O’zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi

Ta’limning frontal, gruh va yakka tartibdagi usullarini birligi tamoyili. 

---

12 
U tamoyil ta’limning turli usullari ko‘llanilgandagi uyushqoqlikni ko‘zda 
tutadi: frontal usul qo‘yilgan vazimoduli bir vaqtda, ongli va ahil ravishda bajarishni 
talab etadi; gruh usuli mas’ul, mustaqil va o‘zaro yordamni rag‘batlantirishni talab 
etadi; yakka yondashuv usuli tarbiyachining ba’zi bolalarga zarur yordam berishi 
va ancha tayyorgarligi bor boshqa bolalarga nisbatan talabchanlikni oshirishda 
ifodalanadigan rahbarligini talab etadi. Bu usullardan birgalikda foydalanish, 
tarbiyaviy vazifalarini samarali bajarishga xizmat qiladi.
Tinglovchilarni asta-sekin oshirib borish tamoyili.
Bu tamoyilning sharti bola oldiga birmuncha qiyin vazifalar qo‘yish va 
bajartirish hamda yuklama ko‘lamini va intensivligini asta-sekin oshirib borishdan 
iboratdir. Mashqlarni yangilash jarayonida harakat malaka va ko‘nikmalarining 
hajmi kengayadi va boyidi.
Harakat faoliyati shakllarini murakkablashtirish bilan birga bolaning kuchiga 
yarasha beriladigan jismoniy yuklama asta-sekin oshib boradi. Bu jismoniy 
fazilatlarning rivojlanish qonuniyatlari nisbatan bolaning kuchi, chidamliligi, 
tezkorligi bilan belgilanadi.
Ko‘rib o‘tilgan barcha tamoyillar o‘z mazmuniga ko‘ra o‘zaro bir-biri bilan 
chambarchas bog‘liqdir. Ularning barchasi o‘zida yagona va faqat shartli ravishda 
alohida holda qaraladigan bir jarayonning muayyan jihatlarini va qonuniyatlarini aks 
ettiradi. 
Yaqqol eshitish usullari 
harakatlarni ovoz orqali boshqarishga asoslanadi.
Cholg‘u musiqasi va ashula eng yaxshi eshitish ko‘rgazmasi hisoblanadi. Ular 
bolalarda estetik his va emotsiyaonal ko‘tarinkilik uyg‘otadi, harakat xarakterini 
belgilaydi, uning sur’ati va ritmini boshqaradi. Shuningdek tarbiyachilar harakat 
sur’ati va ritmini bashqarishda childirma (buben) dan foydalanadilar.
Ko‘rgazmalilik usullari bolaning harakatlarni to‘g‘ri idrok qilishi va tasavvur 
etishi, hissiy ongining kengayishiga harakatlarni bajarishda o‘zo‘zini nazorat 
qilishning vujudga kelishiga sur’ati va ritmini eshitish orqali boshqarishga, sensor 
qobiliyatining rivojlanishiga xizmat qiladi.