NəSĠman yaqublu

7)
 
1921-1923-cü illərdə aclıq illərində 6 milyon adam həlak olmuşdur. 
8)
 
1921-1922-ci illərdə “ÇK” tərəfindən 160 000 adam öldürülmüşdür. 
9)
 
1921-1922-ci illərdə öldürülən kazakların sayı – 74 000 nəfər. 
10)
 
1921-1922-ci illərdə öldürülən polis məmurlarının sayı – 50 000 nəfər. 
11)
 
1921-1922-ci  illərdə  öldürülən  kəndli  və  fəhlələrin  sayı  –  1  milyon  300  min 
nəfər. 
12)
 
 1923-1930-cu  illərdə  -  “ÇK”  və  “QPU”-da  öldürülənlərin  sayı  –  2  milyon 
nəfər. 
13)
 
1930-1933-cü  illərdə  kollektivləşmə  dövründə  öldürülənlərin  sayı  –  7  milyon 
nəfər. 
14)
 
Yenə həmin illərdə “qolçomaq”, “sabotajçı” adı ilə güllələnlərin sayı – 750 min 
nəfər. 
15)
 
1933-1937-ci  illərin  təmizləmələrində  “QPU”  və  “NKVD”  tərəfindən 
güllələnənlərin sayı – 1 milyon 600 min nəfər. 
16)
 
1937-1938-ci illərin qırğınında güllələnən ziyalı, fəhlə və kəndlilərin sayı – 635 
min nəfər. 
17)
 
1937-1938-ci illərin qırğınında güllələnmiş  kommunist  üzvlərin sayı  – 24  min 
nəfər. 
18)
 
1937-1938-ci  illərin  qırğınında  öldürülən  Qızıl  Ordu  mənsublarının  sayı  –  30 
min nəfər. 
19)
 
1938-1947-ci  illərdə  “NKVD”  tərəfindən  öldürülən  din  adamlarının  sayı  –  30 
min nəfər. 
20)
 
1938-1947-ci  illərdə  “NKVD”  tərəfindən  öldürülən  Qızıl  Ordu  mənsublarının 
sayı – 23 min nəfər. 
21)
 
1917-1947-ci  illər  arasında  sürgünlərdə  və  həbsxanalarda  ölən  və 
öldürülənlərin sayı – 21 milyon nəfər. 
Şübhəsiz ki, belə bir rejim, amansız  və qanlı terror hərəkətləri, qırğınlar, 
ölümlər  Sovet  İttifaqının  sərhədləri  daxilində  yaşayan  bütün  xalqları  narazı 
salmışdı və çoxları bu quruluşdan çıxmaq üçün imkanlar axtarırdı. 
 
II BÖLÜM 
 
SSRĠ DÖVLƏTĠNĠN MÜHARĠBƏ TƏHLÜKƏSĠNĠ YARATMASI. 
STALĠNĠN MÜHARĠBƏYƏ HAZIRLIQ PLANI 
 
Şübhəsiz  ki,  İkinci  Dünya  hərbi  ilə  bağlı  çoxlu  araşdırmalara,  dərin  və 
məzmunlu  təhlillərə,  birtərəfli  faktlara  əsaslanmayan,  hadisəni  bütün  genişliyi  və 
obyektivliyi ilə əhatə edən tədqiqatlara ehtiyac vardır. 
Uzun  illər  boyu  sovet  mənbələrində  müharibənin  başlıca  günahkarı  olaraq 
Almaniya  dövləti,  Hitler  göstərilmişdir.  Bu,  həqiqətənmi  belədir?  İkinci  Dünya 

---

hərbinin başlanmasında, müharibə təhlükəsinin yaradılmasında Sovet dövlətinin və 
Stalinin günahı olubmu? 
Qeyd  edək  ki,  Sovet  dövləti  mövcudluğunun  ilk  illərindən  müharibə 
təhlükəsinin yaranmasında, onun Avropa və digər dünya dövlətlərinə yayılmasında 
maraqlı  olmuşdur.  İki  sistem  (kapitalist  və  sosialist)  arasında  gərginliyin 
artmasında  SSRİ dövləti daima  öz  maraqlarından  çıxış edərək dünyada  müharibə 
təhlükəsinin  mövcudluğuna  və  qalmasına  şərait  yaratmışdır.  Bu  faktların  təsdiqi 
yalnız  qərb  dövlətlərində  son  illərdə  nəşr  edilən  kitablarda  deyil,  eləcə  Leninin, 
Stalinin  əsərlərində,  çıxışlarında,  Sov.  İKP  Mk-nın  plenumlarının  və 
qurultaylarının materiallarında rats gəlmək mümkündür. 
1989-cu  ildə  Brüsseldə  Viktor  Suvorov  adlı  bir  müəllifin  “Buzqıran”  adlı 
maraqlı  kitabı  nəşr  edildi.  Sovet  dövlətində  peşəkar  kəşfiyyatçı  olub,  sonradan 
xaricə getmiş V. Suvorovun bu kitabı qərb oxucularının ciddi marağına səbəb oldu. 
Elə bu marağın nəticəsi idi ki, “Buzqıran” kitabı 18 dəfə yenidən nəşr edildi. İkinci 
Dünya  müharibəsinə  və  Sovet  dövlətinin  siyasətinə  tamamilə  yeni  mövqedən 
yanaşan müəllif oxuculara məlum olmayan faktları açıqlayırdı. 
İkinci  Dünya  müharibəsini  hansı  dövlət  başladı?  Sovet  hökümətinin  bu 
suala  cavabı  müxtəlif  illərdə  ayrı-ayrı  ifadələrdə  əksini  tapmışdır.  1939-cu  ilin 
sentyabrın 18-də Sovet höküməti rəsmi olaraq müharibənin başlanmasında Polşanı 
günahlandırdı.  1939-cu ilin 30 noyabrında  isə  Stalin  “Pravda” qəzetində  daha  bir 
neçə “günahkarı” sadaladı: “İngiltərə və Fransa hazırkı müharibənin məsuliyyətini 
öz üzərinə götürərək Almaniyaya hücum etmişdir”. (320) 
1941-ci  ilin  mayın  5-də  isə  məzunlarla  görüşdəki  çıxışında  Stalin  daha  bir 
günahkarın  da  adını  çəkdi:  Almaniya.  Sovet  Ordusunun  tanınmış  tarixçilərindən 
olan, general-leytenant P.A. Jilin  sonralar  yazırdı:  “Müharibənin  günahkarı  yalnız 
alman imperialistləri deyildi, eləcə də bütün dünya idi”. (278) 
I Dünya müharibəsindən sonra Versal Sülh Müqaviləsinin şərtlərinə əsasən, 
Almaniya  dövləti  məğlub  edilmiş  və  böyük  təzminatlar  qarşısında  qalmışdı. 
Almaniya dövlətinə böyük sayda ordu saxlamaq qadağan edilmişdi. 
Belə şəraitdə Almaniya dövlətinə ilkin kömək edən Sovet höküməti – Stalin 
oldu. Stalin öz ölkəsinin ərazisində alman zabitlərinin tanklarla, ağır artilleriya və 
döyüş  təyyarələrində  məşq  etməsinə,  hazırlıq  kurslarına  şərait  yaratdı.  Məhz 
Stalinin əmri ilə alman zabitlərinə tədris sinifləri, döyüş meydanları,a tıcılıq yerləri 
ayrıldı.  Stalinin  göstərişi  ilə  alman  zabitləri  dünyada  ən  nəhəng  tank  zavodlarına 
buraxıldı. (334, s.12) 
Stalinin  bu  hərəkətləri  sülh  şərtlərinə  uyğun  gəlmirdi.  Onun  alman 
zabitlərinə,  ordu  mütəxəssislərinə  belə  şərait  yaratması  alman  militarizminin 
güclənməsinə səbəb olurdu. 
Sovet  İttifaqı  isə  mövcudluğunun  ilk  illərindən  müharibə  təhlükəsi 
yaratmaqda  idi.  Əslində,  Versal  Sülh  Müqaviləsinin  şərtlərini  kobudcasına  pozan 

---

Sovet  höküməti  müstəqil  dövlətlərin  (Azərbaycanın,  Gürcüstanın,  Ukraynanın  və 
b.) ərazilərini işğal etmiş, orada kommunist rejimi yaratmışdı. 
Sovet  İttifaqının  yaradıcılarından  olan  V.İ.  Lenin  Stalindən  də  qabaq  öz 
çıxışlarında  yeni  müharibələrə  hazırlaşmağın  vacibliyini  bildirirdi:  “Biz 
müharibənin  bir  sahəsini  qurtardıq,  ikinciyə  hazırlaşmalıyıq”.  (334,  s.  22)  V.İ. 
Lenin  Sovet  dövlətinin  Hərbi  kommunizm  siyasətinə  (NEP  siyasəti)  başlamasını 
həm də bununla izah edirdi. 
SSRİ-nin yaradılması ilə bağlı verilən bəyannamədə isə Ümumdünya Sovet 
Sosialist Respublikalarının vacibliyinə toxunulurdu və bildirilirdi ki, bütün dünya 
SSRİ  tərkibinə  daxil  olmayana  qədər  sayı  artırmaq  lazımdır.  Əslində,  bu 
bəyannamə  ilə  Hitlerin  “Mənim  mübarizəm”  kitabı  arasında  çox  oxşarlıq  vardır. 
Çünki, bu bəyannamə digər  dövlətlərə açıq müharibə elan edirdi. Bundan əvvəl isə 
Lenin Sovetlər ölkəsi üzərinə hərbi hücum təhlükəsinin aradan qalxmadığını belə 
bildirirdi:  “  yadda  saxlamaq  lazımdır  ki,  bizə  hər  zaman  və  hər  cür  hücum  edilə 
bilər”. (187, s.338) 
Şübhəsiz  ki,  bu  illərdə  Sovet  ölkəsinin  daxili  vəziyyəti  ağır  idi.  Aparılan 
müharibələr  nəticəsində  ölkənin  xalq  təsərrüfatı,  sənayesi  dağılmışdı.  Taxıl  və 
ərzaq çatışmazlığı, aclıq hər yanı bürümüşdü. Hərbi kommunizm siyasəti isə yeni 
şəraitə  uyğun  gəlmirdi.  Sovet  dövlətinin  zorla  işğal  etdiyi  respublikalarda  isə 
bolşevik rejimi əleyhinə üsyanlar, müqavimət hərəkatı genişlənirdi. 
1922-ci  ildə  İtaliyanın  Genuya  şəhərində  Sovet  Rusiyası  və  Almaniya  da 
daxil olmaqla bütün Avropa dövlətlərinin iqtisadi və maliyyə konfransını çağırmaq 
qərarına gəldilər. (187, s.359) Qeyd edək ki, konfransda Birinci Dünya hərbi başa 
çatdıqdan  sonra  “Versal-Vaşinqton”  sülh  sistemi  ilə  beynəlxalq  münasibətlər 
sisteminin  hərbi  siyasi  tərəflərini  formalaşdıran  böyük  dövlətlər  Avropanın  həll 
olunmamış maliyyə iqtisadi problemləri ilə məşğul olmağa girişdilər. (149, s.263-
264) 
Konfransda  Antanta  ölkələri  ilə  Almaniya  arasında  kəskin  ziddiyyət 
yarandı.  Almaniya  Versal  müqaviləsi  üzrə  onun  üzərinə  qoyulmuş  təzminat 
tədiyələrini  yüngülləşdirməyə  çalışırdı.  Lakin  Antanta  ölkələri  Almaniyaya 
inanmırdılar.  Və  maraqlı  idi  ki,  Almaniya  yenidən  dünya  bazarına  daxil  olur,  öz 
mallarını  digər  ölkələrə  nisbətən  xeyli  ucuz  satırdı.  Belə  şəraitdə,  konfransda  
Sovet  Rusiyası  Almaniyanı  müdafiə  edən  yeganə  dövlət  oldu.  Alman  hakim 
dairələri isə belə qənaətə gəldilər ki, Sovet Rusiyası ilə yaxınlaşmaq Almaniyanın 
mövqeyini  möhkəmlədər,  Antantanın  bəzi  güzəştlərə  getməsinə  nail  olmaqda 
kömək edər və Rusiya ilə ticarət üçün geniş imkanlar verər. (187, s. 360). 
Bu  qarşılıqlı  yaxınlaşma  şəraitində  Genuyanın  yaxınlığındakı  Rapalloda 
sovet-alman  müqaviləsi  imzalandı.  Sovet  Rusiyası  ilə  Almaniya  bir-birinə  olan 
tələblərdən  Versal  müqaviləsi  üzrə  Rusiyaya  verilmiş  olan  təzminat  tələbi 
hüququndan,  köhnə  borcların  verilməsindən,  milliləşdirilmiş  mülkiyyətin  əvəzi 
verilməsindən qarşılıqlı surətdə imtina etdilər. (187, s. 360). 

---