86
İbad nə vaxtdandır ki, bir arzu ilə yaşayırdı – Avonu
məhv etmək! Avonu ələ keçirmək üçün indiyə kimi düşmən
arxasında soyuqda, qarda, yağışda ac-susuz vəziyyətdə həyata
keçirilən kəşfiyyat əməliyyatları istənilən nəticəni verməmişdi.
Bu dəfə isə Avo mütləq zərərsizləşdirilməli idi. Bu, həm
Ağcabədinin Qiyaməddinli kəndinin ermənilərin əlinə
keçməsinin qarşısını ala biləcək mühüm bir hadisə, həm də
yüzlərlə günahsız azərbaycanlının intiqamının alınması demək
idi. Ürəyində “ya sənə verər Allah, ya mənə” deyib
qardaşlarının, bütün döyüşçü yoldaşlarının xeyir-duası ilə
gecənin zülmətində yola düşdü. Plan Avonu İbadın erməni
işğalı altına düşmüş doğma kəndi olan Muğanlıda
zərəsizləşdirmək idi. Səhərə yaxın kəndə çatıb əvvəlcədən
müəyyənləşdirdikləri yerdə durdular. Axşama kimi gözləsələr
də, hədəf hələ görünmürdü. İbad hər qarışına əlinin içi kimi
bələd olduğu doğma kəndini gecə qaranlığında xeyli gəzdi. Bir
vaxtlar sevinc, toy-büsat səsləri ucalan kənddən indi heç bir
əsər-əlamət qalmamışdı. Hər tərəfdə uçulmuş, yandırılmış
evlər var idi. Ertəsi gün də hər şey təkrar olundu. İbad yenə
Avonu ələ keçirə bilmədən qayıdacaqlarından yaman narahat
idi.
Doğma kəndindəki kəşfiyyatında üçüncü gün idi.
Uzaqdan sarı rəngli UAZ maşını Muğanlı kəndinə doğru
gəlirdi. Avonun isə üç gündən bir təkbaşına sarı UAZ-da
gəzərək postları, döyüş xəttini yoxlaması kəşfiyyatçılara
məlum idi. Şübhə yox idi ki, UAZ-da gələn Avodur. Sürətlə
onlara tərəf irəliləyən UAZ yoldakı dar keçiddə ilişib qaldı.
Az keçmiş onun içindən bir nəfər düşərək piyada Muğanlıya
doğru hərəkət etdi.
Avonun hərəkət istiqamətini kəşfiyyatçı dəqiqliyi ilə
hesablayan İbad kəndin köhnə məktəb binasının yanında
onunla üz-üzə gəldi. Bu qəfil görüşü İbad nə qədər
87
arzulamışdısa, Avo üçün də bu qarşılaşma bir o qədər
gözlənilməz olmuşdu. Maddım-maddım İbada baxan Avo
azərbaycanlı kəşfiyyatçıların ermənilərin nəzarətində olan
kəndə soxulması, günün günorta çağı onun qarşısını
kəsmələrinə öz-özlüyündə hələ də inana bilmirdi. İbadın silahı
isə düz ona tuşlanmışdı. Artıq bir hərəkətin həyatına son
qoyacağını yaxşı başa düşən Avo hələ də durduğu yerdə
donub qalmışdı. İbad ondan çiynindəki avtomatı yerə
tullamağı tələb etdi, bunu həm Azərbaycan, həm də rus
dilində təkrar etdi.
Onu öldürməməsi üçün yalvarmağa başlayan, lakin qəfil
hərəkətlə silahını işə salmaq istəyən Avonu İbadın atdığı güllə
sinəsindən yaraladı. Aldığı yaradan qıvrılan və geriyə dönən
Avo yenə də avtomatını İbada sarı tuşlamağa cəhd edirdi ki,
ikinci güllə onu yerə sərdi. Ayağa qalxmağa cəhd edən Avo
taqəti olmadığından dizləri üstə sürünməyə başladı. Xırıltılı
səsinin tonundan onu öldürməməsi üçün İbada yalvardığı
aydın hiss olunurdu. Girov götürdüyü azərbaycanlıları aman
vermədən əzazilliklə qətlə yetirən, azərbaycanlı başı kəsməsi
ilə öyünən, qan tökməkdən həzz alan Avo indi qanının
tökülməməsi üçün durmadan İbada yalvarmaqda davam
edirdi. Azərbaycanlı gəncə zillənən gözlərində bir məzlumluq,
yazıqlıq oxunurdu. Bu vəziyyətdə isə İbadın gözləri önündə
Xocalı vəhşəti, Qaradağlı faciəsi canlanır, qulaqlarına zülmlə,
işgəncə ilə öldürülən körpələrin, qadınların, qocaların,
uşaqların ah-naləsi, hayqırtısı gəlirdi. Bu faciələrin baş
verməsində rolu az olmayan, xaricdən Azərbaycana yalnız
azərbaycanlı qanı axıtmağa gələn Avoya aman yox idi.
Qulaqlarında günahsız yerə öldürülən azərbaycanlıların səsi
cingildiyən, gözlərində süngüyə keçirilən, baş dəriləri soyulan
körpələr, uşaqlar, Xocalıda, Qaradağlıda yüzlərlə başı kəsilən
insanlar canlanan İbad qisas yanğısı ilə cibindən çıxardığı
88
bıçağı “Avo”nun boğazına çəkdi… 1993-cü ilin 12 iyunu…
Xocavəndin işğal altındakı Muğanlı kəndi… Gənc
azərbaycanlı kəşfiyyatçı və onun qarşısında “ən böyük
erməni”nin başsız bədəni… Qisas alınmışdı! Amma əsas qisas
hələ qarşıda idi!
89
12. Düşmənin iyrənc ehtirası
O gecə.... o gecə həmin gecə idi ki, sonralar mənim əl-
qolumu sındıracaq, taqətimi alacaq, intihar etməyimə imkan
verməyəcəkdi.
Doğrudan da, kişilərlə qadınlar arasında iradə
baxımından böyük fərq var. Tarixdə heç vaxt qadınlara qazi
olmağa icazə verilməyib. Bunun səbəbi kimi, qadınların zəif,
iradəsiz olmaları, qərarın verilməsinə öz hissləri ilə
yanaşmaları göstərilirdi.
O, məni öz otağına gətirdi. Ora bizim qaldığımız binadan
aralıda idi. Hərbçilərə məxsus binaya bənzəyirdi. İki otaqlı,
dağınıq vəziyyətdə olan bir mənzil idi. Divarda bir kişi şəkli
var idi. Sonralar bunun Andranik olduğunu öyrəndim. Biri
yataq otağı idi ki, dəmir çarpayı və bir də stul var idi. Qonaq
otağı üçün nəzərdə tutulan otaqda bir köhnə divan, stol və iki
stul var idi. Stolun üstünü xəritə və araq butulkaları bəzəyirdi.
İçəri girən kimi, Vaskanyan məni yataq otağına itələdi və
qapını bağladı. Donuz iyi verən otaq o qədər natəmiz
görünürdü ki, bir həftəyə yaxın yorğan döşək görməyən,
yatmaq üçün kürəyi yerə dəyməyən bir insanın belə oturmağa
ürəyi gəlmirdi. Pəncərə dəmir barmaqlıqlarla örtülmüşdü.
Dostları ilə paylaş: |