Moisey Kalankatuklu Albaniya tarixi
Yüklə 6,63 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- OTUZ ÜÇÜNCÜ FƏSİL Aquendə keçirilən məclisdə Albaniya çarı Vaçaqanın elan edilən qanunları 144
119 Beləliklə, əgər qohumların duaları kimisə ölümdən həyata qaytara bilirsə, demək Allahın qüvvəti daha da böyükdür!Buna görə də, əgər biz sağlar rəhm edən Allahdan kiminsə günahlarının bağışlanmalarını Allahdan gözləyə bilərlər.
120 OTUZ ÜÇÜNCÜ FƏSİL Aquendə keçirilən məclisdə Albaniya çarı Vaçaqanın elan edilən qanunları 144 Albaniya çarı Vaçaqanın hakimiyyəti dövründə əhali, yepiskoplar, keşişlər, əyanlar və rəiyyətlər arasında çoxlu mübahisələr baş verirdi. Buna görə çar qərara gəldi ki, Mareri ayının on üçündə Aquendə böyük məclis çağırılsın. 145
Mən, Albaniya çarç Vaçaqan və Bərdənin baş yepiskopu Şulhalişo, Qəbələnin yepiskopu Manase, Haşunun yepiskopu Yunan, Uti vilayətinin yepiskopları Ananiya və Sahaq, Kalankatuk kəndinin
146 keşişi İosif, Bərdənin keşişi Toma, Göqçay keşişi Poqos, Tsri vilayətinin yepiskopu Şmavon, Darahoc keşişi Matte, Sazbaday keşişi Abikaz, Ayrmanuşay keşişi Urbat, keşişlər Uovel, Pərmudə Yaqub və Arsax vilayətinin əyan və qəbilə başçıları, Kalankatuk qəbiləsinin başçısı Bakur və bir çox başqaları hamılıqla mənim məclisimə Aquen adlı yaylağıma gəldilər. Biz belə qərara gəldik: 1)Kəndə keşişləri ildə iki dəfə yepiskopa hörmət göstərməli, müqəddəs kitablar üzrə ondan dini nizamlarını öyrənməli və adəti üzrə ona ildə bir dəfə hədiyyə aparmalıdırlar. 2) Küşişvə ondan aşağı olan vəzifələrə təyin olunan zaman, yepiskopa keşiş dörd dirhəm, ondan aşağı olan vəzifəyə görə iki
121 dirhəm verməlidirlər. 3) Adlı – sanlı əyan və çar nəslindən olan şəxs ömrü boyu öz əliylə öz canı üçün bir yəhərli – qayışlı at və ya nə bacarsa verməlidirlər. Əgər həmən şəxs bunu ömrü boyu verməzsə, o, öləndən sonra bunu onun ailəsi etməlidir. 4) Xalq tərəfindən keşişə gətirilən torpağın bəhrəsi aşağıdakı qaydada verilməlidir: varlı adam 147 dörd cərib 148 buğda, altı cərib arpa və on altı bardaq şirin çaxır. Kasıb varlı verən taxılın yarısını, çaxırdan isə bacardığı qədər. Kiminki nə bağı var, nə də əkin yeri – ondan heç bir şey alınmasın. Kim ki, öz canının Cəhənnəmdən xilas olunması üçün artıq verər halal xoşu olsun. Havari Pavel dediyi kimi: “ İnsan nə əkərsə onu biçər”. 1 Kimin təsərrüfatında qoyun varsa – bir qoyun, üç qoyunun yununu və bir parça pendir verməlidir. Atı olan bir dayça, iribuynuzlu heyvanı olan isə buzov verməlidir. 5)Heç bir əsilzadə (azad), kəndli və ya başqa bir adam ölənlərin xatirəsini yad etmək üçün ildə bir dəfə özünə layiq nəzirini verməyi unutmamalıdır. Onlar öz gəlirlərindən ölənlər üçün pay ayırmalıdırlar. Əgər rəhmətə gedən şəxsin atları var idisə, onlardan kilsə payı olaraq istədiyi bir at, əgər iribuynuzlu mal – qarası var idisə istədiyi bir öküzü verməlidirlər. 6) Əgər rahiblik edən və ya rahib vəngdən( monastırdan) bir şey oğurlayar və bu əhvalat açılarsa, həmən adam mühakimə olunmalı və öz yerindən qovulmalıdır, ona ayrılan torpaq payı isə 1 İncil. Havari Pavelin Qalatalara risaləsi, VI, 7. 122 kilsınin xeyrinə alınmalıdır. 7) Əgər bir vəngdə keşişlərin sayı artıqdır, amma onun kilsəsinə mənsub olan dindarların sayı azdır və əksinə, əgər dindarların sayı çox, keşişlər isə sayca azdır, bu halda dindarları çox olan kilsədən bir qismini ayırıb sayı az olan kilsəyə verilməlidir. 8) Əgər hər hansı bir xaçpərəst kiminləsə dava edib onun qanını tökərsə, həmən adamı yepiskopun yanına gətirib onu qanunlara əsasən cəzalandırmaq lazımdır. 9) Böyük kənddə ibadət aparan keşiş ikinci kənddə xidmət göstərməlıdir. İki kiçik kənd biri – birinə yaxındırsa,onlar birləşməli və onlara bir keşiş xidmət göstərməlidir. Qoy keşiş idarə edə biləcəyi dindarlara xidmət göstərsin. 10) Heç kəs öz qohumu olan əmi və bibi nəvəsi ilə evlənə bilməz və qardaşının da arvadını ala bilməz. 11) Kim öz arvadını səbəbsiz boşayıb ikinci arvadla kəbinsiz yaşayırsa, kim cadugərlərə müraciət edirsə, bunları qatillə qanun pozanın əl–qollarını bağlayıb çar divanına gətirməli və işgəncələrdən sonra ölüm cəzasına məhkum olunmalıdır. 12) Əgər bir evdə ölü üçün yas saxlayıb ağlayırlarsa, evin sahibinin ağıçılarla birlikdə əl – qolunu bağlayıb çarın divanına gətirmək və orada onları cəzalandırmaq lazımdır. Ev adamlar qoy göz yaşlarını tökməsinlər. 13) Kim ölmüş heyvanın ətini, qırxgünlük pəhriz zamanı ət yeyirsə və ya bazar günü işləyib kilsəyə getmirsə, qoy onu keşiş
123 dindarların gözü qabağında cəzalandırsın. 14) Kim qırxgünlük pəhrizin ərəfəsində çərşənbə və ya cümə günü ət yeyərsə, bir həftə pəhriz saxlamalıdır. Amma əgər kimsə keşişin yanına gəlib pəhriz saxladığını təsdiq edərsə onda kəndxuda o adamdan bir öküz alıb keşişə verməlidir. 15) Əgər dindarlardan kimsə keşişi və ya ondan vəzifəsi aşağı olanı bir şeydə taqsırlandırarsa və onlar boyunlarına alsalar ki, bu ittiham ədalətli və düzdür, onda yepiskop onlara cəza verər və onlar kilsədə tövbə etməlidirlər. Lakin onlar həqiqəti danarlarsa və başqalarının bu haqda dedikləri təsdiq olunarsa, onlar qanunlar əsasında cəzalanıb kənddən qovulmalıdırlar. Əgər onların günahları təsdiq olunmazsa, onda keşiş gərək nahar ibadətini keçirsin və bu da onun günahsız olduğunun andı kimi qəbul olunur. 16) Əgər keşiş öz etimada layiq olan peşə yoldaşları şagirdləri tərəfindən bir cinayətdə taqsırlandırılsa, keşiş səcdəgah və ittiham edən dindarlar qabağında durmalıdır və kilsədən çıxarılıb kənddən qovulmalıdır. Əgər müəyyən olunsa ki, keşişin peşə yoldaşları və şagirdləri bütün bunları paxıllıqdan ediblər və camaat bilirdi ki, bunlar onunla küsülü idilər, onda keşiş nahar ibadətini keçirsin, dindarlar isə böhtançıları lənətə yağdırıb qovmalıdırlar. Amma əgər onlar hər şeyi boyunlarına alıb deyərlər ki, onlar keşişə böhtan atıblar, bu halda onların üzərinə tövbə etmək qoyulur, lakin vəngdən qovulmurlar. Lakin əgər bundan sonra onlar başqa bir zərər gətirərlərsə, onda hamısı qanunlara əsasən mühakimə olunmalıdırlar.
Yüklə 6,63 Mb. Dostları ilə paylaş:
|