1500 (təxminən)
Məlumatların əldə olunması xətlərinin
təxmini sayı
100
Xətlərin uzunluğu (km)
30 - 55
Məlumatların ümumi xətt kilometri (km)
ca. 5000
Şəkil 4.4: 3Ö əməliyyat sahələrini göstərən təklif olunan tədqiqat sahəsinin
xəritəsi. Tədqiqat xəttinin yerləşməsi şimal-şərq – cənub-qərb istiqamətində
olacaq.
4.2.5 Tədqiqat Qrafiki
Tədqiqatın 2011-ci ilin sentyabr ayında başlaması və bütün işlərin 2012-ci ilin 1-cü rübündə
tamamlanması ilə ümumilikdə təxminən 110 gün davam etməsi planlaşdırılır.
4.2.6 Gəmilər
Təyin olunmuş seysmik tədqiqat gəmisi
M/V Gilavar, (
Şəkil 4.5) seysmik tədqiqatı həyata
keçirmək üçün istifadə olunacaq. Seysmik gəmi və yardımçı gəmilər
seysmik tədqiqat
müddəti zamanı 24 saatlıq əsasda fəaliyyət göstərəcək.
M/V Gilavar seysmik gəmisi üçün
spesifikasiyalar
Cədvəl 4.3-də göstərilib.
Yardımçı gəmilər, M/V Barra və M/V Baki (müvafiq olaraq Topaz Marine və ARDNŞ üçün
Xəzər Dəniz Neft Donanması tərəfindən idarə olunan), seysmik strimerlərin təhlükəsizliyi və
qorunmasını təmin etmək üçün əməliyyatlar zamanı istifadə olunacaq. Yardımçı gəmilər
sahədə olan digər gəmilər ilə nisbətdə strimerlərin yerinə nəzarət edəcək və digər
fəaliyyətlərlə heç bir müdaxilələrin olmamasını təmin edəcək. Yardımçı gəmilər üçün
spesifikasiyalar
Cədvəl 4.3-də təqdim olunub.
Gəminin əməliyyat sahəsi
Tam əhatə sahəsi
HPBS sahəsi
Şəfəq-Asiman yatağı
Bakı
Şəfəq-Asiman Gəminin Əməliyyat Sahəsi
Şəfəq-Asiman
Tam əhatə Sahəsi
Şəfəq-Asiman HPBS hüdudları
BP Azərbaycan
Şəfəq-Asiman Dəniz Bloku 3Ö Seysmik Kəşfiyyat Tədqiqatı
Ətraf Mühitə Təsirin Qiymətləndirilməsi
AETC/P140167_Rev03
32
Şəkil 4.5: M/V Gilavar
Cədvəl 4.3: M/V Gilavar və Yardımçı gəmilərinin spesifikasiyaları
Parametr
Spesifikasiyalar
M/V Gilavar
M/V Barra
M/V Baki
Sahibkar
Kaspian
Geofizikal
Topaz Marine
ARDNŞ üçün
Xəzər
Dəniz Neft
Donanması
Növü
Seysmik tədqiqat
gəmisi
Yardımçı gəmi
(gözətçi
gəmi/təchizat
gəmisi)
Seysmik/yaşayış
gəmisi (gözətçi
gəmi / işçi
heyətinin daşınması
üçün istifadə
olunan gəmi)
Gəminin uzunluğu
84.90 metr
53.88 metr
81.85 metr
Yükgötürmə (orta)
5.9 metr
4.22 metr
5.9 metr
Tonnaj (Ümumi)
3898
metr ton
(Suez)
977 3256
Mühərrik ölçüsü
3136 kV
1491 kW
3356 kW
Yataq yerlərinin maksimum sayı
50
22
60
Davamlılığı
42 gün
25 gün
35 gün
Dizel Yanacağı Anbarının Həcmi
800 t
210 t
474 t
Gündəlik yanacaq sərfi (normal iş
şəraitində)
20 t
5 t
9 t
Gündəlik yanacaq sərfi (tam sürət
ilə çalışdıqda)
15.4 t
8 t
11 t
Sürtgü yağı tutumu
22 kub metr
10 kub metr
12 kub metr
Seysmik gəmi və yardımçı gəmilərin tədqiqat sahəsindən şimal istiqamətdə təxminən 125 km
uzaqlıqda Bakıdan mobilizasiya olunması nəzərdə tutulur. Davamlı mühərrik sürətinin 11 not
(20.3 km / saat) olması ilə tədqiqat sahəsinə çatmaq üçün sərf olunan vaxtın 6 saat olacağı
fərz olunur. Seysmik gəmi və yardımçı gəmi üçün normal işçi sürət 4 – 5 not (7.4 – 9.3 km /
saat) olacaq.