O zbek iston respublikasi oliy va 0 ‘rta maxs*js ta’lim vazirligi

larini,  y angi  xislatlarni 
0
‘z la sh tiris h   o r q a li  a m a lg a   o sh iris h i 
m u m k i n .
T a ' l i m - t a r b i y a j a r a y o n i d a   r e s p u b l i k a n i n g  tarixi,  m a d a -  
niyati,  u z o q   a jd o d la r im iz d a n   y e t i s h i b   c h i q q a n  j a h o n g a s h t a  
kishilar,  i l m - f a n   arboblari,  m u t a f a k k i r ,   m a 'r i f a t p a r v a r l a r  
t o ‘g ‘risida  b ilim la r n i  yoyish  y o s h l a r d a   g ' u r u r v a   iftixor t u y -  
g 'u l a r in i   v u ju d g a   keltiradi.  O kz b e k i s t o n n i n g   fan  va  t e x n i -  
kasi,  u n u m d o r   t u p ro g 'i,  saxiy,  z a h m a t k a s h   xalqi,  fo y d a li 
q a z iim a la r i,  j a h o n   bozoridagi  p a x ta s i,  ipagi,  qorakoMi  sal- 
m o g 'i   h a q i d a   m a ’Iu m o tn in g  b e rilish i  —  u l a r d a   milliy o n g n i 
o ‘s t ir a d i ,  m i ll i y   o ‘z - o ‘zini  a n g l a s h n i   t a k o m i l l a s h t i r a d i ,  
ijtim oiy  faollikni  ja d a lla s h tira d i,  u l a r n i   ijodiy  iz la n is h la r 
sari  y etak la y d i.
Y o s h l a r   o 'r t a s i d a   milliy  o r a s t a l i k   — s o c h   o 'stiris h ,  t a -  
rash,  o ‘rish,  kiyinish  m a d a n iy a ti  h a m d a   vorislik  m a s ’u -  
liyati,  m illiy  t a ' b   va  didga  m u v o f i q   ra v ish d a   ish  y u ritish  
h a q i d a   m a s la h a tl a r ,  k o 'r s a t m a la r   b e r is h   yuk sak   n a tija la rg a  
e r is h is h n in g   s a m a ra li  y o l i d i r .
O ta - b o b o l a r i m i z d a n   x a lq im iz g a   m e r o s   q o lg a n   saxiylik, 
m e h m o n d o kstlik,  ro s tg o ^ I ik ,  t a n t i li k ,   sad o q a tlilik ,  p o k lik , 
o d o b lilik   fazilatlari  milliy  x a r a k t e r n i n g   e n g   m u h i m   j i h a t i 
hisoblanadi.  U s h b u  xislatlarni  t a 'l i m - t a r b i y a j a r a y o n i d a   yosh 
avlod  o n g i d a   shakllantirish,  u l a r   r u h i y a t i n i   xalq  m a ’n a v iy  
d u r d o n a la r i  bilan   boyitish,  m illiy   q a d r iy a t la r d a n   o q i l o n a  
f o y d a la n ish g a   e ’tib o rn i  q a r a tish   m a q s a d g a   m uv o fiq d ir.
A x lo q - o d o b li   b o 'lish ,  o t a - o n a l a r  v a   k a tta la rg a   h u r m a t ,  
sa m im iy lik ,  in oqlik,  vijdonlilik,  iffatlilik,  o ‘za ro   y o r d a m  
kabi  in so n iy   x islatlar  o lzbek  xalqi  m a ’n a v iy a tin in g   ra m z i 
s an a la d i.  M illiy  m a 'n a v iy   b o y lig im iz n i  o 'q u v c h i l a r   c h u q u r  
e g a ll a s h l a r i   u c h u n   u n i n g   b e b a h o   d u r d o n a l a r i n i   k e n g  
k o 'l a m d a   n a m o y i s h   q ilis h im iz ,  b u l a r   t o ' g ‘risida  y o s h l a r  
ong ig a  m u a y y a n   bilim larni  y e t k a z i s h i m i z   zarur.
O d a m l a r n i n g   bir-biriga  m e h r - o q i b a t i ,   o q i lo n a   m u n o -  
sa b a ti,  t o ‘g ‘ri  m u l o q o ti,   iltifo ti,  e h t i r o m i   x a l q i m i z n i n g  
i c h k i   g o ‘z a l  1 i g i n i ,  b o y   m a ' n a v i y   v a   r u h i y   q i y o f a s i n i  
ifo d ala y d i.  X a lq i m i z n in g   i n s o n p a r v a r l i k   j i h a t i   m a ’n a v iy  
g o ‘zalligi,  v a t a n ,   ja m iy a t  m a n f a a ti   y o l i d a j o n   fido  qiíishi,
6  Psixologiya 
81
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

in so n   o so y is h ta lig i,  b a x t-s a o d a ti  u c h u n   q a y g 'u r i s h id a   o ‘z 
ifodasini  t o p a d i .   P o k   qalbii,  sofdil,  d i y o n a t l i   x a lq im iz n in g  
oliyjanobligi,  u n i n g   t a n i s h g a   h am ,  b e g o n a g a   h a m   b e g 'a ra z  
y o r d a m   q o 'li n i   c h o ‘z is h id a  n a m o y o n   b o ‘ladi.  X a lq im iz n in g  
ajoyib  f a z i l a tla r id a n   biri  —  d o lstlikka  s a d o q a tid ir.  D o lstlik 
b o r  jo y d a   m e h r - m u h a b b a t ,   vafo,  s a d o q a t,   a d o l a t ,   haq iq at 
q a r o r  to p a d i.  Bu  e sa ,  o kz  navbatida,  i n s o n n i n g  m a 'n a v iy a ti 
v a   r u h i y a t i g a ,   a q l - z a k o v a t i g a   t e t i k iik   b a x s h   e t a d i ,   u n i 
yaxshilik,  s a m i m iy l i k   sari  yetaklaydi.
O lzb e k  oilasidagi  tarbiyaning  m o h iyati,  m a z m u n i ,   uning 
kundalik  va  is tiq b o l  rejasi,  bolalarga  t a ’sir o 't k a z is h   vosita- 
larini  ta n l a s h ,   u l a r d a n   foydalanish  o ‘zig a  xos  xususiyatga 
ega,  c h u n k i   u n i n g   a so sid a   xalq  a n ’a n a la r i   y o tadi.
O ' z b e k   x a l q i n i n g   e t n o p s i x o l o g i k   x u s u s i y a t l a r i d a n  
u n u m l i   f o y d a l a n i s h   —  X X I  a s r d a   y a s h a s h   n a sib   e tg a n  
o d a m la r n i  b a r k a m o l   shaxs sifatida tarkib t o p tir is h d a   m u h im  
o ‘rin  egallaydi.  S h u   b o is   x alq im iz n in g   m illiy  ruhiyatidagi 
b u n d a y   u r f - o d a t l a r ,   a n ’a n a la r,  u d u m l a r   kelajak  avlodga 
m e r o s   t a r i q a s i d a   q o ld irilish i  m u q a d d a s   b u r c h d ir .
Y u q o r id a  s a n a b   o ‘tilgan ajoyib  m illiy  fa zilatlarim izning 
b arc h a s i  kelaja k  a j d o d l a r im i z n i n g   u lu g ‘v o r   czgu  niyatidir, 
u alb atta r o ‘y o b g a  c h iq a d i.
Tekshirish  uchun  savoltar
1.  S h a x s  d e g a n d a   S i z   n i m a n i   t u s h u n a s i z ?
2.  S h a x s  q a n d a y  t u z i l i s h g a  ega?
3.  I n d i v i d   b i l a n   s h a x s n i n g   o ‘x s h a s h l i g i   v a   f a r q i   n i m a d a ?
4.  S h a x s n i n g   f a o l l i g i   n i m a l a r d a   o ‘z   a k s i n i   t o p a d i ?
5.  S h a x s n i n g   s h a k l l a n i s h   o m i l l a r i   h a q i d a   s o ‘z l a n g .
6.  0 ‘z i n i   o ‘z i  a n g l a s h   n i m a ?
www.ziyouz.com kutubxonasi

---