B i b l i o q r a f i y a
51
təbiətdən alır, oxuculara buraxdığı canlı təsirin
füsunu bundan
doğuyor.
Abdulla Şaiq,
şair, pedaqoq, ədəbiyyatşünas
Vaqif istedadlı şair, eyni zamanda ictimai dövlət xadimi idi.
İsmayıl Şıxlı,
Xalq yazıçısı
Vaqif şeirinin dili təbii və sadə olduğu qədər mənalı və
dolğundur.
Mirzə İbrahimov,
Xalq yazıçı
Yeni Azərbaycan şeirinin yaradıcısı, misilsiz qoşma və
qəzəllər ustası Molla Pənah Vaqifin poeziyası son dərəcə zəngin
və cazibədardır.
Vaqif – XVIII əsrin ən böyük şairi, mütəfəkkiri, xalqın se-
vimlisi, aşıqların ustadı və görkəmli dövlət xadimidir. Onun
mahnıları xalq arasında çox məşhurdur, onun adı ən səmimi, tə-
sirli lirizmin rəmzinə çevrilmişdir. Lakin gözəllik,
xoşbəxtlik,
günəş müğənnisi olan Vaqif, həyatın qüsürlarına da qətiyyət
gözünü yummamışdır. Onun rübabı yer üzündə zülmü və zo-
rakılığı ifşa etmək, xalqın iztarablarını təsvir etməkdir.
Mikayıl Rəfili,
ədəbiyyatşünas alim
Vaqif zəngin Azərbaycan poeziyasında elə yeni bir yol aç-
mışdır ki, ondan sonra gələn şairlər, hətta bu günədək onun açdığı
yol ilə getməkdədirlər. Vaqif poeziyasının əsas
xüsusiyyəti sadə-
lik və xalq ruhuna yaxın olmasındadır.
Məmməd Arif,
akademik
M o l l a P ə n a h V a q i f
52
Yüksək insani hislər aşılayan, coşğun və nikbin Vaqif poezi-
yası bu gün də bizimlədir.
Araz Dadaşzadə,
Əməkdar elm xadimi
Vaqif “Xalqın ruhuna uyğun”
yeni ədəbiyyat, camaat üçün
anlaşıqlı olan kütləvi ədəbi dil yaratmışdır.
Vaqifin yaradıcılığı xalq şeirinin və onun mahnılarının təsiri
altında yazılmış lirik şeirlərdən ibarətdir.
Mustafa Quliyev,
ədəbiyyatşünas, tənqidçi, publisist
Şairlərdən... Molla Pənah Vaqif təblərinin gözəlliyi ilə məş-
hur olmuşdur.
Abbasqulu ağa Bakıxanov,
yazıçı, alim, mütəfəkkir
Gözəllərə şeir deyən, yaşılbaşları tərifləyən, təbiətin gözəllik-
lərindən nəşə duyan, özünün dediyi kimi “dünyanın hər şərbətini
içməyə” çalışan rübabi şair Vaqif eyni zamanda ağıllı bir
dövlət
xadimidir, diplomatdır, vətənpərvərdir, xalqının dərdini düşünən
gözəl bir vətəndaşdır.
Vaqifin sadəliyi, büllur çeşmə kimi qaynayan misraları, onun
əsərlərini öz özünə xas
olan gözəlliklərdən məhrum etməmişdir.
Mehdi Hüseyn,
Xalq yazıçısı
Biz... M.P.Vaqif ənənələrindən də öyrənməli, bu ənənələrdən
günümüzün ədəbi-bədii tələblərinə müvafiq
olaraq istifadə
etməliyik.
Süleyman Rəhimov,
Xalq yazıçısı
B i b l i o q r a f i y a
53
Vaqifi poeziyanın qüdrətli, əvəzsiz yaradıcısı kimi tanıtmaq
lazımdır.
Məsud Əlioğlu,
yazıçı
Vaqif bütün varlığı, ilhamı ilə həyata, insan gözəlliyinə
vurğun, həyat aşiqli bir sənətkardır.
Mirzağa Quluzadə,
professor
Vaqifin yetişməsi öz zəmanəsinin ən fərəhli ədəbi hadisələ-
rindən idi.
Vaqif, xüsusilə təcrübəli mühəndis kimi tanınmışdır. Şuşada-
kı Xan sarayı, yaşayış yerləri və qala hasarları onun tərəfindən
tikilmişdir.
Adolf Berje,
rus tarixçi, şərqşünas
Vidadi və bilxassə Vaqifin fəaliyyəti azəri ədəbiyyatında
yeni və parlaq mərhələ idi.
Rəfioğlu,
türk alimi
Vaqif ənənəvi xalq ədəbiyyatı təsiri ilə qaynaşmış,
klassik
azəri şeirinin son mühüm yetişdirməsidir. Vaqif bilxassə Qafqaz
türkləri arasında XIX əsr boyunca davam edən geniş bir şöhrət
sahibi idi. Bu şairin klassik şeirlər və ya xalq söyləyişləri ilə
tərənnüm etdiyi çeşidli mənzumələrində ... təmiz bir azəri
türkcəsi və səmimi eşq duyğuları da vardır.
H.S.Baharlı,
türk alimi
Vaqif sadə dilli, zəngin məzmunlu şeir
toxumunu münbit bir
poeziya torpağına səpmişdir.
Əhməd Cəfəroğlu,
türk alimi
M o l l a P ə n a h V a q i f
54
Vaqifin qoşmalarından hansını götürsəniz, onda Azərbaycan
çöllərinin gözəl ətrini, qarlı dağlarının saf havasını, çağlayıb axan
duru sularının şırıltısını və bu səfalı, həyatverici, təbiət qucağında
gəzib əylənən, bəzənib nazlanan Azərbaycan pərilərinin oynaq
simasını duyarsınız.
Əziz Şərif,
professor
Vaqifin simasında azəri el ədəbiyyatı özünün ən
yüksək zir-
vəsinə çatdı. O, sözün əsl mənasında təkcə mənsub olduğu xalqın
sənətkarı deyildir. Vaqif bütün şeir və sənət qədrini bilən, ona
hörmət bəsləyənlərin sevimli şairidir.
Mirzə Həsən Əlqədiri,
XIX əsr ləzgi alimi
Vaqif öz şeirləri ilə Azərbaycanı tərənnüm edir, Azərbaycan
isə onu yaşadır. Bu, nəsilbənəsil xalq arasında yaşayan sənətkar
üçün böyük səadətdir.
Rəsul Həmzətov,
Dağıstan Respublikasının Xalq şairi
Alman tənqidçisinin göstərdiyi kimi... Vaqif və Zakirin əksər
şeirləri, yaxşı bir poetik tərcümədə, istər forma və istərsə də
məzmun cəhətdən yeni alman poeziyasının qüvvətli əsərləri ilə
yanaşı qoyula bilər.
N.İ.Qulak,
Ukrayna şərqşünası
Vaqif Azərbaycan şeirini ərəbçilik ənənələrindən uzaqlaşdı-
ranlardan biri olmuşdur.
Lui Araqon,
fransız şairi
