Microsoft Word White paper in azeri doc
Yüklə 0,49 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 4.2 Demokratik vətəndaşlıq və iştirak
cəmiyyətlərdə fəaliyyət göstərmək üçün təlim keçməlidirlər. Mədəniyyət dinamik olmalı, təcrübə ilə xarakterizə olunmalıdır. Media obyektiv informasiyanı, aydın fikir və tələb olunan sterotipləri yaymağa çağırılmalıdır. Burada xüsusilə sağlam vətəndaş cəmiyyətni cəlb edən təşəbbüslərn çoxluğu və öhdəlikli tərəfdaşlar olmalıdır.
(80) İnsan hüquqları mədəniyyətlərarası dioloqun təcrübədə tətbiqi üçün mühüm çərçivə yaradır. Avropa insan hüquqları konvensiyasının ən mühüm qərarları arasında fikir və onun ifadə edilməsi azadlığı, dini azadlıq, sərbəst toplaşma və təşkilatlanmaya, özəlləşmə və ailə həyatına olan hüquqlar yer alır. Konvensiyada göstərilən hüquqlardan heç bir formada ayrıseçkilik edilmədən istifadə edilməlidir. Bundan əlavə konvensiyanın №12 protokolu ümumilikdə ayrıseçkiliyin qadağan olunmasını təmin edir. Mülki və siyasi hüquqlardan əlavə portfel hüquqlar, həmçinin özündə beynəlxalq iqtisadi, sosial və mədəni hüquqlar Kovenantı kimi müxtəlif xartiyalar və konvensiyalarda müəyyən edilmiş mədəni hüquqlar və xüsusi ilə əlil qruplara mənsub (məşğulluq, təhsil, sosial müdafiə, sağlamlıq, sığınacaq əldə edilməsi) insanlarla əlaqəsi olan məsələlərə ünvanlanan, Avropa sosial xartiyasından irəli gələn sosial iqtisadi hüquqları da özündə birləşdirir.
(81) Avropa insan hüquqları konvensiyasının 10-cu maddəsinin 1-ci bəndində təsdiq edir ki, fikir ifadə etmə azadlığı olmadan mədəniyyətlərarası dioloqda iştirak etmək mümkün deyil. Özündə müxtəlif vəzifə və məsuliyyəti daşıyan bu azadlıqdan istifadə Avropa İnsan Hüquqları konvensiyasının 10-cu maddəsinin, 2- ci bəndində müəyyən olunmuş xüsusi vəziyyətlərdə məhdudlaşdırıla bilər. Son illər “Mənsubiyyıtı görə alçaltma” Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsinin narahatçılığının atmasına səbəb olmuşdur və məhkəmə öz yurisdiksiyasında vəziyyətdən asılı olaraq fikir azadlığı hüququna təhlükə yarandıqda sərhədlər qoymuşdur.
(82) Bəzi ifadələr tolerantlıq mədəniyyətinin özünə təhlükə ola biləcək qədər xoşagəlməz, biabırçı və təhqiredicidir- əslində, onlar azlıq üzvlərinə qarşı insafsız təhqir kimi təsir etməkdən əlavə, həmçinin onları qorxu və təhlükəyə məruz qoya bilir. Dözülməzliyə əsaslanan nifrətə sövq etmə Konvensiya və Məhkəmə yurisdiksiyası ilə müəyyənləşmiş fundamental hüquq və azadlıqlara hörmət edilməsinə uyğun deyildir.
(83) Avropa İnsan Haqları Məhkəməsi hətta “təhqir, sarsıdıcı, narahatedici” fikir ifadələrinin qorunmalı olduğunu göstərərək, azad fikrin ifadəsinə qoyulan məhdudiyyətlərə qarşı böyük maneələr qoymuşdur (18). Bu isə, məsələn, başqasının dinini tənqid etməkdə sərbəstlik verilməsi deməkdir (qəbul etdikləri ideyaları seçə bilmək kimi). Məhkəmə fikir ifadəetmənin təsir və məzmununu, xüsusilə onların ümumi maraq məsələri üzrə ictimai pluralist debatlara töhvə verib verməməsini nəzərə alır. (84)Media üçün əsas prinsip hətta əgər obyektiv informasiyanın toplanması və yayılmasında məsuliyyət daşıyan, ictimaiyyəti narahat edən məsələlərlə bağlı qərarların qiymətləndirilməsi də daxil olmaqla öz fikirlərini sərbəst ifadə etməli olan jurnalistlərin xüsusi vəzifə və öhdəliklərinin tanındığı halda belə, azad fikir ifadəsinin qorunmasıdır. Cəmiyyətin məlumatlandırılmasında onların əhəmiyyətini düşünərək, qarşılıqlı anlaşma və tolerantlıq mədəniyyətinin irəli çəkilməsi baxımından din, dil, mədəni və etnik sərhədlər üzərindən əməkdaşlıq və mədəniyyətlərarası dialoqun vacibliyindən media peşəkarlarının xəbərdar olmasına şərait yaradılmasına ehtiyac vardır.
(85) Sosial Birləşmə üçün Təkmilləşdirilmiş Strategiyaya əsaslanan “Avropa Sosial Modeli”, yaşayış imkanlarının hərtərəfli bərabərliyinin təmin edilməsini axtarır. Öz hüquqlarının qorunmasını daha çox istəyənlər çox vaxt onları tələb etmək üçün yaxşı şəraitlə təmin olunmuşlar. Hər kəsin faktiki olaraq hüquqlara yiyələnməsini təmin etmək üçün, hüquqların qanunla qurunması müəyyən olunmuş sosial siyasi ölçülərlə müşayət olunmalıdır. Bununla da Avropa Sosial Xartiyası və Miqrant İşçilərin Hüquqi Statusu barədə Avropa Konvensiyasında məsələn, qeyd olunur ki, üzv dövlətlər onların ərazisində məskunlaşmış miqrant işçilər və onların ailələrinə sosial və iqtisadi kontekstdə öz xalqlarına verilmiş bərabər istifadə hüququ verməlidirlər.
(86) Bundan başqa, ayrı-seçkiliyə yol verməmə prinsipindən irəli gələrək, dövlətlər həmçinin əlil qrup üzvlərinə qarşı müşahidə edilən bərabərsizlik və ayrıseçkiliyin qrşısını almaq üçün müsbət ölçülü tədbirlərin görülməsinə ruhlandırılmalıdırlar. İctimai sferada dövlət qurumları dini və mədəni məsələlərdə neytrallığın ifadə olunmasına, ayrı-seçkiliyin qadağan olunmasına ciddi hörmət etməlidirlər. Bununla belə, formal bərabərlik həmişə kifayət olmur və bəzi hallarda effektiv bərabərliyin irəli çəkilməsi, ayrı-seçkiliyə yol verməmə prinsipi ilə əlaqəli olan xüsusi tədbirlərin həyata keçirilməsini zəruri edir. Müəyyən hallarda bərabərsizliyi yoluna qoymaqda fərqli münasibətin olmaması, səbəbsiz və obyektiv əsaslandırılmadan diskriminasiya kimi dəyərləndirə bilər.
(87) Bu müxtəlifliyə uyğunlaşmaq üçün müəyyən məhdudiyyətlərlə praktik tədbirlərin görülməsini zəruri edə bilər. Belə uyğunlaşma tədbirləri digərlərinin hüquqlrını pozmamalı və ya qeyri-bərabər təşkilati çətinliklər və ya hədsiz xərclərlə nəticələnməməlidir.
(88) Vətəndaşlıq geniş mənada, digərləri ilə birlikdə mədəniyyəti, sosial, iqtisadi həyatda, həmçinin dövlələt işlərində iştirak etmək hüququ və əslində
Yüklə 0,49 Mb. Dostları ilə paylaş:
|