Microsoft Word Zamanin axari 2
Yüklə 1,64 Mb. Pdf görüntüsü
|
81 nəşr etmiş Agah Əfəndi məlumat almaq imkanı verir. Şah rejimi tərəfindən türkcə kitabların yandırılma ayı noyabrı acı xatirə anına çevirən jurnal «Kitabımız- nəşriyyatımız» başlığı altında türkcə çıxmış kitabların geniş reklamını verməklə borcunu yerinə yetirir. İlk sayları işıq üzü görən «Xudafərin»in İranda populyar olan «Azəri», «Araz», «Əsri-Azadi», «Məhde-Azadi», «Həmşəri», «Ərk» kimi mətbuat orqanlarında reklamı geniş ədəbi yaradıcılıq və ideya birliyinin yarandığından xəbər verir. Son olaraq «Xudafərin» öz ünvanını belə xatırladır: 009921691529, İran, Tehran, R. O. box 131145-147, Khudafarin®yahoo. com Siz də «Xudafərin»i evinizin bir üzvü sayıb, daim onu yadda saxlayın. Yazın ki, Araz üzərində fiziki keçidin adı olan «Xudafərin» əsl mənəvi körpüyə çevrilsin.
«Azərbaycan» qəzeti, 25 noyabr 2004-cü il
82
Cavad Heyət – 80
CAVAD HEYƏT DÜNYASI Türk dünyasının ən qüdrətli övladlarından biri, bütün dünya türklərinin qürur və fəxarət yeri olan, bir əlində qələm, bir əlində bıçaq öz xalqının, millətinin, bütövlükdə insanların fiziki və mənəvi sağlamlığının keşiyində sərhəd əsgəri kimi sərvaxt dayanan, əllərinin hikməti, sirri-sehri ilə möcüzələr yaradan möhtərəm doktor Cavad Heyətin 80 illik yubileyi tamam olur. Fəxrlə qeyd etmək istəyirəm ki, ömrü boyu heyrətamiz dərəcədə misilsiz işlərə imza atan Cavad Heyət haqqında indiyədək mən də bir sıra məqalələr yazmışam, 2002-ci ildə «Azərbaycantelefilm»in çəkdiyi «Cavad Heyət varlığı» adlı sənədli televiziya filminin ssenari müəllifiyəm. Görkəmli alimin 80 illik yubileyinə həsr etdiyim kitab isə bu yaxınlarda işıq üzü görəcək. Yeri gəlmişkən, onu da deyim ki, «Cavad Heyət varlığı» filmi, böyük alimin Bakıda keçirilən 70 illik yubileyinin videoyazısı, ona həsr olunmuş «Dastan», «Durna teli» verilişləri televiziyamızın qızıl fondunda qorunur. Əziz dostumun yuvarlaq yubileyi qarşısında bir daha onun haqqında yazdıqlarıma diqqət yetirdim, ssenarim əsasında çəkilmiş filmə baxdım. Bütövlükdə Cavad Heyətin keçdiyi mənalı, şərəfli ömür yoluna nəzər saldım. Etiraf edim ki, onun qısa zaman kəsiyində həyata keçirdiyi və bir insan ömrünə sığmayacaq qədər böyük işlərinin qarşısında yenə də
83 heyrətimi gizlədə bilmədim. Cavad Heyət kimdir? Onun Azərbaycan, İran, bütövlükdə dünya elminin, təbabətinin və mədəniyyətinin inkişafında hansı xidmətləri var? Təbii ki, bu suallara bir qəzet məqaləsində cavab vermək çətindir. Çünki Cavad Heyət yaradıcılığı elə əhatəli, çoxşaxəli, ensiklopedik məzmun və səciyyə daşıyır ki, onun araşdırılması, öyrənilməsi və dəyərləndirilməsi böyük vaxt və zaman tələb edir. Çox qısa desəm, mən Cavad Heyəti XX əsrin möcüzəsi hesab edirəm. Dünyanın ən usta, ən mahir cərrahlarından, təbiblərindən biri olan Cavad Heyəti başqa cür qiymətləndirmək mümkün deyil. Təsadüfi deyil ki, onun yarım əsr əvvəl gördüyü işlər elə bu gün də yenilik, təzəlik sayılır. Türk dünyasının dünya elminə bəxş etdiyi bu böyük alimə, elm adamına, Cavad Heyət şəxsiyyətinə hansı yöndən, hansı prizmadan yanaşsan, onun yaradıcılığını hansı aspektdən araşdırsan, insanlığa başucalığı gətirən əməllərlə qarşılaşarsan. Cavad Heyət ömrün, taleyin seçdiklərindəndir, Tanrının seçilmiş bəndələrindəndir. Belə olmasaydı, o, bir neçə sahədə paralel olaraq belə böyük uğurlar qazanmaz, şöhrət tapmazdı. Cavad Heyət elə bir ömür yaşayıb ki, o ömrün salnaməsini yaratmaq həm asandır, həm çətindir, həm də çox məsuliyyətlidir. Bu ömür elə bir ömürdür ki, onda alim və ədib qələmi birləşib, yüksək mənəvi amallar uğrunda mübarizə aparıb. Bu ömür insanların, xalqların birliyine xidmətdə keçib. Bu ömür yalnız bir xalqa, bir millətə məxsus olmayıb, bəşəriyyətə xasdır. Bu ömür öz dahi sələflərinin ənənəsini ləyaqətlə davam etdirməyə sərf olunub. Bəs Cavad Heyət bu nüfuzu, bu şöhrəti necə qazanıb? Əvvəla, mən tam məsuliyyətlə demək istəyirəm ki, o hər bir uğuruna zəhməti, çalışqanlığı, bir də Tanrının ona bəxş
84 etdiyi istedadı sayəsində nail olub. Digər tərəfdən, o öz biliyini yorulmadan, usanmadan arayıb-axtarmaqla zənginləşdirib. İkincisi, belə bir məşhur deyim var: ot kökü üstə bitər. Bu kəlamda böyük hikmət var, çünki kökü olmayan bir ağac tez çürüyər, ayaq üstə duruş gətirə bilməz. Əsli-nəcabəti, soykökü olmayan bir insan da qaynar qazana bənzər dünyada, narahat dənizdə gəmi kimi çalxalanan zəmanədə tez itib-batar, həyatın dibinə yuvarlanar. Cavad Heyət də elə bir kişinin ailəsində böyüyüb ki, o elə Cavad Heyət olmalıydı. Onun başqa cür olmağa haqqı da yox idi. Bəli, bu gün bütün dünyanın tanıdığı, elmini və sözünü qəbul etdiyi Cavad Heyət tanınmış bir ziyalının ailəsində tərbiyə alıb. Atası Mirzə Əli Heyət görkəmli ictimai və dövlət xadimi, hüquqşünas alim, maarifpərvər ziyalı olub, məsul vəzifələrdə çalışıb. Və bu kişi on övladının onunu da əqidəli, məsləkli, savadlı, vətənpərvər, qeyrətli vətəndaşlar kimi böyüdüb. «Allah insana hürriyyət, seçmək imkanı verib. Mən də azad olmaq üçün həkimliyi seçdim» deyən Cavad Heyət əvvəlcə Tehranda, sonra İstanbulda, daha sonra Avropada – Parisdə mükəmməl təhsil alıb, bir müddət elə Paris Universitetinin cərrahlıq klinikasında çalışıb. 1952-ci ildə ixtisaslı cərrah kimi Tehrana qayıdıb. Bir rəqəmi də qürurla dilə gətirmək istəyirəm: ömrünü, taleyini elmə, təbabətə bağlayan Cavad Heyət Şərqdə ən unikal cərrahiyyə əməliyyatlarının müəllifidir, ümumiyyətlə, o, 52 illik həkimlik təcrübəsində 20 mindən çox cərrahiyyə əməliyyatı aparıb, minlərlə insanın həyatını xilas edib. Cavad Heyət, demək olar ki, hər yerdə birinci olub və özü də bunu etiraf edir. Birinci olmağın nə qədər çətin, məsuliyyətli olduğunu isə, məncə, hər kəs çox yaxşı anlayır. «Cərrahlıq həm elm, həm də sənətdir. Mən həmişə inandığım
Yüklə 1,64 Mb. Dostları ilə paylaş:
|