MüNDƏRĠcat beynəlxalq münasġBƏTLƏr və ĠQTĠsadġyyat
Yüklə 2,49 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Beynəlxalq İpək Yolu
- Açar sözlər
Beynəlxalq İpək Yolu 118 1998-ci ilin 15 mayında Prezident sarayında Demokratik Maarifçilik partiyasının sədri Məmmədhənif Musayev və partiyanın katibi, Milli məclisin üzvü Babaxan Muradovla görüĢündə belə demiĢdir: ―Mənim müəllimə həmiĢə böyük hörmətim olubdur. Tez-tez məndən soruĢurlar ki, gənc vaxtlarınızdan ən çox hörmət etdiyiniz adamlar kimlərdir? HəmiĢə cavab vermiĢəm ki, orta məktəbdə mənə dərs deyən müəllimlər... Xatirimdədir, 1990-cı ildə Naxçıvana gedərkən mən orada birinci növbədə öz müəllimlərimi axtardım. Məsələn, orada Əli Əliyev var idi, indi sağdır. Allaha Ģükür olsun ki, o mənə tarix dərsi deyibdir. O gəlib mənimlə görüĢdü. Tofiq BektaĢi mənim çox sevimli müəllimim olubdur. O Bakıda universitetdə iĢləyəndə görüĢdük...‖. Açar sözlər: Lətif Hüseynzadə, Tofik BektaĢı, Bakı, Pakizə Abbasova ĠDARƏETMƏ PSĠXOLOGĠYASI ġAHNAZ MƏMMƏDOVA ―Naxçıvan‖ Universiteti kryon119@hotmail.com Cəmiyyət mürəkkəb bir sistemdir. Ġqtisadi, sosial, mənəvi inkiĢafın əlaqələndirilməsi, ayrı-ayrı adamların, kollektivlərin fəaliyyətinin istiqamətləndirlməsi, cəmiyyətdə baĢ verən bir çox sosial-iqtisadi münasibətlərin qaydaya salınması müəyyən problemlərin həlli ilə əlaqədardır. Bütün bunlar və digər məsələlər idarəetmə elmindən istifadə olunmasına, onun öyrənilməsinə olan təlabatı əhəmiyyətli dərəcədə artırır. Müasir texnika, mürəkkəb texniki sistemlər, qurğular, axın xətləri, habelə müasir elmi tərəqqi də təĢkil olunmağa və idarə edilməyə möhtacdır. Ġdarəetmə bu baxımdan onun müəyyən funksiyalarının icra edilməsi ilə əlaqədardır. K.Marksın dediyi kimi döyüĢ meydanında generalın verdiyi komanda nə dərəcədə zəruridirsə, ayrı-ayrı müəssisə və cəmiyyətdə, idarəetmə proseslərində həyata keçirilən müxtəlif idarəetmə funksiyaları da bir o qədər zəruridir. Ona görə də müasir cəmiyyətdə idarəetmə əsl mənada elmə çevrilməlidir. Ġdarəetmə elminin metodlarına, qanunlarına, prinsiplərinə, bütün müddəalarına yalnız elmi iĢçilər deyil, hər bir istehsalçı– təsərrüfat rəhbəri, menecer eyni dərəcədə əməl etməlidir. Buna idarəetmə sahəsində sözlə iĢin vəhdəti demək olardı. ―Rəhbər‖ sözü tam mənada ―əlindən tutub aparan‖ mənasını verir. Hər bir təĢkilata vaxtını ancaq xüsusi vəzifələrin yerinə yetirilməsinə sərf edən deyil, tamamilə bütün bölmələrin ümumilikdə nəzarətinə cavabdeh olan insan tələb olunur. Bütövlükdə nəzarət olan cavabdehliyin bu növü, rəhbər iĢinin mahiyyətini təĢkil edir. Rəhbər əsas idarəedici funksiyalar yerinə yetirir: planlaĢdırma, təĢkilatçılıq, motivasiya, tabeçiliyində olanların fəaliyyətinə və təĢkilata bütövlükdə nəzarət. PeĢəkar hazırlanmıĢ rəhbəri menecer adlandırırlar. Müasir menecer ictimai istehsal sistemində idarəedici, diplomat, Tezislər 119 lider, tərbiyəçi, təĢkilatçı, innovator insan kimi çıxıĢ edir. ġəxsiyyətə olan əsas tələblər: səriĢtəlilik, iĢgüzar ünsiyyət bacarığına və natiqlik təcrübəsinə malik olması, pedaqoji, konsultativ və psixoloji qabiliyyətlərinin olmasıdır. Müasir inkiĢaf mərhələsində cəmiyyətin, bütövlükdə xalq təsərrüfatı sahələrində idarə etmənin sosial-psixoloji metodlarına getdikcə daha cox əhəmiyyət verilir. Ġdarəçilik fəaliyyəti çox mürəkkəb ictimai hadisə və prosesdir. Bu hər tərəfli və hər cəhətli münasibətləri, prosesləri əhatə etdiyinə görə müxtəlif istiqamətdə və müxtəlif elmlər tərəfindən öyrənilir, izah olunur. Belə ki, iqtisadi, təĢkilati, inzibati və s. məsələlərlə yanaĢı fəaliyyətin psixoloji- emosional və mənəvi estetik, etik tərəflərini bilmək son dərəcə vacibdir. Açar sözlər: idarəetmə, peĢəkarlıq, rəhbər psixologiyası, tərbiyəçi Beynəlxalq İpək Yolu 120 FĠLOLOGĠYA ГУСЕЙН ДЖАВИД В ПОЛЬСКОЙ ТЮРКОЛОГИИ АБДУЛЛАБЕКОВА Г.Г. Институт литературы НАНА abdullayeva1946@mail.ru Польская тюркология, как самостоятельная гуманитарная дисциплина берет свое начало в Варшавском университете на кафедре тюркологии Института Востоковедения в 1934 году. Наряду с этим научным центром в Европе были известны еще два тюркологических центра в Кракове и Львове. Здесь особо следует выделить деятельность азербайджанского ученого-востоковеда профессора Львовского Университета Садых-бека Агабекзаде, автора учебника турецкого языка на польском языке, преподавателя турецкой и азербайджанской литературы на кафедре тюркологии во Львовском Университете (1943 г.). Значительный вклад в развитие тюркологических исследований вносит также центр тюркологии Института Истории в Лодзи, возглавляемый д.ф.н. профессором Богданом Барановским. В сфере исследований польского ученого значительное место занимает азербайджанская литература, азербайджанско-польские культурно- исторические связи. В 1975 году в Лодзи впервые издается антология азербайджанской литературы, охватывающая исторический период ее развития с XI по ХХ век. Автором вводной статьи является инициатор создания этого сборника профессор Б.Барановский. Это научное исследование, содержит аналитический обзор истории развития азербайджанской литературы, ее места и значения в кругу тюркоязычных литератур мира. В числе представленных польскому читателю поэтов в антологии достойное место занимает Гусейн Джавид. Творчество поэта представлено двумя стихотворениями: ―Nie zaznałem niczego‖ – ―Görmədim‖ и ―Nie raduj się mój miły‖ – ―Sevinmə, gülüm‖. Автором перевода является известный польский поэт Тадеуш Дашкевич. Удачно отобранные поэтические образцы дают представление о духовном мире Гусейн Джавида, однако еще более глубокому знакомству с творчеством поэта помогают комментарии о жизни и творчестве поэта, составленные Тадеушем Хрущчелевским. Нам хотелось бы привести комментарии польского ученого полностью в переводе с польского языка: «Гусейн Джавид (1883- 1937) поэт и драматург. Родился в Нахичевани в семье мусульманского духовного. Окончил филологический факультет Стамбульского Университета. Долгое время работал педагогом, преподавал восточные Yüklə 2,49 Mb. Dostları ilə paylaş:
|