O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi

Arqonga tirmashib chiqish.
Vertikal arqonda aralash osilib tirmashib 
chiqishning uch usuli mavjud; bukilgan qo‗llarda tirmashib chiqish, uch va ikki 
harakat usulida tirmashib chiqish. 
Uch harakat usulida tirmashib chiqish.
Xotin-qizlar va o‗rta maktab 
yoshdagi bolalarning mashg‗ulotlarida qo‗llaniladi. CHunki yuklama faqatgina 
qo‗l va elka kamari muskullariga tushmasdan, oyoq muskullariga ham tushadi. 
Arqonning kattikligini va yo‗g‗onligiga qarab, arqon oyoqlar bilan birma-bir 
oyoqning ta‘kimi va ikkinchi oyoqning tovoni bilan yoki «sirtmoq» qilib 
ushlanadi (193-rasm). 
Bunda arqon bir oyoq soni va boldirning tashqarisidan o‗tadi va oyoq 
kafti ichki tomoni bilan qisib ushlanadi. 
Ikki harakat usulida tirmashib chiqish. Ikki harakat usulida tirmashib 
chiqishning ikki varianti mavjud. Birinchi varianti ko‗rsatilgan (194-rasm). 
177-rasm. 178-rasm. 
Ikkinchi varianti. Dastlabki holat. Qo‗llarni to‗g‗ri tutib osilish. 
Birinchi usul.
Qo‗llarni to‗g‗rilab (depsinib) qo‗llarni almashtirib 
arqonning yuqorisidan ushlanadi, ya‘ni to‗g‗ri qo‗llarga osilish holatiga o‗tiladi. 
Tirmashib chiqishning bu usuli harakat muvofiqligi bo‗yicha uncha 
murakkab emas. Biroq unda qo‗l va elka kamariga yuklama ortiqroq tushadi. 

---

476 
Etarli darajada jismoniy kuchga ega bo‗lganlar. Tirmashib chiqishning bu 
usulini biroz shug‗ullanganlaridayoq uzlashtirib oladilar.
Bu ikki asosiy usuldan tashqari oyoqlar bilan devorga tayanib arqonga 
tirmashib chiqishni, ikki arqonga qo‗llar bilan bir arqonda, oyoqlar bilan 
ikkinchi arqonda tirmashib chiqish yoki bir qo‗l bilan arqonni, ikkinchisi bilan 
arqonni ushlab, oyoqlar bilan esa bir arqonni yoki ikki arqonni birdaniga ushlab 
tirmashib chiqishni qo‗llash mumkin.