Microsoft Word White paper in azeri doc
Yüklə 0,49 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 4.1 Mədəni müxtəlifliyin demokratik idarəçiliyi
dini icmaların nümayəndələrini Avropa Şurasının insan hüquqları gündəliyi ilə birləşdirmək məqsədilə bir araya gətirən İnsan Hüquqları Komissiya tərəfindən keçirilənseminarları vasitəsilə məşğul olur. Dini qaydalar müasir insan həyatının bir hissəsidir və baxmayaraq ki, dövlət müxtəlif dinlər, etiqadlar və inancların həyata keçirilməsində bitərəf mövqeyini qoruyub saxlamalıdır, o hakimiyyət orqanlarının maraqları sferasından çıxarıla bilməz və çıxarılmamalıdır. 12
Forum Bəyannaməsi” (2006) 13 bunun universal dəyər və prinsiplərlə əsaslandırılmalı olduğunu qəbul etdiyi kimi Avropa Şurasından dini təşkilatlarla “açıq, şəffaf və müntəzəm dialoq”a girməyini də tələb edir. Bu ayrıca üzv dövlətlərin dini icmalarla dialoqa girdiyi dəyirmi masa yanaşmasına cavab ola bilər. Mədəniyyətlərarası dialoqun dini ölçüsünə dair San Marino Bəyyannaməsi
(2007) 14 təsdiq edir ki, dinlər dialoqun inkişaf etdirə bilərlər. O məzmunu birgə məqsəd kimi insan ləyaqətini qadın və kişilər arasındakı bərabərlik də daxil olmaqla insan hüquqlarının inkişafı yolu ilə qorumaq, sosial birləşmələri gücləndirmək və qarşılıqlı anlaşma və ehtiramı artırmaq olaraq müəyyən edir. San Marina Bəyannaməsində, dini və vətəndaş cəmiyyəti nümayəndələri Avropa Şurasının bu sahədəki marağını arzu olunan hesab edirlər; Onlar Avropa Şurasının fikir, vicdan və etiqad azadlıqlarını,bütün vətəndaşların hüquq və vəzifələrini , dövlət və dinlərin müvafiq muxtariyyətini müdafiə edərkən müxtəlif dinlərə qarşı bitərəf qalacağını tanıyırlar. Onlar ictimai siyasətin səhiyyə və təhsil kimi digər sahələrində dini inancı olmayanların hüquqlarına hörmət əsasında, ayrı-seçkiliyə yol vermədən dini qaydaların təsirini müzakirələrinaparılması üçün müvafiq iclasın keçirilməsinə ehtiyac olduğunu hesab edirlər. Dini inancı olmayanların da dini nümayəndələrlə yanaşı əməkdaşlıq etmək, cəmiyyətin mənəvi əsaslarının müzakirəsi və mədəniyyətlərarası dialoq forumlarında iştirak etməkdə bərabər hüquqa malikdirlər.
mədəniyyətlərarası dialoqun dini ölçülər üzrə
“Dini və inam faktlarının öyrədilməsi. Təhsildə din və etiqadlar haqqında bilik əldə etmək üçün vasitə; təhsilə demokratik vətəndaşlıq, insan hüquqları və mədəniyyətlərarası dialoq üçün töhfə. ” mövzusunda müzakirə təşkil etdi. “Müzakirə”də təşkilatın institusional tərəfdaşları, Avropa Komissiyası, Avropda ənənəvi təmsil olunan və digər dini nümayəndələr, INGO/NGO nümayəndələri, ekspert və mətbuat nümayəndələri, Avropa Şurasının üzv və müşahidəçi qismində çıxış edən dövlətləri də iştirak etdilər. Bu yenilikçi və eksperimental hadisənin əsas məqsədi Avropa Şurasının insan hüquqlarına hörmət, demokratiyanın təşviqi və hüquq qaydası kimi fundamental dəyərlərini inkişaf etdirmək və gücləndirmək və Avropa cəmiyyəti daxilində qarşılıqlı hörmət, dözümlülük və anlaşmaya yardım etməkdir. Bu hadisə digər etiqadlarn nümayəndələri də daxil olmaqla din nümayəndələrini və vətəndaş cəmiyyətinin aktorlarını həmin dəyərlər mövzusu ilə bağlı açıq, şəffaf dialoqda birləşdirdi. Məqsəd nə teoloji müzakirə ilə məşğul olmaq nə də dinlərarası(təriqətlərarası)
dialoqa çərçivə olmaq idi. (75) Dövlət hakimiyyəti ilə dini icmalar arasındakı dialoqun ayrıca həvəsləndirilməsi ilə yanaşı, dini icmaların öz aralarında da dialoqa (dinlərarası dialoqa) ehtiyac vardır. Avropa Şurası çox mədəniyyətli (multikulturalist) Avropada insan hüquqları, demokratiya və hüquq qaydasının inkişaf etdirilməsində fəal iştirak etmək üçün mədəniyyətlərarası dialoq və dini icmaların bir hissəsi kimi birbaşa öz azadlığı çərçivəsində olmayan dinlərarası dialoqu tanımışdır. Dinlərarası dialoq həmçinin cəmiyyət daxilindəki sosial problemlərin həlli barəsində konsensus əldə etmək üçün faydalı ola bilər. Bundan başqa Avropa Şurası icitmai hakimiyyətə milli hüquqa əsaslanan tanımaya cəhd göstərən din və etiqadın səlahiyyətli nümayəndələrilə əlaqə yaratmaq məqsədilə dini icma və fəlsəfi cərəyanlar( dinlər daxili və etiqdlar daxili dialoq) arasında da dialoqa ehtiyac olduğunu görür.
4. Mədəniyyətlərarası dialoqun təşviqinə beş siyasi yanaşma: (76) Mədəniyyətlərarası dialoqun təşviqinə hər növ dəstəyi dəstəyi cəlb edən və qarşılıqlı əlaqədə olan beş yanaşma mövcuddur. Bu mədəni müxtəlifliyin idarəedilməsindən asılıdır. Bu iştirak və demokratik vətəndaşlığı tələb edir. Bu mədəniyyətlərarası səlahiyyətlərin tanınmasını tələb edir. Bunun dialoq üçün açıq məna ehtiyacı var. Yekun olaraq bu işlər beynəlxalq miqyasda aparılmalıdır. Bu beş səviyyədə təşəbüslərə cəhd edilməli və yoxlanılmalıdır.
4.1.1 Müxtəlifliyin siyasi mədəni dəyərləndirilməsi (77) Qarşılıqlı hörmət və qeyri-ayrıseçkilik, tolerantlıq, pluralizm, hüquq qaydaları, insan hüquqları və fundamental azadlıqlar, ümumi demokratik dəyərlər müxtəlifliyin siyasi mədəni dəyərləndirilməsinin təməl daşlarıdır.
(78) Mədəni müxtəliflik yalnız demokratiyanın, azlıqlara məxsus insan hüquqlarının və çoxluq qaydalarının uyğunlaşdırıldığı vaxt inkişaf edə bilər. Hər kəsin hüquqlarını effektiv təmin etmədən coxluğun öz istəyini azlığın üzərinə qoyması, ümumi Avropa konstitutsional irsinin prinsiplərinə uyğun deyildir. Müxtəliflik və birliyə nail olmağı öhdəliyini daşıyan avropa cəmiyyəti, “qalib gələn hər şeyi əldə edir” cəmiyyəti ola bilməz, əksinə o siyasi arenanı qarşılıqlı hörmət və bərabərlik dəyərləri ilə əhatə etməlidir. Demokratiya, çoxluğun fikirlərinin həmişə üstünlük təşkil etməsini bildirmir. Üstün mövqedən sui- istifadədən çəkinməli və azlıqlara mənsub insanlarla ədalətli və ləyaqətli rəftarı təmin edən tarazlıq əldə edilməlidir.
(79) Mədəni puluralizmə dəstək olan siyasi mədəniyyətin inkişafı tələb olunan məsələdir. Bu, insanların iştirakçılıq və öz fikirlərini ifadə etməyə imkan verən sahələrin, yeni və tənqidi düşünmək qabiliyyətini formalaşdıran təhsil sisteminin yaranmasına səbəb olur. Güc hüquq rəsmiləri, siyasətçilər, müəllimlər və vətəndaş cəmiyyəti liderləri kimi digər peşəkar qruplar, mədəni müxtəlifliyi olan Yüklə 0,49 Mb. Dostları ilə paylaş:
|