155
Yoxlama qrupunun üzvləri yoxlamanı apararkən aşağıdakı vəzifələri hə-
yata keçirir: qrupun fəaliyyət planında əks olunan vəzifələrə uyğun olaraq yox-
lamalar aparır; yoxlamanın həyata keçirilməsi ilə bağlı bankın rəhbərinə lazımi
sənədləri təqdim edir; yoxlama zamanı səlahiyyətlərinin aşmasına yol vermir;
yoxlama zamanı öz fəaliyyəti ilə bankın cari fəaliyyətinə maneə yaratmır; bank
sənədlərinin və bank sirrinin qorunmasını təmin edir; öz sahəsi üzrə nəticələri
yazılı formada rəsmiləşdirir; vəzifələrinin keyfiyyətli və vaxtında yerinə
yetirilməsinə fərdi məsuliyyət daşıyır; bankın əməkdaşlarına öz hərəkətlərinin
səbəblərini izah etmək üçün imkan yaradır; bank əməkdaşlarının fikirlərinə hör-
mətlə yanaşır və fikir ayrılığı yarandığı halda öz mövqeyini izah edir; yaranan
hər hansı münaqişəni nəzakətlə və peşəkarcasına həll edir.
Fəaliyyətinin yoxlanılması zamanı bank aşağıdakı hüquqlara malikdir:
1. yoxlama qrupunun üzvlərindən yoxlamanın həyata keçirilməsi üçün
ə
sas sayılan sənədi tələb etmək, onların şəxsiyyətlərini təsdiq edən sənədlərlə
tanış olmaq;
2. yoxlamaya aid olmayan şəxsləri yoxlamaya buraxmamaq;
3. fəaliyyətinin yoxlanılması barədə məlumatlara malik olmaq;
4. yoxlamanın nəticələrini müzakirə etmək və onlara dair münasibət
bildirmək;
5. qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada yoxlamaların nəticələrin-
dən şikayət etmək;
6. bankın inzibatçıları yoxlamanı həyata keçirmək üçün yoxlama qru-
punun üzvlərinə lazım olan material və sənədləri təqdim edir və yoxlama
prosesinə aşağıdakı köməkliyi göstərir;
7. yoxlama qrupunun işinin təmin edilməsi üçün bankda ayrıca yer ayırır
və yoxlama sənədlərini qorumaq üçün təhlükəsizliyi, habelə yoxlamanın aparıl-
ması üçün tələb olunan surətçıxarma və digər texnikadan istifadə imkanının ya-
radılmasını təmin edir;
8. bankın inzibatçılarından birini yoxlama qrupu üzrə koordinator təyin
edir və yoxlama keçirilən zaman yaranan bütün məsələləri operativ şəkildə həll
edir.
Yoxlamanın nəticələrinin rəsmiləşdirilməsi. Yoxlama başa çatdıqdan
sonra yoxlama qrupu bankın icra orqanının rəhbəri və yoxlamanın əhatə etdiyi
sahəyə cavabdeh olan əməkdaşları ilə yekun müzakirələr keçirir. Yoxlama
qrupunun üzvləri yoxlamanın ilkin nəticələri və bankın yoxlama ilə əhatə
edilmiş sahələrinin vəziyyəti haqqında ilkin rəylərini bildirirlər. Müzakirələr
zamanı yoxlama qrupunun rəhbəri yoxlama nəticəsində aşkar edilmiş faktları
onların mühümlüyünə görə bölüşdürür və bankın hansı fəaliyyət sahəsinin
yüksək risk zonasına aid olduğunu göstərir.
Yekun müzakirələrdə yoxlama zamanı aşkar edilmiş risklərin minimal-
laşdırılması və səmərəli idarə edilməsi, habelə nöqsan və çatışmazlıqların ara-
dan qaldırılması üçün konkret tədbirlər, məsul şəxslər və tədbirlərin icra
müddətləri müəyyənləşdirilə bilər.
156
Bankda həyata keçirilən hər bir yoxlamanın nəticələri yazılı şəkildə iki
nüsxədə tərtib olunmuş yoxlama haqqında hesabatda əks olunur. Yoxlama haq-
qında hesabat bu Qaydaların 3.8-ci bəndində nəzərdə tutulan müddət başa çat-
dıqdan sonra 30 (otuz) təqvim günü ərzində yoxlama qrupunun rəhbəri tərə-
findən hazırlanır.
Yoxlama haqqında hesabat asan oxunmalı və aydın olmalıdır. Nəticələr
dəqiq faktlara və rəqəmlərə əsaslanmalıdır.
Yoxlama haqqında hesabatın əsas məqsədi aşağıdakılardan ibarətdir:
• bankın maliyyə və əməliyyat fəaliyyətinin nəticələri barədə rəy
formalaşdırmaq;
• yoxlamanın nəticəsini Milli Banka və bankın rəhbərliyinə çatdırmaq;
• bankın rəhbərliyinin xüsusi diqqətini tələb edən sahələri müəyyənləş-
dirmək və təkmilləşdirmək üçün təkliflər vermək.
Yoxlama haqqında hesabata yoxlamanın əhatə etdiyi sahələr, yoxlanılan
dövr ərzində bu sahələrdə baş vermiş dəyişikliklər, aşkar olunmuş qanun po-
zuntuları, nöqsan və çatışmazlıqlar haqqında müfəssəl və icmal məlumatlar
daxil edilir.
Yoxlama haqqında hesabata aşkar olunmuş qanun pozuntuları, nöqsan və
çatışmazlıqların aradan qaldırılması üçün bank tərəfindən görülməli olan tədbir-
lər, icra müddətləri və görüləcək tədbirlər üzrə məsul şəxslər barədə məlumatlar
daxil edilə bilər.
Yoxlama haqqında hesabat yoxlama qrupunun bütün üzvləri tərəfindən
imzalanır. Yoxlama haqqında hesabatın bütün vərəqləri nömrələnir və onun
bütün səhifələri yoxlama qrupunun rəhbəri tərəfindən imzalanır.
Yoxlama haqqında hesabat yoxlama qrupunun rəhbəri tərəfindən bankın
müvafiq inzibatçısına rəsmi təqdimetmə yolu ilə və ya xüsusi rabitə xidməti
vasitəsilə banka çatdırılır.
Bank 10 (on) təqvim günü ərzində yoxlama haqqında hesabatla tanış olur
və onu imzalayaraq Mərkəzi Banka təqdim edir. Yoxlama haqqında hesabatın
nüsxəsi bu müddətdə Mərkəzi Banka təqdim olunmadıqda Mərkəzi Bank
hesabatın özündə olan nüsxəsində bu barədə qeyd aparır.
Yoxlama haqqında hesabatda əks olunan nəticələrlə razı olmadıqda ban-
kın inzibatçısı yoxlama haqqında hesabatı imzalayaraq, hesabata ona dair
izahatını (etirazını) əks etdirən əlavələr (sənədlər) daxil edir.
Yoxlama qrupu ilə bank arasında yoxlamanın nəticələri barədə fikir
ayrılığı və bankın etirazı olduqda Mərkəzi Bankda bununla bağlı müzakirələr
təşkil oluna bilər.