MüNDƏRĠcat beynəlxalq münasġBƏTLƏr və ĠQTĠsadġyyat



Yüklə 2,49 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə54/71
tarix15.07.2018
ölçüsü2,49 Mb.
#55811
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   71

Tezislər 
 
121 
языки и литературу в Нахичевани, в Тбилиси, Гяндже и Баку. Творческой 
деятельностью  начал  заниматься  в  первой  декаде  ХХ  века.  Г.Джавид 
автор  многочисленных  книг  стихов  и  пьес  социально-нравственного 
характера. 
После  революции  им  была  написана  серия  новых  драматических 
произведений, поэмы и киносценарий». К сожалению, трагическая судьба 
выдающегося  азербайджанского  поэта  не  нашла  своего  отражения  в 
представленных комментариях, однако мы выражаем надежду на издание 
новой  антологии  азербайджанской  поэзии  в  Польше,  на  новом 
осмыслении 
исторических 
фактов, 
литературных 
биографий 
азербайджанских  деятелей  культуры  в  общественно-политических 
условиях двух независимых государств Польши и Азербайджана. 
Азербайджанско-польские  литературные  связи  имеют  свою 
давнюю  историю,  берущую  начало  еще  в  XV  веке.  В  ХХI  веке,  в  эпоху 
свободного  развития  азербайджанской  и  польской  литератур,  лишенных 
идеологического  прессинга,  азербайджанско-польские  дипломатические 
отношения,  основа  которых  была  заложена  созидателем  современного 
Азербайджана Гейдаром Алиевым во время первого официального визита  
Г.Алиева  –  президента  Республики  Азербайджан  в  Польшу,  который 
состоялся 26-28 августа 1997 года. 
ХХI веке ознаменовал развитие азербайджанско-польских связей в 
новом  русле,  на  новой  социально-политической  основе,  суть  которых 
составляют  творческие  связи  двух  независимых  государств.  Сегодня 
азербайджанско-польские связи успешно развиваются благодаря активной 
деятельности президента Азербайджана – Ильхама Алиева. 
 
Ключевые слова: Гусейн Джавида, поэта, драматург, 
азербайджанской поэзии  
 
 
QƏDĠM TÜRK  YURDU ULU NAXÇIVAN 
GÜLġƏN ƏLĠYEVA- KƏNGƏRLĠ 
Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və Ġncəsənət Universiteti 
gulshenkengerli@mail.ru 
 
 
Naxçıvan  sözünün  etimologiyası  barəsində  müxtəlif  fərziyyələr, 
rəvayətlər  və  həqiqətlər  var.  Bütün  bunlar  möhtəĢəm  «Naxçıvan» 
ensiklopediyasında  (AMEA.  Bakı,  2002  s.  338)  özünə  yer  alıb.  ġübhəsiz  ki,  
qədim  türk  yurdu    ulu  Naxçıvan      türk  sözüdür.    Çünki  min  illərdir  burada  
türkün  ulu  ruhu  yaĢayır,  özəl  tarix  yaradır,  dünyaya  meydan  oxuyan  alim, 
memar, ədib, sərkərdə, dövlət xadimi türk insanları yetiĢib formalaĢır 
 
Hər bir təəssübkeĢ Naxçıvanlı  kimi bu sözün mənim üçün  Naxçıvanın 
məĢhur    Kəngərlilər  nəslinə  mənsub  bir  ziyalı  üçün    öz  xüsusi  mənası    var: 


Beynəlxalq  İpək Yolu  
 
 
122 
Naxçıvan  Nuh  peyğəmbərin  bəĢəriyyəti  dünya  tufanından  xilas  etdiyi  yerdir, 
Naxçıvan  ulu  Peyğəmbər  Məhəmməd  Əleyhüssəlamı  Ġslam  dünyası  üçün  
qorumuĢ Əsabü-Kəf Məbədidir, Naxçıvan Azərbaycan dövlətçiliyinin – dövlət 
təfəkkürünün  ilk  zirvəsi  olan  Atabəylər  xanədanıdır.  Naxçıvan  Azərbaycan 
mədəniyyətinə    Əcəmi  kimi  sənətkarı,  nəhayət  tariximizə  ulu  öndər    Heydər 
Əliyevi bəxĢ etmiĢ əzəmətli türk yurdudur.   
XIX əsrdən etibarən Naxçıvanda  güclü maarifçilik hərəkatı  baĢlanır. 
1894-cü ildə  Naxçıvanda ilk  rus-tatar, 1896-cı ildə isə ilk dünyəvi qız 
məktəbləri açılmıĢdır. 1896-cı ildə  Mirzə Fətəli Axundzadənin «Müsyö Jordan 
və  DərviĢ  Məstəli  Ģah  cadukuni  MəĢhur»  pyesinin  tamaĢası  ilə  Naxçıvanda  
milli teatrın əsası qoyulur. 
Qədim  türk  yurdu  ulu  Naxçıvan  da  bu  gün  bütün  dünyanı    qapamıĢ 
qloballaĢma-kürəsəllik  Ģəraitində  yaĢayır.  O,  qloballaĢmanın  dünyəvi 
bəhrələrindən  yararlanmaqla    bərabər,  öz  milli-tarixi    simasını  da  qoruyur,  
əsası    Midiyadan,  Mannadan  baĢlanan  Atabəylər,  ġirvanĢahlar  və  Səfəvilərlə 
zirvələĢən, bu gün,  iqtisadi-siyasi yüksəliĢi ilə  bütün sivill dünyanı  heyrətdə 
qoyan Azərbaycan dövlətçilik ənənələrini  Ģərəf və ləyaqətlə  qoruyur. 
Açar  sözlər:  qədim  türk  yurdu,  qüdrətli  generallar,  Heydər  Əliyev, 
böyük maarifçilər, Kəngərlilər nəsli, Muxtariyyət statusu, dövlətçilik ənənələri, 
90 illik yubiley  
 
 
AZƏRBAYCAN ƏDƏBĠ DĠLĠ TARĠXĠNĠN XX YÜZĠLLĠYĠN II 
YARISINA AĠD MƏRHƏLƏSĠNDƏ NAXÇIVAN ƏDƏBĠ MÜHĠTĠNĠN 
SÖZ-ĠFADƏ YARADICILIĞI PROSESĠNDƏKĠ ROLU (Hüseyn Razi, 
Müzəffər Nəsirli və Validə Hüseynovanın yaradıcılıq örnəkləri əsasında) 
SƏDAQƏT HƏSƏNOVA 
                   ―Naxçıvan‖ Universiteti                                    
sedagetnesenova@gmail.com 
 
Söz-ifadə  yaradıcılığı  dilin  çətin,  ancaq  həm  elmi,  həm  də  praktik 
baxımdan  maraqlı,  zəruri  proses  və  problemlərindən  biridir.  Onun  əsas  dəyəri 
ondadır ki, o, bir tərəfdən dilin leksikasını zənginləĢdirir, digər tərəfdən alınma 
sözlərin  milli  sözlərlə  əvəz  olunmasını  təmin  edərək  onların  sıxıĢdırılmasına 
səbəb olur və beləliklə də, dildə milliliyi gücləndirir.  
Dildə yeni söz və ifadələr yaratmaq Ģərəfli bir vəzifədir. Belə bir proses, 
həm də üslubiyyatın inkiĢafına təsir edir. Dilin ən çox dəyiĢən və inkiĢaf edən 
qatı leksika olduğundan yeni leksik vahidlərin yaranması da təbiidir.   
XX  yüzildə  ədəbi  dilimiz  söz  yaradıcılığı  baxımından,  digər  dövrlərlə 
müqayisədə  xeyli  irəli  getmiĢdir.  Antroponimlərlə  bağlı  yeni  sözlərin 
yaranması,  dialekt  və  Ģivə  örnəklərinin  ədəbi  dilə  gətirilməsi  həmin  prosesi 
daha da gücləndirmiĢdir. Bu prosesdə ədəbi dilimiz yeni söz-ifadə yaradıcılığı 


Yüklə 2,49 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   71




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə