Microsoft Word Sirler Xezinesi doc

Üz qoyubdur batmağa şölә saçan günәşin, 
Zülmәt çökәr gözünә batsa haçan günәşin. 
Qaranlıqda gündüzün dönәr heçә kölgәsi, 
Hәr bir şeyin ikiqat artar gecә kölgәsi. 
Öyünmә ki, kölgәli bir bağ olmaq yaxşıdır, 
Qaranlığa nur saçan çıraq olmaq yaxşıdır. 
Qaranlıqdan işıqtәk qurtar yaxa hәmişә, 
Kölgә kimi hәr eybin çıxsın yoxa hәmişә. 
Yalnız işıq şölәsi oynar zülmәt qoynunda, 
Diriliyin çeşmәsi qaynar zülmәt qoynunda. 
Әbәs yerә salmışıq fikrimizi baş-ayaq, 
Neçin qara fikirlә ömür boyu yaşayaq? 
Sәhәr qızıl tәştini verib nurda üzәsәn, 
Nura batıb, әlini öz canından üzәsәn. 
Hәmәn tәştin nurundan qismәt nurun әzәldәn, 
Al günәşin çeşmәsi - ismәt nurun әzәldәn. 
Ancaq günәş nuruyla gedәr canın lәkәsi, 
Zәrrә qәdәr üstündә qalmaz qanın lәkәsi. 
Әzәl gündәn canını salıb oda xislәtin, 
Hәrislikdәn ömrünü verәr bada xislәtin. 
Tamahının odunda qaralsan da zәr kimi, 
Saf qızıla dönmәzsәn, saralsan da zәr kimi. 
Pakdır deyә udmasa hәr gedәni cәhәnnәm, 
Bәs nәylә doldurardı ac gödәni cәhәnnәm?! 
Doğruluğun zirehdir, sәni hәr an qoruyar, 
Atәş nәdir? İstәsәn, qasırğadan qoruyar. 
Hәr eybini әyrilik açan olub hәyatda, 
Doğruluqla qәm-qüssәn haçan olub hәyatda? 
Tәrәzitәk doğruluq pozar çәtin mizanı, 
Ürәyinin düzlüyü - әdalәtin mizanı. 
Bircә arpa, bircә dәn güdәn olsa qәrәzin, 
Әskik ölçsә çanağın, әskik çәksә tәrәzin, 
Bil ki, onlar baisdir günahına son gündә, 
Canlı şahid olacaq tamahına son gündә. 
Faydasızdır sarsılıb, yuxalmağın o zaman, 
Durar gözә az verib, çox almağın o zaman. 
Tәrәzinin milini etmә xәncәr qәlbinә, 
Çox verәrәk az almaq qüvvәtdir әr qәlbinә. 
Әyri gülü düzlüklә tikan qucar, aldadar, 
Bil ki, şәkәr qamışı düzlüyündәn bal dadar. 
Doğruluğun harda ki, ucalıbdır bayrağı, 
Haqq әliylә fәlәkdәn öc alıbdır bayrağı. 
 

---

 
ZALIM ŞAHLA DÜZ DANIŞAN QOCANIN  
HEKAYӘTİ 
 
Xalqa yağı şah vardı, zülmkarın biriydi, 
Hәccacdan da betәrdi, lap qәddarın biriydi. 
Hәr gecә - min qәzanın fәrmanıydı ölkәdә, 
Hәr sәhәr - min cәzanın fәrmanıydı ölkәdә. 
Şah yanına bir çuğul sәhәr tezdәn qaçardı, 
Ay, gün açmayan sirri o әlüstü açardı. 
Gecә yatmayıb, Aydan dolanmağı öyrәnәr, 
Sәhәrdәn hәr ürәyә boylanmağı öyrәnәr. 
Şaha xәbәr verәrdi: biri sәnә yağıdır, 
Deyir: "Zalım şahımız nahaq qanlar axıdır". 
Çulğuçunun sözündәn qәzәblәnib şah dindi: 
"Düşmәnimin cәzası yalnız ölümdür indi". 
Qum tökdürdü gön üstә, cәllad hazır dayandı, 
Divanәnin cәzası divlәrә dә әyandı. 
Yeltәk cumdu bir cavan mәrd qocanın yanına, 
Dedi: "Şahın hökmüylә batmalısan qanına, 
Çağırmamış divsifәt, dur, özün get saraya, 
Tez başına çarә qıl, çatan olmaz haraya". 
Yuyunaraq boynuna kәfәn saldı o qoca, 
Getdi şahın yanına, әhli-haldı o qoca. 
Şah görәndә kәfәni, bildi nәdir bu halәt, 
Qәzәbindәn utanıb özü çәkdi xәcalәt. 
Dedi: "Qoca, qaramca sәn o ki var demisәn, 
Mәnә zalım demisәn, mәnә qәddar demisәn. 
Süleymanın cәlalı görürsәn ki, mәnimdir, 
Söylә, niyә deyibsәn şah ölkәyә qәnimdir?" 
Qoca dedi: "Adına mәn yoxsa şәr demişәm? 
Dediklәrin nәdir ki, ondan betәr demişәm. 
Qoca, cavan әlinlә içib ölüm zәhәri. 
Biyarın cana yığıb saysız kәndi şәhәri. 
Mәn deyirәm eybini, şәr işini özünә, 
Göstәrirәm güzgütәk hәr işini özünә. 
Hәr eybini göstәrәr alsan әlә güzgünü, 
Utan, qızar eybindәn qırma elә güzgünü. 
Düzlüyümlә sadiq bil hökmdarı sәn mәni, 
Әgәr doğru demirәm, çәkdir dara sәn mәni." 
Şaha sübut elәdi düzlüyünü o qoca. 
Açdı şahın qәlbindәn hәr düyünü o qoca. 
Şah gördü ki düz deyir, bildi nәdir haqsızlıq, 

---

Qoca tamam haqlıdır, özündәdir haqsızlıq. 
Dedi: "Alın kәfәni, bu kafuru qocadan, 
Xәlәt verin, müşk sәpin, razıyam bu qocadan". 
Zülm etmәdi, el bundan agah oldu o gündәn, 
Xalqı sevәn, insaflı bir şah oldu o gündәn. 
Öz düzlüyü kimsәni vermәz bada dünyada, 
Düz sözüylә kimsәyә yetmәz qada dünyada. 
Doğruluqla kömәkdir hәr bir әrә yaradan, 
Doğru ol ki, yetirsin hәr zәfәrә yaradan. 
Әzәl gündәn qiymәtli bir incidir doğru söz, 
Acısıyla könüllәr sevincidir doğru söz. 
Doğru sözә bağlıdır öz qüdrәtin hәmişә, 
Qoy qüdrәtdәn güc alsın söz qüdrәtin hәmişә. 
El gözündә Nizami ucalıbdır düzlükdәn, 
İlhamını, qәlbinә güc alıbdır düzlükdәn. 
 
 
ON BEŞİNCİ SÖHBӘT 
 
PAXILLARI MӘZӘMMӘT 
 
Sehrikara döndәrib bu fәlәyi hoqqası, 
Qәribәdir oyunu, hәr kәlәyi, hoqqası. 
Çal-çağırlı sәhnәdir, oynayan kәs hardadır? 
İnci dolu dәryadır, qәvvası bәs hardadır? 
Sәrvәt onda, zәr onda, qılınc onda, tac onda, 
Öc almağa ucalsan, xәrac onda, bac onda. 
Nә paxıldır, nә xәsis, qәza sәnә darılmaz, 
Cәbrayılla göylәrә yüksәlәnә darılmaz. 
Bu tükәnmәz xәzinә barındırsın sәni dә, 
Neçin dünya varına darındırsın sәni dә?! 
Yüksәldәr yalnız bu yol, bil ki, sәni dünyada, 
Aç üzünә bu sirli xәzinәni dünyada. 
İksir düzәlt otundan, yaqut çıxart daşından, 
Yoxsa, sәnәt eşqini çıxart, çıxart başından. 
Dopdoludur, tükәnmәz inci saçan xәzinә, 
Söz fatehi fәthindәn qorxub qaçan xәzinә. 
Sәnәt bağı heç zaman kәsmәz, bilin, nübarı, 
Bir-birindәn gözәldir hәr fәsilin nübarı. 
Şair - könül sapına söz incisi düzәndir, 
Qәlbin qızıl qanıyla göz incisi düzәndir. 
Yürüşdәdir hәr zaman söz-sәnәtin ordusu, 

---

Hәr alayı yenilmәz, güclü, mәtin ordusu, 
Yalnız sözlә yüksәlib әrşә, mәncә, düşüncә, 
Nә qocaya baxandır, nә dә gәncә düşüncә. 
Deyirlәr ki, lәl olur qartıyanda daş belә, 
İnanmıram mәn buna, olur-olsun kaş belә. 
Paxıllıqdan qocalar gәnci bada verәndir, 
Hәr sözünә dağ kimi әks-sәda verәndir. 
Bir südәmәr uşaqsan ahılların gözündә, 
Şirin südün zәhәrdir paxılların gözündә. 
Cavanların qәdrini çәtin bilәr qocalar, 
Sanma qayğı göstәrәr, uğur dilәr qocalar. 
Könül oxşar tәzә gül, bil, haraya sancılar, 
Köhnә tikan neştәrtәk düz yaraya sancılar. 
Üzüm qora vaxtında tutiyaya dönәndir, 
İlan qoca vaxtında әjdahaya dönәndir. 
Nur çilәyәr hәmişә beyin başda kamala, 
Köhnә beyin nur saçar, deyin, başda kamala?! 
Kim ki, dalar gözüylә ulduzların seyrinә. 
Ona köhnә tәqvimin kömәyi nә, xeyri nә?! 
Şirtәk qoca tazıya hәr bir ovlaq yurd kimi, 
Yırtar quzu ceyranın göbәyini qurd kimi. 
Qoca qurdlar can atır - mәn sızlayım, köynәyim, 
Bir günahsız Yusifәm, parçalanıb köynәyim. 
Qoca vuran yaradan mәn olmaram key kimi, 
Gәnclik eşqi qanımda qaynar odlu mey kimi, 
Vura-vura başını daşdan-daşa cavanlıq, 
Olar ağıl dәryası başdan-başa cavanlıq. 
Yasәmәnin söyüdlü bağ olmağı baş tutmaz, 
Hindu "ağam" desә dә ağ olmağı baş tutmaz. 
İnci sәpәni gül kimi inci sәpmәk peşәmdir, 
Cavanlıqda qocalıb yeri öpmәk peşәmdir. 
Ucaltsa da alçaldar hәr nadana qulluğun, 
Alçaltsa da ucaldar yaradana qulluğun. 
Bir hilaldır tәzә Ay - gәrili bir yaydır o, 
Yetkinliyә çatanda - bәdirli bir Aydır o, 
Elә bәslә ağacı meyvә görә bilәsәn, 
Әllәrini uzadıb xurma dәrә bilәsәn. 
Dәn ki, düşdü torpağa, gözdәn salma sәn onu, 
Dönüb sünbül olacaq, sanma daha dәn onu. 
Çayın suyu çağlayıb, hәr an dolsa bir gölә, 
Göl demәyin әbәsdir - dәrya olsa bir gölә. 
Gecә - yumub gözünü haçan danar Günәşi, 
Sәhәr - gözә gur işıq saçan sanar günәşi. 

---