Ministry of education of azerbaijan republic sumgayit state university

Magistrantların XXI Respublika Elmi konfransı, 17-18 may 2021-ci il 
443 
dərketmə elementlərinin hər birinin formalaşma səviyyəsindən və dərəcəsindən asılıdır. Düzgün 
təsəvvürlərin dərkedilməsi və yaradılması pedaqoji bir proses kimi idarə edilməlidir. 
Düşüncə fəlsəfəsində yuxarıdakı kateqoriyalar əhəmiyyətli dərəcədə fərqlənirlər.
Hissetmələr, 
qavrayışlar, təsəvvürlər duyğu dərketmənin formalarıdır.
Anlayışlar, mülahizələr, nəticələr rasional bilik 
formalarıdır, yəni əsas düşüncə formalarıdır. Deməli onların formalaşması və inkişafı onların təbiəti, 
mahiyyəti, keyfiyyət xüsusiyyətləri və s. nəzərə alınmaqla baş verməlidir.
Bizim fikrimizcə coğrafi biliklər 
sistemində: topoqrafik-kartoqrafik, geoloji-geomorfoloji, iqlim, hidroloji və s. iqlim xüsusi yer tutur.
Müəllimlər və həmçinin metodistlər arasında belə fikir var kifiziki coğrafiya kursunda "iqlimi" mövzusunun 
öyrənilməsi ən çətinidir.
Coğrafiyanın öyrənilməsi prosesi obrazların, zehni şəkillərin, yəni təsəvvürlərin yaradılması ilə 
müşayiət olunur. "Coğrafi təsəvvürlər" anlayışını şərh etmək üçün bütün variantları ümumiləşdirərək, biz 
coğrafi təsəvvürü coğrafi obyektlərin, proseslərin, hadisələrin: ərazi landşaftları, təbii kompleksin 
komponentləri, çaylar, buzlaqlar və s. bu anda insanın hisslərinə təsir etməyən obrazı və ya zehni şəkilləri 
kimi təyin edirik. Təsəvvürlər, əvvəllər qəbul edilmiş məlumatlardan istifadə etmədən, təxəyyüldən istifadə 
edərək də yaradıla bilər. Beləliklə, xəyal, ümumiyyətlə insan tərəfindən heç vaxt qəbul olunmayan yeni 
obrazlar, təsəvvürlər, zehni şəkillər yaratmaqdan ibarət bir fantaziya, zehni fəaliyyətdir. Coğrafi təsəvürlərin 
əksəriyyəti təxəyyülün təmsilçiliyinə aiddir, çünki təbiətdəki bir çox obyekt, fenomen və proses birbaşa 
şagirdlər tərəfindən qəbul edilə bilməz. 
XƏTTİ OBYEKTLƏRİN İNŞA EDİLMƏSİNDƏ GEODEZİK TƏMİNATIN ROLU 
 VƏ ƏHƏMİYYƏTİ