7
Tәsviri incәsәnәt dәrslәri mәşğәlә növlәri vasitәsilә tәqdim edilir:
mövzu üzrә rәsm, naturadan
rәsm, dekorativ-tәtbiqi fәaliyyәt, yapma, tәsviri sәnәt haqqında söhbәt.
M.ü.r. – Mövzu üzrә rәsm;
T.s.h.s. – Tәsviri sәnәt haqqında söhbәt; D-t. f. – Dekorativ-tәtbiqi
fәaliyyәt; N.r. – Naturadan rәsm; Apl. – Aplikasiya; K. – Konstruksiya.
Müәllim tövsiyә edilәn illik planlaşdırma nümunәsinә müәyyәn dәyişikliklәr edә bilәr.
QEYD:
Müәllim illik planlaşdırma üzrә nәzәrdә tutulmuş kiçik summativ qiymәtlәndirmәlәri “Ümumtәhsil
mәktәblәrindә mәktәbdaxili qiymәtlәndirmәnin aparılması barәdә tәlimat”ın 6.6 bәndinә uyğun olaraq
ayrıca dәrs saatında, yaxud dәrs saatının bir hissәsindә apara bilәr.
FӘNLӘRARASI İNTEQRASİYA CӘDVӘLİ
TӘDRİS VAHİDİ VӘ MÖVZULAR
FӘNNİN ADI VӘ ALT STANDARTIN NÖMRӘSİ
1. Tәbiәt vә rәssam
H-b. 1.3.2.; 2.3.2.; A-d. 1.2.1.
2. Rәssam hansı materiallarla işlәyir
A-d. 1.2.1.; H-b. 1.3.2., 2.3.2.
3. Әsas vә qarışıq rәnglәr
A-d. 1.2.1.; H-b. 1.3.2., 2.3.2.; A-d. 1.2.1.
4. İsti vә soyuq rәnglәr
A-d. 1.2.1.; Mus. 2.1.1.
1. SEHRL
İ
R
Ә
NGL
Ә
R
5. Payızın sehrli rәnglәri
A-d. 1.2.1.; Мus. 2.1.1.; H-b. 1.2.1.
6. Ornament vә kompozisiya
Tex. 1.3.3.; Riy. 3.2.1.
7. Simmetriya
Tex. 1.3.3.; H-b. 1.1.1.
8. Naturadan rәsm
İnf. 1.1.3.; H-b. 2.3.2.; A-d. 2.2.4.
9. Güldan çәkirik
A-d. 1.1.2.; H-b. 1.3.2.; 2.3.2.
2. T
Ә
SV
İRET
M
Ә
QAYD
ALARI
10. Tәsviri sәnәtin janrları
İnf. 1.1.3.
11. Azәrbaycan sәnәtkarları A-d. 1.2.1.;
Mus. 2.1.1.
12. Qışın möcüzәlәri
İnf. 1.1.3.; H-b. 1.3.2.; 2.3.2.; A-d. 1.2.1.; Mus. 2.1.1.
13. Oriqami
Tex. 1.3.3.
14. Plastilin nәyi bacarır H-b.
1.3.2.; Тex. 1.3.2.
15. Rәssam-heykәltәraş A-d. 1.2.1.;
Мus. 2.1.1.
16. Mәişәt әşyalarının gözәlliyi
İnf. 1.1.3.
17. Tәsәvvürә әsasәn quşları çәkirik
İnf. 1.1.3.; H-b. 1.3.2.; 2.3.2.; A-d. 1.2.1.
18. Sualtı dünyanın sakinlәri
İnf. 1.1.3.; Tex. 1.3.3.; Riy. 3.2.1.; A-d. 2.2.4.
19. Yurdumuza Bahar gәlir H-b.
1.3.2.; 2.3.2.;
A-d. 1.2.1.; Mus. 2.1.1.
3. T
Ә
B
İӘ
T V
Ә
İ
NS
AN
20. Xoş gәlmisәn, elin әziz bayramı!
A-d. 1.2.1.; H-b. 1.3.2.
21. Tәbiәti qoruyaq
Tex. 1.3.2.; H-b. 1.4.1, 1.4.2.
22. Nağıllarda xeyirxahlıq vә qәddarlıq
H-b. 1.3.2.; 2.3.2; A-d. 1.2.1.
23. Nәqliyyat vasitәlәrini çәkirik
H-b. 1.3.2.; 2.3.2; A-d. 1.2.1.
24. Güllәrin möcüzәsi
İnf. 1.1.3.; Tex. 1.2.3.
25. Bәzәk әşyaları A-d. 1.2.1.,
Mus. 2.1.1.
26. Dünya şöhrәtli
Azәrbaycan incilәri
İnf.1.1.3.; Tex .1.3.3.; Riy. 3.2.1.
27. Azәrbaycan sәnәtkarları A-d. 1.2.1.
4. GÖ
Z
Ә
LL
İK
AL
Ә
M
İN
Ә
S
Ә
YA
H
Ә
T
28. Dünyanın mәşhur muzeylәri A-d. 1.2.1.;
Mus. 2.1.1.
A-d. – Azәrbaycan dili; Riy. – Riyaziyyat; H-b. – Hәyat bilgisi; Tex. – Texnologiya; Mus. – Musiqi;
İnf. – İnformatika.
Çap üçün deyil
8
ŞAGİRD NAİLİYYӘTLӘRİNİN QİYMӘTLӘNDİRİLMӘ PRİNSİPLӘRİ VӘ ÜSULLARI
Tәlim prosesinin әn mühüm mәrhәlәlәrindәn biri qiymәtlәndirmәdir. Hәr bir fәnn üzrә tәlim
prosesinin müxtәlif mәrhәlәlәrindә aparılan qiymәtlәndirmә şagirdlәrdә mәnfi emosiya doğur-
mamalıdır. O cümlәdәn tәsviri incәsәnәt fәnni üzrә әldә edilәn bilik vә bacarıqların qiymәtlәndiril-
mәsindә bir yaradıcılıq, şәffaflıq, yüksәk estetik zövq vә daimi yüksәlişә, ümumbәşәri dәyәrlәrә
köklәnmiş müsbәt emosiya hiss olunmalıdır. Bu prosesdә müәllim şagirdin sәhvlәrini deyil, daha
çox әldә etdiyi nailiyyәtlәri, keyfiyyәt göstәricilәrini vә qazandığı dәyәrlәri vurğulamalıdır. Müәllim
tәlim prosesindә müәyyәnlәşdirilmiş hәr hansı bir sәhvin әn asan hәlli yollarını tapmaqda onlara
dәstәk vermәklә, stimul yaratmalıdır.
Azәrbaycan Respublikası tәhsil nazirinin 2 sentyabr 2013-cü il tarixli 792 nömrәli әmri ilә 1-
7-ci siniflәrdә mәktәbdaxili qiymәtlәndirmә qaydalarında bir sıra dәyişiklik edilmişdir.
(http://www.muallim.edu.az/arxiv/2013/34/26.htm)
Vәsaitdә hәr bir dәrsin sonunda tәlim nәticәlәrinә uyğun formativ qiymәtlәndirmә meyarları göstә-
rilmişdir. Tәdris vahidlәrinin sonunda isә summativ qiymәtlәndirmә vasitәlәri verilmişdir. Qiymәt-
lәndirmә dәrslәrindә müәllim vәsaitdәki vasitәlәrdәn yararlana bilәr vә ya bu nümunәlәr әsasında
yeni qiymәtlәndirmә vasitәsini özü tәrtib edә bilәr. Kiçik summativ qiymәtlәndirmә vasitәlәrinә aid
nümunәlәr vәsaitin sonunda verilmişdir.
Fәnn kurikulumlarına görә, qiymәtlәndirmә tәhsilin keyfiyyәtinin yüksәldilmәsinә yönәldilir,
onu idarә edәn vacib amil kimi meydana çıxır.
Mәzmun standartlarının mәnimsәnilmәsi sәviyyәsini
ölçmәk üçün qiymәtlәndirmә standartları müәyyәnlәşdirilmişdir. Mәktәbdaxili qiymәtlәndirmә
diaqnostik
,
formativ
vә
summativ
qiymәtlәndirmәlәrdәn ibarәtdir.
Diaqnostik qiymәtlәndirmә
fәnn üzrә tәlimin hәr hansı bir mәrhәlәsindә şagirdlәrin ilkin
bilik vә bacarıq sәviyyәsinin qiymәtlәndirilmәsidir. Diaqnostik qiymәtlәndirmә, adından da mәlum
olduğu kimi, şagirdә vә ya bütöv sinfә qoyulan diaqnozdur. Şagirdlәrin maraq dairәsi, dün-
yagörüşü, yaşadığı mühit haqqında mәlumat almağa imkan verir. Bu qiymәtlәndirmәnin nәticәlәri
rәsmi sәnәdlәrdә qeyd olunmur, müәllimin şәxsi qeyd dәftәrindә öz әksini tapır, nәticәlәr barәdә
valideynlәr, sinif rәhbәri vә digәr fәnn müәllimlәri mәlumatlandırılır.
Diaqnostik qiymәtlәndirmәdә istifadә olunan metod vә vasitәlәr: müsahibә; söhbәt;
müşahidә; tapşırıqlar; valideynlәrlә vә digәr fәnn müәllimlәri ilә әmәkdaşlıq.
Diaqnostik qiymәtlәndirmә hәm dә şәraitә görә tәlim mәqsәdlәri vә üsullarda çevik
dәyişikliklәr aparılmasına imkan yaradır.
Formativ qiymәtlәndirmәnin mәqsәdi (2 sentyabr 2013-cü il tarixli tәlimata әsasәn) tәh-
silalanın tәlim prosesindә mәzmun standartlarından irәli gәlәn bilik vә bacarıqların mәnimsәnilmә-
sinә yönәlmiş fәaliyyәtini izlәmәkdәn, bu zaman qarşıya çıxan problemlәri müәyyәn etmәkdәn vә
onları aradan qaldırmaqdan ibarәtdir. Formativ qiymәtlәndirmә rәsmi qiymәtlәndirmә deyil.
Formativ qiymәtlәndirmә fәnnin mәzmun standartları üzrә tәlim mәqsәdlәri әsasında müәy-
yәnlәşdirilmiş qiymәtlәndirmә meyarlarına görә aparılır. Tәdris prosesindә formativ qiymәtlәndir-
mә aparmaq üçün rubriklәrdәn istifadә oluna bilәr.
Müәllim qiymәtlәndirmә meyarlarına uyğun dörd sәviyyәli rubriklәr (I-IV sәviyyә) hazırlayır.
Zәruri hallarda rubriklәr 3 vә ya 5 sәviyyәdә tәrtib oluna bilәr.
Müәllim şagirdin fәaliyyәtinin nәticәsini "Müәllimin formativ qiymәtlәndirmә dәftәri"ndә
rubrikә uyğun olaraq rum rәqәmlәri (I, II, III vә IV) ilә, "Mәktәbli kitabçası"nda isә sözlәrlә yazır.
"Müәllimin formativ qiymәtlәndirmә dәftәri"ndә rubriklәrin mәzmunu vә şagirdin formativ
qiymәtlәndirilmәsinә dair mәlumatlar sәrbәst formada aparılır. Müәllim yarımillәrin sonunda
"Müәllimin formativ qiymәtlәndirmә dәftәri" әsasında şagirdin yarımil әrzindә fәaliyyәtinin qısa
tәsvirini hazırlayır vә portfolioda saxlayır.
Formativ qiymәtlәndirmәdә istifadә olunan metod vә vasitәlәr:
Üsullar
Vasitәlәr
Müşahidә
Müşahidә vәrәqlәri
Şifahi sual-cavab
Şifahi nitq bacarıqları üzrә qeydiyyat vәrәqi
Çap üçün deyil