Qafar Çaxmaqlı İŞĞal və “MƏskunlaşdirma” FİTNƏkarliğI İşgal olunmuş Azərbaycan ərazilərinə
İşğal ərazilərinə erməni əhalinin
Yüklə 33,79 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- İşğal ərazilərinə erməni əhalinin məskunlaşdırılmasının motivi. strateji erməni planları və məqsədlər
- Faktaraşdırıcı Missiyasının (OSCE Minsk Group Fact-Finding Mission
İşğal ərazilərinə erməni əhalinin məskunlaşdırılmasının motivi. strateji erməni planları və məqsədlər Dağlıq Qarabağa və çevrəsindəki 7 Azərbaycan rayonlarına ermənilərin yerləşdirilməsi fəaliyyətinə ötən əsrin 90-cı illərinin ortalarından başlanılmışdır. Münaqişə zamanı keçmiş muxtar vilayətin rayon və kəndlərindən çıxarılan 50 mindən artıq azərbaycanlı evi talan edilmiş, yağmalanmış və ona əl qoyulmuşdu. Şuşa kimi mədəni səviyyəsi çox yüksək olan bir şəhərə ermənilər divan tutdular. Burada Azərbaycan adına hər şey məhv edilməyə, türk izi itirilməyə başladı . Böyük bir bir mədəniyyət mərkəzi məhv edildi. Barbar ermənilər Qarabağ xanlığının paytaxtı olmuş Şuşa şəhərinin qiymətli tarixi abidələrini dağıdır, milli arxitekturasını silib, istədikləri kimi yenidən qurmağa cəhd edirlər. Nadir tarix-memarlıq tikililəri, qədim abidələr, inanc yerləri, yaşayış binalan, hətta məzarlıqlar dağıdılmış, onun
zəngin muzey və kitabxanalan, muzeyləri talan edilmiş, bir vaxtlar təkrarolunmaz təbiətinə görə «Qafqazın cənnəti» adlandırılan yerlər xarabazara çevrilmişdir. Bu kitabın müıllifı 2001- ci ildə ATƏT-in bir missiyasınm tərkibində Qarabağa səfərində bunlan görmüş və orada göz yaşlannı tuta bilməmişdi. Bu gün xarabazara çevrilmiş Şuşa Gövhərağa məscidindən torpaq götürərək Vətənə dönərkən bir daha əmin olmuşdu ki, buraya biz dönəcəyik. Bu torpaqlarda ermənilər hansı barbarlığı yapsalar da biz bu torpağın sahibi olduğumuzu sübut edəcəyik. Biz dururuq Qarabağ durur. Bu gün xalq olaraq Qarabağın itirilməsi ilə razılaşan , onunla barışan bircə nəfətr də azərbaycanlı tapa bilməzsiniz. Budur bizi inamlı edən. Şuşa şəhərində azərbaycanlılann tarixi izlərini silmək məqsədilə vandallar 600 yaxın tarixi memarlıq abidəsini, o cümlədən Pənahəli xanın sarayını, Cümə məscidini, Aşağı Gövhər Ağa məscidi, Xurşud Banu Natəvanm evini, Molla Pənah Vaqifın məqbərəsini yerlə-yeksan etmiş, 7 məktəbəqədər uşaq müəssisəsini, 22 ümumtəhsil məktəbini, mədəni-maarif, kənd təsərrüfatı texnikumlarmı, orta ixtisas musiqi məktəbini, 8 mədəniyyət evinin, 22 klubu, 31 kitabxananı, 2 kinoteatrı, 8 muzeyi, o cümlədən Şuşa tarix muzeyi, Dövlət xalça muzeyinin fılialı və xalq tətbiqi sənəti 28 muzeyi, Qarabağ dövlət tarix muzeyi, turist bazasını, Qafqazda yeganə Şərq musiqi alətləri fabrikini dağıtmış, buradakı nadir sənət incilərini talamış və məhv etmişlər. Ermənilər insanlığa sığışmayan vəhşiliyə də əl atdılar: Üzeyir Hacıbəyov, Bülbül, Natəvan kimi tarixi şəxsiyyətlərin heykəllərini güllələdilər. İşğal olunmuş ərazilərdə erməni işğalçılarının özbaşınalığı, tarix və mədəniyyət abidələrimizin dağıdılması və qəsdən korlanması “Silahlı münaqişə baş verdikdə mədəni dəyərlərin qorunması haqqında” 1954-cü il
Haaqa Konvensiyasına, “Ümumdünya mədəni və təbii irsin mühafızəsi haqqında” YUNESKO-nun 1972-ci il konvensiyasına ziddir. Şübhəsiz ki, bu üsullarla şəhər və kəndləri işğal altında saxlamağı əsas məqsədi sayan Ermənistan burada süni surətdə demoqrafık durumu dəyişdirmək istəmişdir və qərarlardan biri qondarma qurumun verdiyi bu qanunsuz qərardır. Şuşada da məskunlaşma getmişdir. Amma bu şəhər yad nəfəsi qəbul etmir. Gün gələcək Şuşa da Türkün nəfəsi ilə isinəcəkdir. 29 30 Düşmətı tapdağı altında olan Şuşa şəhərinin dağılmış görüntüləri 31 32 33 34 ATƏT-in Faktaraşdırıcı Missiyasının “missiyası”. Ermənilərin nəzarətindəki ərazilərin durumu Belə bir missiyanın təşkili BMT Baş Assambleyasının 2004-cü ildə keçirilən 59-cu sessiyasımn gündəliyinin "Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərində vəziyyət" barədə 163-cü bəndinin müzakirəsi çərçivəsində həyata keçirilib. ATƏT-in Minsk Qrupunun Ermənistan və Azərbaycan Xarici
İşlər Nazirlərinin razılaşması əsasında yaradılmış
Fransa və Rusiyanın, habelə Minsk Qrupuna daxil olan ölkələrdən Almaniya, İtaliya, Finlandiya və İsveçdən olan ekspertlər daxil edilib. Buraya əhalinin yerləşdirilməsini təsbit edərək onun qarşısını almaq əsas məqsəd olmalıdır. Missiya üçün sirr deyildir ki, Ermənistan ya birbaşa öz silahlı qüwələri, ya da onun hərbi yaxud digər dəstəyi sayəsində mövcud olan separatçı rejim vasitəsilə Dağlıq Qarabağ və digər işğal etdiyi ərazilərə “nəzarəti” həyata keçirir. Ermənistan hərbi təcavüzün əlverişli nəticələrindən yararlanaraq, hazırkı status-kvo vəziyyətini qoruyub- saxlamağa və möhkəmləndirməyə və öz doğma yurd-yuvalarından didərgin salınmış azərbaycanh əhalinin geri qayıtmasının qarşısını almağa yönəlmiş fəaliyyəti buna rahat ortam yaratmağa çalışır. Onlar bu işin ifəli getməsi üçün atəşkəsdən dərhal sonra buranı erməniləşdirmək üçün m üxtəlif üsullara baş vurmuşdular. İlk illərdə Erməni diasporasına müraciət olundu ki, buraya əhali köçürülməsinə nail olsunlar. Diaspora buna girişdi, amma təbii səbəblər üzündən bunu gerçəkləşdirməkdə zorlandı. Azərbaycanlı əhaliyə məxsus mal- mülkün pay-püş edilməsi də işi irəli aparmadı və apara da bilməzdi. Qarabağa əhalinin yerləşdirilməsi fəaliyyətindən imtina edilmədi. Belə fəaliyyətə, digərləri ilə yanaşı, işğal olunmuş ərazilərdə qeyri-qanuni məskunlaşma və mülkiyyət hüquqlannın ciddi və sistemli şəkildə pozulması ilə müşayiət olunan iqtisadi fəaliyyətin davam etdirilməsini misal gətirmək olar. Erməni mənbələri də daxil olmaqla, bir çox
Yüklə 33,79 Mb. Dostları ilə paylaş:
|