57
ƏDƏBİYYAT
1.
Горшков А.С., Соколов Е.Я. Пути повышения эффективности тепло-фикации и
централизованного теплоснабжения – М.: Экономика, 2014, 234 с.
2. Ширалиев В.М., Халилов
Р.Р. Жилищно-коммунальное хозяйство крупного города: Баку “Нурлан” – 2008.
3.
Теплоснабжение и электроснабжение – М.: 2014 – 301 с.
4. Тепло – энергетические расчеты и
обоснование генеральных планов городов /Под.редак.В.В.Клюшниченко – Киев, Будив
ельник, 2011 -189 с.
5. Некрасов А.С., Воронина С.А. //Проблемы прогнозирования – 2010, №
3, с.3 – 11.
6. Табунщиков Ю.А., Бродач М.М. Математические моделирование и оптимизация
тепловой эффективности зданий. М., АВОК, 2002.
Совершенствование управления развитием системы теплоснабжения в жилищной
сфере Азербайджана
Алиев Руслан Юсиф оглы
РЕЗЮМЕ
Целью функционирования теплоснабжения жилищной сферы является обеспечение
удовлетворения потребностей населения и предприятия в тепловой энергии и горячей воды.
Централизованное теплоснабжение крупного города на сегодняшний день представляет
собой многочисленную группу взаимосвязанных и локальных предприятий в системе
городского хозяйства. Производственные и организационные структуры предприятий
промышленных и коммунальных систем теплоснабжения в городах варьируются в широком
диапазоне в зависимости от ведомственной принадлежности, вида в мощности и источника
теплоснабжения, протяженности тепловых сетей, количества центральных и индивидуальных
тепловых пунктов, их технического состояния, уровня эксплуатации и степени использования
установленной мощности.
По числу элементов теплоснабжение города, характеру и типу связей между нами,
функциональному назначению технологии всю совокупность теплоэнергических предприятий
и систему управления ими можно охарактеризовать как сложную инженерно-техническую
систему. В то же время с точки зрения целей, функции, критериев оценки систему
теплоснабжения следует рассматривать как социально-экономическую.
Ключевые
слова:
совершенствование,
развитие,
управление,
система,
функционирование, эффективность, эксплуатация, мощность, источник.
İmprovement of management of the development of the heat
supply system in the housing sphere of Azerbaijan
Aliyev Ruslan Yusif
SUMMARY
The purpose of the functioning of the heat supply of the housing sector is to ensure the
satisfaction of the needs of the population and the enterprise for thermal energy and hot water.
The centralized heat supply of a large city today is a large group of interconnected and local
enterprises in the urban economy. The production and organizational structures of enterprises of
industrial and municipal heat supply systems in cities vary in a wide range depending on
departmental affiliation, type of capacity and source of heat supply, the extent of heat networks, the
number of central and
individual heat points, their technical condition, level of operation and the
degree of use of the established Power.
58
In terms of the number of elements, the city's heat supply, the nature and type of connections
between us, the functional purpose of the technology, the whole set of heat-energy enterprises and
their management system can be characterized as a complex engineering system. At
the same time,
from the point of view of the objectives, functions, criteria for evaluation, the heat supply system
should be considered as a socio-economic one.
Key words: improvement,
development, management, system, functioning, efficiency,
operation, power, source.
59
Az.KTİETİ, Elmi Əsərləri 2017/3 səh. 136-141
ÜMUMİ İQTİSADİYYAT
UOT: 338.48
AZƏRBAYCANDA AQROTURİZMİN İNKİŞAF PERSPEKTİVLƏRİ
İbrahimov İslam Hacı oğlu
i.ü.e.d., professor
Hüseynov T
əhmasib Faiq oğlu
i.ü.f.d.
Bakı Biznes Universiteti
e-mail: tahmasib@live.com
XÜLASƏ
M
əqalədə Azərbaycanda qeyri-neft sektorunun inkişaf etdirilməsi üçün aqroturizmin yaradılması
v
ə onun inkişaf perspektivləri bağlı təhlillər verilir. ÜDM-də kənd təsərrüfatının və turizmin payı
t
əhlil edilir. “Azərbaycan Respublikasında kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalına və emalına dair
Strateji Yol X
əritəsi” və “Azərbaycan Respublikasında ixtisaslaşmış turizm sənayesinin inkişafına
dair Strateji Yol X
əritəsi”nin əsas hədəfləri təhlil edilir və bunun əsasında aqroturizmin yaradılması
h
ədəf kimi qeyd edilir. Məqalədə aqroturizmin inkişaf istiqamətləri ilə əlaqədar təkliflər verilir.
Açar söz: aqroturizm, k
ənd təsərrüfatı, turizm, ümumi daxili məhsul, ərzaq təhlükəsizliyi,
strateji yol x
əritəsi.
Az
ərbaycan və dünya iqtisadiyyatında yaşanan durğunluq iqtisadiyyatların inkişaf etdirilməsi
problemini qarşıya qoyur. Durğunluğun aradan qaldırılması həm qeyri-neft sektorunun inkişaf
etdirilm
əsi nəticəsində ölkədən gedən kapital axının qarşısının alınması və həm
də ölkənin özünü
əsas ərzaq məhsulları ilə təmin edilməsi məsələsini önə çəkir. Azərbaycanda qeyri-neft sektorunun
inkişaf etdirilməsi üçün bir sıra tədbirlər həyata keçirilmiş, əhəmiyyətli sənədlər qəbul edilmişdir.
M
əsələn, “Azərbaycan Respublikasının milli iqtisadiyyat perspektivi üzrə Strateji Yol Xəritəsi”ni
xüsusi qeyd etm
ək olar. Burada hər bir sahəyə diqqətlə yanaşılmış və 11 sahə prioritet elan
edilmişdir. “Azərbaycan Respublikasında kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalına və emalına dair
Strateji Yol X
əritəsi” və “Azərbaycan Respublikasında ixtisaslaşmış turizm sənayesinin inkişafına
dair Strateji Yol X
əritəsi” mühüm əhəmiyyət kəsb edir.
Strateji yol x
əritəsində qeyd olunduğu kimi hər bir strateji hədəfin reallaşdırılması üçün 2016-
2020-ci ill
ər üzrə prioritet istiqamətlər müəyyən olunaraq əsaslandırılmışdır. Strateji Yol Xəritəsinin
h
əyata keçirilməsi ilə bağlı planlaşdırılan bütün icra tədbirləri həmin prioritet istiqamətlər üzrə
qruplaşdırılmışdır. Bu tədbirlərin hər birinin icrasının hansı meyarlar (indikatorlar)
üzrə ölçüləcəyi
əvvəlcədən müəyyən olunmuşdur ki, bunun da əsasında bütövlükdə Strateji Yol Xəritəsinin icrasının
monitorinqi v
ə qiymətləndirilməsi sistemi qurulacaqdır.
K
ənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalı və emalı sektorunda həyata keçiriləcək prioritetlərin
2020-ci ild
ə real ÜDM-i birbaşa 575 milyon manat, dolayı şəkildə isə 660 milyon manat olmaqla,
ümumilikd
ə 1235 milyon manat artıracağı və təxminən 20 min yeni iş yerinin yaradılacağı
proqnozlaşdırılır. Təsirin gerçəkləşdirilməsi dövlət-özəl resursları hesabına 1170 milyon manat
investisiya qoyuluşu tələb ediləcəyi proqnozlaşdırılır. (2)
T
ədqiqat göstərir ki, uzunmüddətli perspektivə nail olmaq məqsədilə 2020-ci ilədək olan dövr
üçün ölk
ə üzrə turizm sektorunda dörd əsas hədəf müəyyənləşdirilmişdir. ...
Üçüncü hədəf regional
turizm t
əşəbbüslərini həyata keçirməklə Azərbaycanda turizmi inkişaf etdirməkdir. Belə ki, daha
yaxşı inteqrasiya olunmuş turizm sektoruna nail olmaq üçün sağlamlıq, qış və ekoturizm kimi turizm
növl
ərinin inkişafına investisiya qoyuluşları həyata keçirilməsi nəzərdə tutulur.