Microsoft Word White paper in azeri doc
Yüklə 0,49 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Dialoqa girməmək riskləri
- 3. Konseptual çərçivə
və fundamental azadlıqların tanınması, istifadəsi və tətbiqinə maneə yaradır. Miqrant İşçilərin Hüquqi Statusu haqqında Avropa Konvensiyası (1997) üzv dövlətlərin öz millətinin vətəndaşlarına göstərdiyi xoş münasibətdən az olmayan münasibətin miqrant işçilərə də göstərilməsi barədə şərt qoyur.
(39) Transsərhəd Televiziya üzrə Avropa Konvensiyası (1989) mədəniyyətin inkişafı və azad fikirlərin formalaşması üçün yayımın mühümlüyünü işıqlandırdığı kimi, Avropa Mədəniyyəti Konvensiyası da (1954) qitənin “ümumi mədəni irsini” və mədəniyyətlər arası təlimin birgə təlabatını təsdiq edib. Cəmiyyət üçün Mədəni İrsin Dəyəri üzrə Çərçivə Konvensiyasında isə (2005) bu irs haqqında məlumatın inam və anlaşmanın hansı üsullarla dəstəklənəcəyi yollar müəyyənləşdirilib.
(40) Dözümlülük ruhunda müxtəlifliyin təmin və müdafiə olunması Regional və ya Azlıqların Dilləri üçün Avropa Nizamnaməsi (1992) və Milli Azlıqların müdafiəsi üzrə Çərçivə Konvensiyasının (1995) əsas mövzusu idi. Ərazi Birlikləri və ya dövlət orqanları arasında Transsərhəd Əməkdaşlığı üzrə Avropanın İlkin Konvensiyası (1980), Xaricilərin Yerli Səviyyədə İctimai Həyatda İştirakı üzrə Konvensiya (1992) və Gənclərin Yerli və Regional Həyatda İştirakı üzrə Avropa Nizamnaməsi (2003-cü ildə islah olunmuş) yerli səviyyədə ictimai həyatda iştirak məsələlərini əhatə edir. Amma, qeyd etmək istərdik ki, bu, Yerli və Regional Orqanlar Konqresinin, xüsusilə də onun “xaricilərin” inteqrasiyası üzrə Ştutqard Deklarasiyasının (2003) vəzifəsidir. Avropa Regionunda Ali təhsillə bağlı Kvalifikasiyaların tanınması üzrə Avropa Şurası / YUNESKO Konvensiyası (1997) kvalifikasiyaların tanınması zamanı etiqadlar, inanclar və namizədin statusu kimi xarici faktorların nəzərə alınmasını qadağan etmişdir.
(41) Mədəniyyətlərarası Dialoqun İnkişafı üçün Avropa Şurasının Strategiyası üzrə Faro Bəyannaməsi (2005) qəbul olunmamışdan öncə, mədəniyyətlərarası dialoq mövzusu “Opatiya Bəyannaməsi” qəbul olunarkən mədəniyyət nazirlərinin əsas müzakirə obyektinə çevrilib. Bununla eyni vaxtda təhsil nazirləri Afina Bəyannaməsinin qəbulu zamanı mədəniyyətlərarası təhsil üzrə işə başlayıblar. Gənclərin işləri üzrə Avropa Nazirləri 2005-ci ildə Budapeştdə insan hüquqlarının öyrənilməsi, qlobal həmrəylik, konfliktin transformasiyası və dinlərarası əməkdaşlığa üstünlük verdiklərini qeyd etmişlər. Bununla yanaşı 1980-ci illərdən bəri Avropa Şurasının Parlament Assambleyası mədəniyyətlər və dinlərarası dialoqun aspektləri üzrə məsləhətlər, qətnamələr, dinləmələr və müzakirələr təşkil edib. Fəaliyyət Planı Dövlət Başçılarının Üçüncü Sammitində qəbul olundu və Hökumətlər, cəmmiyyətlərin həmrəyliyini etibarlı vəziyyətə salmaqla mədəni müxtəlifliyi idarə və təmin etmək üçün strategiyaların inkişaf etdirilməsinə başladılar və dini aspektləri daxil edərək mədəniyyətlərarası dialoqa dəstək verdilər.
(42) Hökumətlərarası təşkilat kimi də fəaliyyət göstərən Avropa Şurası bütün dünyaya monitorinq mexanizmləri, fəaliyyət proqramları, siyasi mövqeyi və beynəlxalq partnyorları ilə olan əməkdaşlıq siyasəti vasitəsilə təsir edir. Əsas vasitə, üzv dövlətlərdə irqçilik və hər növ dözümsüzlüklə bağlı məsələləri araşdıran, Ümumi Siyasətə dair Rəyləri nəzərdən keçirən və məlumatlılığı artırmaq üçün vətəndaş cəmiyyəti ilə daima əlaqədə olan İrqçilik və Dözümsüzlük əleyhinə Avropa Komissiyasıdır (İDAK). İDAK, İrqi ayrı-seçkiliyin ləğv oluması üzrə BMT Komitəsi, ATƏT-in Demokratik İnstitutlar və İnsan Hüquqları üzrə Offisi və Avropa İttifaqının Fundamental Hüquqlar Agentliyi ilə mütəmadi olaraq əlaqə saxlayır. Ümumiyyətlə, Avropa Şurasının İnsan Hüquqları üzrə Komissarlığı insan hüquqlarının tədrisi, onlar barədə məlumatlılıq və onlara hörmətin təmin edilməsində önəmli rol oynayır. Avropa Şurasının konstitusiya məsələlərilə bağlı məsləhətverici orqanı olan Qanun vasitəsilə Demokratiya üçün Avropa Komissiyası (“Venesiya Komissiyası”) Avropanın konstitusiya irsinin standartlarına uyğun konstitusiyaların qəbul olunmasında aparıcı rola malikdir və azlıqların hüquqları ilə bağlı məsələlərdə fəal iştirak edir. “Şimal – Cənub Mərkəzi” mədəniyyətlər arasında dialoq üçün mühüm yer, Avropa və ona qonşu regionlar arasında əhəmiyyətli körpü rolunu oynayır.
(43) Dialoqa girməmək riskləri tam olaraq qiymətləndirilməlidir. Dialoqa girməmək, başqasını streotip şəkildə qəbul etmək fikrini inkişaf etdirməyi, qarşılıqlı şübhə, gərginlik, narahatlılıq mühiti yaratmağı, eyni zamanda azlıqlardan istifadə olunma yollarını asanlaşdırır və ümümiyyətlə dözümsüzlük və ayrı- seçkiliyə yol verilməsi hallarını artırır. Cəmiyyətlərdaxili və cəmiyyətlərarası dialoqun pozulması müəyyən hallarda fövqəladə vəziyyətə və bəziləri tərəfindən istismara, ekstremizm və hətta terrorizm mühitinin yaranmasına gətirib çıxara bilər. Beynəlxalq əhəmiyyətə malik olan mədəniyyətlərarası dialoq qonşu ölkələr arasında xüsusilə zəruridir.
(44) Ətraf mühitə olan çıxışın məhdudlaşdırılması aldadıcı təhlükəsizlik təklif edə bilər. Müəyyən cəmiyyətin rahatlığını təmin etməkdən geri çəkilmə konformizmin boğulmasına səbəb ola bilər. Dialoqun olmaması hər kəsi qlobal dünyada fərdi və sosial inkişaf üçün zəruri olan yeni mədəni yeniliklərdən faydalanma imkanından məhrum edir. Təcrid olunmuş və qarşılıqlı əlaqədə olan cəmiyyətlər elə mühit yaradırlar ki, bu tez-tez fərdi muxtariyyətə, eləcə də insan hüquqları və fundamental azadlıqların sərbəst həyata keçirilməsinə mane olur.
(45) Dialoqun olmaması Avropanın mədəni və siyasi irs təcrübələrini nəzərə almır. Real nəticələrin qonşularla danışıqlar aparmaq və sərhədlər boyunca əməkdaşlıq etməyə şərait yaratdıqları vaxtlarda Avropa tarixi sülhməramlı və məhsuldar olmuşdur. Bunların hamısı çox tez-tez başqasına qarşı səmimiliyin olmaması zamanı insan fəlakətlərinə gətirib çıxarmışdır. Yalnız dialoq müxtəliflik şəraitində birgə yaşamağa imkan verir.
Yüklə 0,49 Mb. Dostları ilə paylaş:
|