B i b l i o q r a f i y a
83
Tamam gözəllərdən səni baş bildim.
Qəzəllər: Hər kimin cananı
kim, bir əhli-irfan olmaya; Əzəldən
biz də bir şəkər ləbi sevdik,
sevənlər tək; Yazıb bir namə göz yaşilə ol dildarə göndərdim;
Aydın olsun gözlərim kim, gəldi yarın kağızı; Hər gedən gəlmiş,
mənim ol qəmgüsarım gəlməmiş; Ey Vidadi, gərdişi-dövrani-
kəcrəftarə bax!; Həbibim, bu nəzakətdə güli-rənadan artıqsan;
Mehribanlıq görməyib bir məhliqadan küsmüşəm; Ey güli-
xəndan, fəraqından sənin qan ağlaram; Qarabağ içrə bir şair
kəlimüllah Musadır; Kim ki, sevdayi-səri-zülfi-pərişanə düşər;
Saçına uymuş xəyalım çünki ənbərbu kimi;Vidadidən gələn kağız
məni fəxrəndəhal etdi.
Müxəmməslər: Bilmənəm məndən neçin
ol sevgili canan küsüb; Sevdayi-saçın, keçsə yüz il, sərdən
üzülməz; Ah... bir sərxoş nigarın dağı öldürdü məni; Ey səba,
yarə de kim, avarə gördüm Vaqifi; Tuba boylum, qamətindi sərvü
ərərdən gözəl; Hər kişi hər şey ki, sevdi onu behtər istədi;
Dövlətü iqbalü malın axırın gördüm tamam; Mərhəba, sən bizə,
ey türfə cavan, xoş gəldin!; Ol mahi-münəvvər ki,
səhərdən gedə-
cəkdir; Dərdin öldürdü məni, ey növcəvanım, gələ gör; Nə qədər
varisə buxaqü zənəxdanü yanaq; Sənin ey şux məlaikzadə, qurba-
nın olum.
Müstəzadlar: Yarım nə gözəl geyinib, əlvan bəzənib-
dir; Ya rəbbi, bu şəhrə, o üzü mah gələydi; Sən qönçə kimi hər
bir edən dəmdə yaşınmaq.
Müəşşərlər: Nagahan bir dərdə düş-
dün olmadı dərman, Cavad; Vidadi ilə deyişmə. İzahlar. Tarixi-
əfsanəvi və coğrafi adlar.
1987
12.
Sevmək gərək:
lirik şeirlər kitabı /Molla Pənah Vaqif;
tərt. ed. və ön söz A.Sarovlu; red. Ç.Əlioğlu; rəssamı N.Baba-
yev.- Bakı: Gənclik, 1987.- 125, [2] s.
Kitabın içindəkilər: Gözəllik nəğməkarı.
Qoşmalar: O şux
qəmzələrin, xəncər kirpiyin...; Can verib, yüz minnət ilə
almışam...; Bənəfşə tək ənbər zülfün buy verir; Siyahtel görmə-
dim Kür qırağında; Ağla gözüm, ayrılırsan canandan;
Ey süsən
sünbülüm, al zənəxdanlım; Sənsən, ey nazənin, gözəllər şahı;
M o l l a P ə n a h V a q i f
84
Saçın zəncirinə könül bağladım; Bir üzü gül, rəngi lalə, zülfü tər;
Bir gözəl ki, şirin ola binadan; Sərasər bir yerə yığılsa xublar;
Çoxdan bəri yarın fərağindəyəm; Bədənini gül yaradan ilahi;
Badi-səba, bir xəbər ver könlümə; Boyun surahıdır, bədənin
büllur; Ey hüri liqalım, mələk simalım; Badi-səba, bir xəbər ver
könlümə; Açıqbaşda əgər olsa bir dilbər; Getdim ala gözlü yarla
danışam; Bulut zülflü, ay qabaqlı gözəlin; Bivəfasan, səndən üz
döndərmişəm; Harda görsəm bir şux, kaman qaşlını; Bir əndamı
nəsrin, dodağı qönçə; Ey cavan qız məndən belə gəzmə gen; Çox
zamandır yarın həsrətindəyəm; Sevdiyim alaydı üzündən niqab;
Əldə ayna gözə sürmə çəkəndə; Sallana-sallana dövlətxanadan;
Ey
mələk xoylu, ey tuba boylu yar; Mənim yarım sığallanıb
gələndə; Güldün sərəndazın tazə gül kimi; Öyünməsin kimsə,
gözələm deyib; Qədəm basdın, sən səfalar gətirdin; Dərdin məni
heyvalara döndərdi; Siyah zülfün qəddin ilən bərabər; Nə gözəl
sürmədən cila gətirdi; Ey Məkkəni, Mədinəni yaradan; Məni qərq
eylədin qəm dəryasına; Bir bəyaz gərdənli,
mərmər sinəli; Bir
mina gərdənli, gül üzlü yarın; Bir zaman havada qanad saxlayın;
Ey cananım, sən bəzənib gələndə; Yay qaş bucağında, al yanaq
üstə; Ey maral baxışlı, sona sığallı; Yenə qəhri keçib xublar
şahinin; Mən sənə olmuşam didar aşiqi; Ey Kəbəm, Kərbəlam,
Məkkəm, Mədinəm; Sevdiyim, ləblərin
yaquta bənzər; Al geyib
çıxsan gülşən seyrinə; Kür qırağının əcəb seyrəngahı var; Səhər-
səhər həsrət ilən gəzirdim; Qaynar gözlərindən, şux baxışından;
Ey siması tərlan, sinəsi topğun; Ala gözlü, sərv boylu dilbərim;
Nə gözəldir bu cavanın camalı; Yenə səni gördüm, bağrım
oxlandı; Bir-birinə həmdəm iki novcavan; Səhər-səhər əsən qiblə
yelləri.
Qəzəllər: Saçına uymuş xəyalım çünki ənbərbu kimi; Ey
güli-xəndan, fəraqından sənin qan ağlaram; Salmaq nəzərindən
məni cananə düşərmi?; Kim ki, sevdayi-səri-zülfi-pərişanə düşər;
Mehribanlıq görməyib bir məhliqadan küsmüşəm; Ey Vidadi,
gərdişi-dövrani-kəcrəftarə bax!; Hər gedən gəlmiş, mənim ol
qəmgüsarım gəlməmiş; Yazıb bir namə göz yaşilə ol dildarə
göndərdim.
Müxəmməslər: Gədə, mən qurban olum qaşları
B i b l i o q r a f i y a
85
kaman bacına; Bilmənəm məndən neçin ol sevgili canan küsüb;
Bərq vurub gün tək çıxar ol hüri peykər hər sabah; Dilbər, nə
deyim sən kimi canan ələ düşməz; Ah... bir sərxoş nigarın dağı
öldürdü məni; Ah kim, bir yarın istignası öldürdü məni; Ey səba,
yarə de kim, avarə gördüm Vaqifi; Kim ki, zövq istər büti-şirin-
dəhan
sevmək gərək; Ey pərisima, sənin didarının müştaqiyəm;
Mən cahan mülkündə, mütləq doğru halət görmədim; Ol mahi-
münəvvər ki, səhərdən gedəcəkdir; Ey qaşı kaman, kirpiyi pey-
kan, qaraçarqat; Mərhəba, sən bizə, ey türfə cavan, xoş gəldin!;
Naz ilə ta ol büti-ziba kəlisadan çıxar; Bu hal ilə, həbibim,
həsrətindən can keçsinmi; Sən qönçə kimi hər bir edən dəmdə
yaşınmaq; Vidadi ilə müşairə (deyişmələr).
1988
13. Əsərləri: şeirlər /Molla Pənah Vaqif;
tərt. ed. və ön söz
müəl. A.Dadaşzadə.- Bakı: Yazıçı, 1988.- 189, [3] s.
Kitabın içindəkilər: Dadaşzadə A. Bir neçə söz.
Qoşmalar:
O, şux qəmzələrin, xəncər kirpiyin; Xublar arığından yarımaq ol-
maz; Gəl, ey qələbəyi Məhəmmədxan bəy; Bir sənəmin sinəsinə
müştağam; Can verib yüz minnət ilə almışam; Bənəfşə tək ənbər
zülfün buy verir; Xeyli vaxtdır ayrılmışıq yar ilən; Olmayaydı
belə səfərə çıxmaq; Bir
cavan tazədən gəlib ərsəyə; Səhər-səhər
həsrət ilən gəzirdim; Duruban eşqilə güzar eylədim; Siyahtel
görmədim Kür qırağında; Bu gün bir əcayib gözəl sevmişəm; Bir
xəlvət yer ola, əğyar olmaya; Ağla gözüm, ayrılırsan canandan;
Sığallanıb-sığallanıb siyah zülf; Saçın zəncirinə könül bağladım;
Ey süsən sünbülüm, al zənəxdanlım; Sərv boylum, bir çıx, görüm
boyunu; Sənsən, ey nazənin, gözəllər şahı; Doldu dimağıma
zülfün ənbəri; Bir üzü gül, rəngi lalə, zülfü tər; Bir gözəl ki, şirin
ola binadan; Sərasər bir yerə yığılsa xublar; Dəhanın sədəfdir,
dişlərin inci; Çoxdan bəri yarın fərağindəyəm; Bədənini gül
yaradan ilahi; Badi-səba, bir xəbər ver könlümə;
Siyah telli bir
sənəmin ucundan; Ey hüri liqalım, mələk simalım; Bu necə
zülmdür mənə eylərsən; Boyun surahıdır, bədənin büllur;
M o l l a P ə n a h V a q i f
86
Camalın gözümdən nihan olalı; Xubların yasəmən qoxulu zülfü;
Tamam
gözəllərdən səni baş bildim; Bir-birinə həmdəm iki
novcavan; Əyibdir qəddimi, dəlib bağrımı; Ey niqab altından
gizli baxışlım; Nədən küsüb təbi nazik olan yar; Açıqbaşda əgər
olsa bir dilbər; Bulud zülflü, ay qabaqlı gözəlin; Getdim ala gözlü
yarla danışam; Bivəfasan, səndən üz döndərmişəm; Mən yenə
xubların padişahından; Bir əndamı nəsrin, dodağı qönçə; Harda
görsəm bir şux, kaman qaşlını; Bəhanə tutuban bizdən gen
gəzmə; Ey cavan qız, məndən belə gəzmə gen; Ey üzü gül, qəddi
tuba Safiyə; İndən belə ölsəm, arzu çəkmənəm; Ey mələk xoylu,
ey tuba boylu yar; Bədənin sərasər gül xərmənidir; Onun üçün
uymaz qeyriyə könlüm; Baxıb camalına qürur eyləmə; Yenə məni
yanar-yanar odlara; Çox zamandır yarın həsrətindəyəm; Sevdigim
alaydı üzündən niqab; Sənin təki siyah telli, gül üzlü; Əldə ayna
gözə sürmə çəkəndə; Səfalar gətirib,
təşrif buyurdun; Sallana-
sallana dövlətxanadan; Mənim yarım sığallanıb gələndə; Zülfün
başı taxtalanıb qabaqda; Ey zülmü çox, qəlbi qara biiqrar; Gülgün
sərəndazın tazə gül kimi; Namə, gedər olsan yarın kuyinə; Bir
fitnə fellinin, üzü xallının; Ey kirpiyi xəncər, qaşı zülfüqar;
Qədəm basdın, sən səfalar gətirdin; Öyünməsin kimsə, gözələm,
deyib; Dərdin məni heyvalara döndərdi; Siyah zülfün qəddin ilən
bərabər; Xumar gözlərini sevəndən bəri; Düyün oldu, bütün
xublar yığıldı; Nə gözəl sürmədən cila gətirdi; Bir sən kimi gözəl
yoxdur dünyada; Ey Məkkəni, Mədinəni yaradan; Məni qərq
eylədin qəm dəryasına; Başına döndüyüm, toy adamları; Bir
bəyaz gərdənli, mərmər sinəli; Yenə bayram oldu xublar evində;
Gərdənində, qamətində ayıb yox; Ay kənarı qabağında qıy kimi;
Bir mina gərdənli, gül üzlü yarın; Ey şahı xubların, şuxu dilbərin;
İntizar çəkməkdən, yol gözləməkdən; Bir zaman havada qanad
saxlayın; Bir bölük yaşılbaş sonalar kimi; Müşki çarqat kənarında
xumar göz; Göz qaldı yollarda, can intizarda; Ey cananım, sən
bəzənib gələndə; O tubu baxışın yıxdı aləmi; Bir belə cavanın
əqli kəm olsa; Yay qaş bucağında, al yanaq üstə; Ey maral