Мяммядова Нцшабя Мащмудова Кюнцл Бящрямова Севил
Yüklə 24,51 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Helsinki şəhəri (Finlandiya) LAYİHƏ 69
- Ermənistanın işğalı nəticəsində doğma torpaqlarını tərk etmiş məcburi köçkünlər
68 Avropada təhlükəsizlik və əməkdaşlıq üzrə Helsinki Mü şavirəsinin 1 avqust 1975ci il tarixli Yekun aktında isə on prinsip göstərilmişdir; yuxarıda sadalanmış prinsiplərə daha üçü əlavə olunmuşdur: 1. Sərhədlərin toxunulmazlığı; 2. Dövlətlərin ərazi bütövlüyü; 3. Əsas insan hüquq və azadlıqlarına hörmət edilməsi. Qəbul edilmiş Helsinki Yekun aktı, əslində, beynəlxalq müqavilə deyildir və regional xarakterli bir sənəddir. Lakin onun təsbit etdiyi prinsiplər, o cümlədən bu üç prinsip artıq ümumi beynəlxalq hüqu qu n bir hissəsi idi və bütün dövlətlər tərəfindən tanınmışdı. Beləliklə, Helsinki Yekun aktı müasir beynəlxalq hüququn hamılıqla qəbul edilmiş on əsas prin sipini bəyan etmişdir. Qəbul edilmiş Helsinki Yekun aktı dövlətlərin üzərinə baş lıca öhdəliklər qoyurdu. Öhdəliklərə əsasən, dövlətlər insan hüquqlarına hörmət et məli və buna beynəlxalq səviy yədə dəs tək verməli idilər. Hələ 1965ci ildə BMT Baş Məclisinin qəbul etdiyi “İrqi ayrıseçkiliyin bütün formalarının ləğvi haqqında Beynəl xalq Konvensiya”da irqi ayrıseçkiliyi pisləmişdir. Burada Helsinki şəhəri (Finlandiya) LAYİHƏ 69 irqi ayrıseçkiliyə və ya onun saxlanmasına səbəb olan siya səti dəyişmək tövsiyə olunmuşdur. Beynəlxalq birliklərin qəbul etdiyi sənədlərdən biri də 1966cı ildə qəbul edilmiş “İqtisadi, sosial və mədəni hü quq lar haqqında Beynəlxalq Pakt”dır. Bu Pakt ədalətli və əlverişli əmək hüququnu, yaratmaq hüqu qunu, sosial təmi nat, ailə nin müdafiəsi, səhiyyə, təhsil və s. ilə əla qədar hüquq ları elan və təsbit edir. “İqtisadi, sosial və mədəni hüquqlar haqqında Beynəlxalq Pakt”ın əhəmiy yə tini müəyyənləşdirin və ölkəmizdə bu sahədə görülən işlərə dair faktlar göstərin. LAYİHƏ 70 Digər – “Siyasi hüquqlar və vətəndaş hüquqları haqqında Bey nəlxalq Pakt” isə yaşamaq, şəxsi toxunulmazlıq, sərbəst top laşmaq hü ququnun, söz, vicdan və din azad lığının qanunla qorunduğunu bəyan edir. Pakta görə, heç kəs həyatdan özbaşına məh rum edilə bilməz, işgən cəyə və kölə liyə məruz qala bilməz, məcburi, yaxud icbari əməyə cəlb edilə bilməz. Hazırda dünya dövlətlərinin bir çoxu bu paktların iştirakçısıdır. Azər baycan Res publikası da qəbul edilmiş insan hüquqla rını dəstəkləyir və bu sahədə tədbirlər görür. Müstəqillik qazandıqdan sonra Azərbay can Respublikası Beynəl xalq normalara uyğun demokratik, hüquqi və dünyəvi dövlət quruculuğunu əsas götürmüş və özünün inkişaf yolunu seç mişdir. Azərbay can Respublikasının ümumxalq səsverməsi ilə qəbul edilmiş Konstitusiyasında insan və vətəndaş hüquq larının və azad lıq LAYİHƏ 71 larının təmin edilməsi dövlətimizin ali məqsədi kimi bə yan edilmişdir. Konstitusiyada irqindən, milliyyətindən, dinindən, dilin dən, cinsindən, mənşəyindən, əqidəsindən, siyasi və sosial mənsubiyyətindən və s. hallardan asılı olmayaraq, hər bir in sanın hüquq və azadlıqlarının müdafiəsi qanunvericilik, icra və məhkəmə orqanları qarşısında vəzifə kimi qoyul muşdur. Hər bir şəxsin həyatında və cəmiyyətdə insan hüquq larının reallığa çevrilməsi amalı ilə yaşayan Azərbaycan Respublikası insan hüquqları sahəsində 20dək beynəlxalq konvensiya və sazişlərə qoşulmuşdur. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Ulu öndər Heydər Əliyev 1998ci ildə “İnsan və vətəndaş hüquqlarının və azadlıqlarının təmin edilməsi sahəsində tədbirlər haqqında” fərman verdi. Bu fərman BMTnin insan hüquqlarına dair 1948ci il 10 dekabr tarixli ümumi bəyannaməsinin qəbul edilməsinin 50 illiyi ilə əlaqədar idi. Orada göstərilirdi ki, qanun layihələrinin hazırlanması və qanunların qəbul edil məsi zamanı Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya sında əks etdirilmiş insan hüquq və azadlıqları əsas meyar kimi rəhbər tutulsun. Həmçinin Milli Məclisin nümayən dələri ATƏTin və Avropa Şurasının Parlament Assamble ya larının, Avropa Parlamentinin, Müstəqil Dövlətlər Birliyinin iştirak çısı olan dövlətlərin Parlamentlərarası Assambleyası nın, Qara Dəniz İqtisadi Birliyi Parlament Assambleyasının, Parlament lərarası İttifaqın sessiyalarında, həmin təşkilatların müvafiq komitələrinin işində və tədbirlərində fəal iştirak etsinlər. İnsan hüquq və azadlıqlarının müdafiəsi sahəsində Azərbaycan Respublikasının dövlət siyasətini təbliğ etsinlər. Ermənistan Azərbaycan münaqişəsi nəticəsində qaçqın və məcburi köçkün Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasında insan hüquqlarına aid mad dələri müəyyənləşdirin. Bu maddələrdə əks olunan məsələləri beynəlxalq sənədlərlə müqayisəli şəkildə müzakirə edin. Azərbaycan Respublikasının qoşulduğu beynəlxalq saziş və konvensiyala rın ölkəmiz üçün əhəmiyyətini izah edin. LAYİHƏ 72 düşmüş şəxslərin hüquqlarının bərpası üçün aparılan işi güc ləndirsinlər. Fərmanda həmçinin aşağıdakılar öz əksini tapmışdır: ● İnsan hüquqları sahəsində Azərbaycan Respublika sı nın tərəfdar çıxdığı beynəlxalq sazişlərin tam və səmərəli həyata keçirilməsi üçün müvafiq təşkilati və digər tədbirlərin görülməsini təmin etsinlər; ● Avropa Komissiyası, Avropa Şurası, ATƏTin insan hüquqlarına dair demokratik təsisatlar bürosu, Bey nəlxalq Amnistiya, İnsan hüquqlarını müşahidə edən Helsinki Təşkilatı, habelə insan hüquqları sahəsində fəaliyyət göstərən müvafiq qurumlar və digər beynəl xalq təşkilatlarla əməkdaşlığın daha da inkişaf etdi rilməsi sahəsində tədbirlər həyata keçirsinlər; Azərbaycan Respublikasında fəaliyyət göstərən qeyri dövlət hüquqi müdafiə təşkilatları ilə qarşılıqlı əlaqə lə rin yaradılmasını və inkişaf etdirilməsini təmin etsinlər. Ermənistanın işğalı nəticəsində doğma torpaqlarını tərk etmiş məcburi köçkünlər LAYİHƏ Yüklə 24,51 Kb. Dostları ilə paylaş:
|