Milli Kitabxana 1
Yüklə 2,98 Mb. Pdf görüntüsü
|
__________________Milli Kitabxana__________________ __________________________________________________63
ÜÇÜNCÜ GƏLİŞ Qulu daxil olur. Yusif və Qulu.
Q u l u. Bəli! Y u s i f. Get mənim yorğan-döşəyimi yan otağa apar. Q u l u. Ağa, bəs sən? Y u s i f. Mən yola gedərəm. Mənim üçün bir yaz yorğanı qoy.... Xülasə, elə olsun ki, Şamdan dostumun yanında xəcalət çəkməyim. Dəxi sən öz işinə məşğul ol. Mən gedirəm, hər kəs məni sual etsə, de ki, bu saat gələr. (Yusif geyinib dişqarı çıxır). Q u l u (tək, evi səliqəyə salır və öz-özü ilə danışır). Mənim ağamın işlərinə təəccüb qalmalıdır. Bu vaxtadək qulluq edibdir, amma bir şeyi yoxdur. Özgələrin evinə gedirsən, bir küncdə divan, bir yanda stollar və stullar, divarlarda xalılar və şəkillər, dörd dəst yorğan-döşək. Xülasə, adam istəməyir ki, evdən dişqarı çıxsın. Mən hətta bir neçə adam bilirəm ki, mənim ağamdan az məvacib alırlar, bununla belə padşah kimi dolanacaqları vardır, amma bizim ... çörək yeməyə qabımız da yoxdur. Ev şeyləri lazım olduqca qonşulardan gətirməkdən, doğrusu, bezar olmuşam. Axırda elə olar ki, qonşular da verməzlər, onda görək nə edəcəyik. Neçə kərə demişəm ki, yoldaşlara az xərc et, adam gərək son gününün dərdinə qala. Hər deyəndə sözü bu olubdur ki, "yoldaşlıq yaxşı şeydir. İnsan gərəkdir bir- biri ilə dostluq etsin. Pulu yığıb öləndə özüm ilə aparmayacağam ki". Doğrudur, amma insan gərək hər şeyi yolunda eləsin. Bu dünyaya ümid bağlamaq olmaz. İnsanı bu dünyada pul ilə istəyirlər. Bəli, hələ cahıldır, pis günlər görməyibdir. Dolanacaq çox asan görünür. Amma xeyr, insanın başında yüz min yazılar var, yüz min xətalar. Kim bilir gələcəkdə nə olacaqdır?.... Ondan savayı, Yusif ağıllı cahıllardan biridir. Nə üçün gərək fikir eləməsin ki, bu gün-sabah toy edəcək, görək toyu nə ilə edəcək? Pulu vardırmı? Xülasə, nə deyim. Bu zəmanənin cahıllarının işlərini anlamaq çətindir. Vallah, özgəsi olsaydı, mən bir gün də burada dayanmazdım. Amma nə fayda ki, Yusifi çox istəyirəm, mənimlə nəhayətdə mehriban dolanır. Məndən olsa, ömrümün axırınadək ona qulluq edərəm. Əzbəs ki, onun xasiyyəti və mehribançılığı məni özünə qul edibdir. Belə adamın bir parça çörəyi mənim üçün qeyrilərindən çox-çox yaxşıdır. Onu da yaxşı bilirəm ki, o da məni çox istəyir. (Kitabları düzəldir, dişqarıdan səs gəlir.) Gərək ki, gələn odur. Y u s i f (otağa daxil olub başlayır hirsli gəzməyə). Ah!....
__________________Milli Kitabxana__________________ __________________________________________________64
Q u l u. Allaha şükür ağa, nə olubdur ki, hirslənibsən? Y u s i f. Heç.... Bir az ... pul lazım idi.... Tapa bilmədim.... Q u l u. Nə qədər lazımdır? Y u s i f. Beş-altı manat. Q u l u. Onun fikrini etmə. Mənə verdiyin məvacibdən qalır. (Əlini cibinə salıb pul çıxardır.) Buyur. Y u s i f (başını aşağı salıb pulu alır). Qulu, sən heç darıxma, ancaq bu ayı döz, ondan sonra mənim əlimə bir yerdən pul gələcəkdir. Onda sən nə desən ona əməl edərəm. İndi sən get işinə məşğul ol. (Qulu dişqarı çıxır.) Y u s i f (tək). Yaxşı ki, Qulu mənə köməklik etdi. Yoxsa ki, Şamdan dostumun yanında xəcalət çəkəcəkdim. (Durub gəzinir.)
Sultan, Murad, Rəsul içəri daxil olurlar.
H a m ı s ı. Salaməleyküm! Y u s i f (qarşılarına gedib). Ay əleyküməssalam, qardaşlar! Əyləşiniz. (Əli ilə stul göstərir. Hər biri bir stul, götürüb əyləşirlər.) S u l t a n. Bu gün bazardan keçərkən Qulu rast gəlib sənin əhvalını sual etdim. Qulu dedi ki, guya qonaq gözlüyürsünüz, doğrudurmu? Y u s i f. Bəli, doğrudur. M u r a d. Hərgah sizin evinizdə darlıq etsə, olmazmı ki, bizə düşə? R ə s u l. Doğru deyir, Muradgilə düşsün. Allaha şükür, otaqları boldur. S u l t a n. Muradgil bəlkə bir az uzaq ola. Onda qoyun, bizə düşsün. Y u s i f. Heç zəhmət çəkməyin. Hamınızdan artıq dərəcədə razıyam. Ancaq iraq qonaq olsa, əlbəttə, layiq deyil belə nizamsız evdə saxlamaq. İş buradadır ki, gələn qonaq sizin kimi yavuq dostlarımdandır. 3-4 il bir yerdə olmuşuq. O məni tanıyır, mən onu. Bir- __________________Milli Kitabxana__________________ __________________________________________________65
birimizdən gizlin işimiz olmaz. Mənim bu nizamsız evim ona çox xoş gələr. Özü yaxşı oğlanların biridir. İnşaallah gələr, görərsiniz. S u l t a n. Görünür ki, yaxşı oğlandır; çünki o məclis olmuyubdur ki, onu yada salmayasınız. M u r a d (evə nəzər yetirir). Təəccüb edirəm, bu neçə ildə burada necə dolanırsınız. (Yusifə tərəf.) O pul ki burada sizdən çıxır, o qiymətə yaxşı otaqlar tutmaq olar. R ə s u l. Ay, ay! Yusifin burada olmağının səbəbi çoxdur. Y u s i f. Yaxşı dediniz. S u l t a n. Bəli, şair deyir: "Məhəbbət bir bəla şeydir, giriftar olmayan bilməz...." M u r a d. A! İndi anladım! Y u s i f. Həqiqət, onu Sultan doğru deyir. S u l t a n. Tez olun görək, toyunuzu edək, bir az kef çəkək. R ə s u l və M u r a d. Yaxşı dedin, vallah. Y u s i f. Mən razıyam, günü bu gün olsun. Amma nə fayda ki, atası deyir: "Bir az səbir etmək lazımdır". M u r a d. Xoşbəxtlik buradadır ki, qız da Yusifi istəyir. S u l t a n. Nəinki istəyir və hətta dəli-divanədir. (Yusifə nəzər yetirir.) Y u s i f. Çox da elə yox. Ancaq sizi özümə yavuq dostlardan bilib deyirəm ki, qız həqiqət istəyir və bir neçə dəfə özü iləsöhbət etmişik. Ağıllı, kamallı, həqiqət, insanı valeh edir. R ə s u l. Bunun ağıl-kamalının çox olmağına səbəb nədir? S u l t a n. Əlbəttə, oxumaq.... M u r a d. Tərbiyə. Y u s i f. Doğru dediniz, tərbiyə dəxi şərtdəndir. (Murada baxır.) S u l t a n. Xeyr, şəxs ola bilər ki, çox elm oxumuş olsun və tərbiyəsi az olsun.... M u r a d və R ə s u l. Haqdır.
Qapı açılıb Şamdan bəy yol paltarında içəri daxil olur.
Y u s i f (ayağa durur). A! Sən gəlibsən, mənim əzizim! (Bir-birini öpürlər.) Səni biz çoxdan gözlüyürdük. Ş a m d a n. Bir az gec oldu. Çünki knyaz Çavçavadze Şirvana gəlib bizə düşmüşdü.
Yüklə 2,98 Mb. Dostları ilə paylaş:
|