Microsoft Word White paper in azeri doc
Yüklə 0,49 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 3.4.3 Gender bərabərliyi
- 3.4.4 Mədəniyyətlərarası dialoqun qarşısını alan maneələrlə mübarizə
- 3.5 Dini ölçülər
(62) Mədəniyyətlərarası dialoq hər bir kəsin özünü başqalarının perspektivindən görə biləcəyi təbiəti ehtiva edir. Avropa Şurası dəyərlərinin əsasında fərdə bir varlıq kimi ehtiram göstərilməsi ilə xarakterizə olunan demokratik memarlıq, qarşılıqlı tanıma (belə ki, bərabər dəyər statusu hamı tərəfindən tanınsın), və qərəzsiz rəftar ( belə ki, irəli sürülən bütün iddialar hər kəsin bölüşdüyü qaydalara əsaslansın)
Assimilyasiyadan fərqli olaraq o belə qəbul edir ki, ictimai hakimiyyət yalnız çoxluğu qəbul etməməli, o ədalətli olmalıdır. Çoxmədəniyyətlilikdən (multukulturalizmdən) fərqli olaraq o , mənəvi qohumluq üçün yer qoymayan ümumi kökü müdafiə edir. Bu ikisindən fərqli olaraq, o qarşılıqlı tanımaya əsaslanan, vətəndaş cəmiyyətinin assosiativ sferası üçün mədəniyyətlərarası dialoqun hökümətin təkbaşına həll edə bilməyəcəyi gündəlik həyatın problemlərini həll edə bilmək rolunu tanıyır. (64) Bərabərlik və qarşılıqlı hörmət mədəniyyətlərarası dialoqun vacib ünsürləridir və onun həyata keçirilməsində maneələri aradan qaldırmaq üçün əhəmiyyətə malikdir. Hətta soyun araşdırılması həqiqətəuyğun olmazsa və mədəni mənsubluqlar özlərini ifadə etmək üçün istifadə olunsalar da bərabərliyin inkişaf etmədiyi yerlərdə sosial gərginliklər mədəni arenada özünü büruzə verə bilər.
(65)
Qadın və Kişilər arasında bərabərliyə dair 5-ci Avropa Nazirlər Konfransında (2003) vurğulandığı kimi qadın və kişilər arasında bərabərlik cəmiyyətlərin dəyişməsində əsas məsələdir. Bu demokratiyanın həlledici elementidir. Gender bərabərliyi insan hüquqlarının ayrılmaz bir hissəsidir və cinsi ayrı-seçkilik insan hüquq və azadlıqlarının həyata keçirilməsində bir maneədir. Qadının insan hüquqlarına hörmət mədəni müxtəlifliliyin istənilən müzakirəsinin dəyişməz əsasıdır.
(66) Bununla belə, gender bərabərliyinə qarşı mübarizə məkrli streotipin yaranmasına rəvac verməməlidir. “Azlıqlar icması” və “gender bərabərsizliyi” arasında məcəllələşdirilmiş tarazlığın qeyri-qanunuliyinin vurğulamaq vacibdir ki, sanki bütün “yerli” icmadakılar mükəmməl idilər və sanki azlıqlarla və xüsusi dinlərin tərəfdarları ilə əlaqəli hər şey problemli idi. Ümumi gender təcrübələri icma bölgülərinə tamam uyğun gəlir, ona görə ki, heç bir cəmiyyətdə gender bərabərliyi və ya bərabərsizliyi monopoliyası yoxdur.
(67) Gender bərabərliyi mədəniyyətlərarası dialoqa müsbət ölçülər gətirir. Fərdi mənsubiyyətin mürəkkəbliyi cəmiyyətlərin streotip və kommunalist perspektiv daxilində ağılasığmaz həmrəyliyinə imkan yaradər. Əsas fakt ondan ibarətdir ki, gender bərabərsizliyinin kompleks yanaşamanın tələb edilməsi o deməkdir ki, “azlıqlardan” olan və “yerli” mənşəli qadınlarla işləyən mədəniyyətlərarası layihələr birgə təcrübələrə əsaslana bilər.
(68) Avropa Şurasının Sosial Birliklərə dair Yenilənmiş Strategiyası aydın şəkildə göstərir ki, qadın və kişilər arasındakı bərabərlik fundamental və çox əhəmiyyətli öhdəlikdir. Bu öhdəlik “gender istiqamətli təşkilatın perspektivi”ni sosial birləşmə sahəsində və mədəniyyətlərarası dialoqda bərabər şəkildə bütün münasibətlərdə təmsil olunmasını israr edir
(69) Mədəniyyətlərarası dialoqun qarşısında çoxlu maneələr vardır. Onlardan bəziləri müxtəlif dillərdə ünsiyyət yaratmağın çətinliyinin nəticəsidir. Ancaq digərləri güc və siyasətlə bağlıdır: xüsusilə zərər çəkən və təcrid olunan qruplara mənsub olan insanların dözdüyü təcrübələr- ayrı-seçkilik, yoxsulluq və istismar – dialoq qarşısındakı struktur maneələrdir. Bir çox Avropa cəmiyyətlərində “başqalarına” , “xaricilərə” və müəyyən dini mənsubiyyətlilərə qarşı nifrəti yayan qrup və təşkilatlara da rast gəlmək olar. Rasizm, ksenofobiya, dözümsüzlük və ayrı-seçkiliyin digər formaları dialoq ideyasını rədd edir və buna daimi təhqirlə yanaşırlar.
(70)Avropanın zəngin mədəni irsi olan hissəsi üçün həyatın məqsədi dünyəvi anlayışlar silsiləsi olmaqla yanaşı həm də, dini anlayışlar silsiləsidir. Xristianlıq, Yəhudilik və İslam öz daxili şərhləri ilə bizim kontinentdə dərin təsir buraxmışdır.Hətta etimadın təmin olunduğu münaqişələrdə ümumilik əlaməti Avropanın uzaq və yaxın keçmişinin xüsusiyyəti olmuşdur.
(71) Fikir, vicdan və etiqad azadlığı demokratik cəmiyyətin əsaslarından biridir və bu İnsan Hüquqlarına dair Avropa Konvensiyasının 9-cu maddəsi ilə təsbit edilmişdir. Bu azadlıq inanc sahiblərinin mənsubiyyətinə və onların həyat konsepsiyasına, həmçinin də ateistərə, aqnostiklərə, skeptiklərə və dinə laqeyd olanlara
aid ən zəruri elementlərdəndir. Bu azadlığı təmin edərkən , 9-cu Maddədə qeyd olunur ki, bu azadlığın özünüifadə nümayişi müəyyən şərtlər daxilində məhdudlaşdırıla bilər. İctimai sferada, xüsusilə də təhsil sferasında dini rəmzlər məsələsi İnsan Hüquqları üzrə Avropa Məhkəməsi . 11 tərəfindən olunmuşdur. Üzv ölkələr arasında dini məsələlər üzrə konsensusun çatışmazlığı səbəbindən Məhkəmə dövlətlərə bu sahədə geniş – məhdudiyyətsiz “qiymətləndirmə imkanı” (yəni, mülahizə) verməyə imkan verir.
(72) Avropa Şurasının gündəliyi ilə dini icmaların maraqları kifayət qədər uyğun gəlir: insan hüquqları, demokratik vətəndaşlıq, dəyərlərin, sülh, dialoq, təhsil və həmrəyliyin təşviqi. Məsləhətləşmə zamanı konsensus əldə olundu ki, dinlərarası dialoq vasitəsi ilə müxtəlif mədəniyyətlər arasında anlaşmanı inkişaf etdirməyə yardım göstərmək bilavasitə dini icmaların öz məsuliyyətidir.
(73)Dialoq nöqteyi-nəzərindən dini icmaların əsas rolu bu sahədə dini icmalar və dövlət orqanları arasında səylərin həyata keçirilməsindən ibarətdir. Avropa Şurası artıq bu işə Parlament Assambleyasının müxtəlif təşəbbüsləri və 2000-ci ildən bəri Yüklə 0,49 Mb. Dostları ilə paylaş:
|