O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat universiteti

omillarining roli 
Ishlab chiqarish jarayonining ikki tomonlama tabiati uning natijalarining ham 
ikki tomoni borligini ko’rsatadi. 
3. Ishlab chiqarishning umumiy va pirovard natijalari 
Ishlab chiqarish jarayonida turli omillarning birikishi asosan korxonalarda 
amalga oshiriladi. Bunday korxonalar sonining o’sishi ayni paytda iqtisodiyotdagi 
tovar va xizmatlar turlari va hajmining o’sishidan darak beradi.
Yuzaki qaraganda har bir korxonadagi individual ishlab chiqarish bir-biridan 
mustaqil, ajralgan holda amalga oshadiganga o’xshab ko’rinadi. Ammo xilma-xil 
tovarlar va resurslarning uzluksiz oqimida individual mablag’larning harakatlari bir-
biri bilan qo’shilib, o’ralib-chatishib ketadi. Chunki alohida olingan individual ishlab 
chiqaruvchilarning faoliyati va ayrim mablag’lar, mahsulotlarning harakati o’zaro 
bog’langandir. Shu sababli, individual mehnatlar harakatining qo’shilib ketishi, butun 
ijtimoiy ishlab chiqarishning, jami yaratilgan tovar va xizmatlarning harakatini 
bildiradi. Demak, 
ijtimoiy ishlab chiqarish o’zaro bog’langan va aloqada bo’lgan 
barcha individual ishlab chiqarishlarning yig’indisidir.
Har bir individual ishlab 
chiqarish, uning sarmoyasi va resurslari esa ijtimoiy ishlab chiqarishning ajralmas bir 
bo’lagidir. 
Yaratilgan tovar va xizmatlar 
Naflilikni yaratishda
qatnashadi 
Qiymatning tashkil topishida 
qatnashadi 
Yer 
Kapital 
Ishchi 
kuchi 
M
еhnat 
Aniq m
еhnat bilan 
o’tkazilgan ishlab 
chiqarish vositalari 
qiymati
Abstrakt 
m
еhnat bilan 
yaratilgan 
yangi qiymat 

---

38 
Ijtimoiy ishlab chiqarish, ya’ni turli omillarning harakati natijasida juda 
ko’p turdagi tovarlar va xizmatlar massasidan iborat bo’lgan milliy mahsulot