238
Heç kəs bu dünyayla qalmır baş-başa.
Ad günün mübarək, nənə Fəridə,
Əzəlki ilqarla sən məğrur yaşa,
Şükür ki, hələlik gedirik qoşa...
17.03.2001
Şair ağır xəstə olsa da, yenə də həyat
yoldaşının ad gününə şeir yazır. Lakin real həyat
həqiqətlərini qələmə alır:
Can Fəriş, səksənə, doxsana ucal,
Mənsiz sözlərimin qayğısına qal.
Kövrək nəğmələrim, könül sirdaşım,
Bu gün mübarəkdir altmış dörd yaşın.
17.03.2002
Sevindirici haldır ki, Fəridə xanım onun
sözlərinin, poeziyasının qayğısına qaldı. Şairin
məhəbbət dolu şeirlərini toplayaraq çox maraqlı
“Sevgi dastanı” adlı ön sözlə “Sənə könül
bağladım” kitabını çap etdirdi (Bakı, “Sabah”
nəşr, 2009, 100 səh.). Haqqında qəm, qüssə, kədər
dolu “Keçən günlərimi qaytaraydılar” adlı məqalə
yazdı...
Şair Fəridə xanımın altmış beş yaşı tamam
239
olanda, çox ağır xəstə olsa da, beş misradan ibarət
şeir yazmışdı:
Fəriş, gəlib çatdın altmış beş yaşa,
Əlli ilə yaxın gəlmişik qoşa.
Bu evdə işığın gur yansın sənin,
Mən yetmiş yaşında dönsəm də daşa,
Yaşa, qurban olum, yaşa, sən yaşa.
Bu şeir, ümumiyyətlə, Hüseyn Kürdoğlunun
son şeiri oldu. Şair altmış doqquz yaşında
dünyasını dəyişdi. Beləcə “Hüseyn-Fəridə”
dastanı sona yetdi.
240
Şair, alim, tərcüməçi
Hüseyn Kürdoğlu hələ tələbəlik illərindən
(1953-1958) tanınmış şair idi. Müğənni və
bəstəkar Qulu Əsgərov onun
“Bəyənmir məni”
(Bir leyli gözlünün oduna yandım, Saralıb
soluram, bəyənmir məni) və “Könül bağladım”
(“Maral gəzər dağ üstə, Bülbül qonar bağ üstə.
Niyə məndən qaçırsan, Dağ çəkirsən dağ üstə)
şeirlərinə musiqi bəstələyir və oxuyur. Hələ
tələbəykən yazdığı “Qoy dolanım bu dağların
başına”, “Mənim”, “Kəklik”, “Titrədi” və s.
şeirləri ədəbiyyatımıza istedadlı bir şairin
gəldiyindən, Universiteti qurtararkən (1958)
yazdığı “Səməd Vurğunun ilk yaradıcılıq dövrü”
adlı diplom işi isə Hüseyn Alışanovun elmi
potensialından xəbər verirdi. Elə buradaca deyim
ki, onun gələcək elmi fəaliyyəti heç vaxt şairliyini
üstələyə bilmədi. Ədəbi aləmdə məlumdur ki,
sevimli şairimiz Bəxtiyar Vahabzadə ilk xalq
241
şairimiz Səməd Vurğuna həsr etdiyi “Səməd
Vurğunun həyat və yaradıcılığı” mövzusunda
doktorluq
dissertasiyası
yazanda
poeziya
yaradıcılığı arxa plana keçmişdi. Şaiyə yayılmışdı
ki, şairin ilham pərisi onu tərk edib, şairliyi sönüb.
Şair Hikmət Ziya dostluq şarjı yazdı:
Bəxtiyaram, iki fəxri adım var,
Alim Bəxtiyaram, şair Bəxtiyar.
Qatlayıb dizinin altına qoyar
Alim Bəxtiyarı şair Bəxtiyar.
Hüseyn Alışanovun elmi fəaliyyəti nəinki bir
şair kimi onun ilhamına mənfi təsir etdi, əksinə
onun yalançı pafosdan uzaq poeziyasında real
həyat həqiqətlərini qələmə almasında elmi
tədqiqatlarının təsiri az olmadı.
Uzun
illər
AMEA-nın
Nizami
adına
Ədəbiyyat İnstitutunda Dissertasiya Şurasında
həmsədr, müavin və bugün də həmin şuranın üzvü
kimi
yazılan
namizədlik
və
doktorluq
dissertasiyalarının elmi sə-viyyəsindən hərtərəfli
xəbərdar olduğumdan çə-kin-mədən deyə bilərəm
ki, Hüseyn Alışanovun “Sə-məd Vurğunun ilk
242
yaradıcılıq dövrü” diplom işi günü bu gün
namizədlik dissertasiyası kimi müdafiəyə təqdim
edilə bilərdi.
Bu böyük həcmli elmi tədqiqat işi giriş, üç
fəsil və kitabiyyatdan ibarətdir. Əsərin əvvəlində
araşdırıcının elmi rəhbəri, Bəxtiyar Vahabzadənin
rəyi verilmişdir. Bəxtiyar müəllim diplomçunun
elmi səriştəsindən, təfəkküründən, özü şair
olduğundan Səməd Vurğun poeziyasının ruhunu,
onun ilham mənbələrini doğru-düzgün müəyyən
edə bilməsindən səxavətlə danışır. Diplom işinin
ən yaxşı fəslinin “Təbiət və sevgi duyğuları”
olduğunu xü-susi vurğulayır. Müəllifin Səməd
Vurğunun ilk ya-ra-dıcılıq dövrü haqqında yazan
tədqiqatçılarla, görkəmli ədəbiyyatşünas alimlərlə,
hətta elmi rəh-bəri ilə mübahisəyə girişdiyindən,
öz fikirlərini fakt-larla sübuta çalışdığından söz
açır. Qeyd edir ki, diplomçunun bəzi fikirləri ilə
razılaşmaq da, ra-zı-laşmamaq da olar. Lakin
müəllifin orijinal və müs-təqil fikir yürütmək
bacarığını nəzərə alaraq, onun dediklərinə
toxunmaq
istəməyib.
Bəxtiyar
müəl-lim
tədqiqatçının
əsərdə
yürütdüyü
fikirlərin
243
ha-mısının özünə məxsus olduğunu nəzərə alaraq,
diplom işini “Əla” qiymətlə müdafiəyə təklif edib.
Tədqiqatçı gənc olduğundan, tənqidçi səriştəsi
olmadığından Məmməd Arif və Mir Cəlal
müəllimi sərt tənqid etdiyinə görə (s. 24-26)
müzakirə vaxtı diplom işi mübahisəyə səbəb
olmuşdu. Hüseynin azad təyinat almasına, Bakıda
qalmasına kömək edən Mir Cəlal müəllim
yumorla deyir: Hüseyn məni tənqid də edib, tərif
də. Əla qiymətini yazın getsin, – deyir. Hüseyn
həqiqətən də Mir Cəlal müəllimin Səməd
Vurğunla bağlı yüksək fikrini diplom işində
vermişdi:
“Səməd Vurğun əlinə qələm alandan
şair yaranmışdır”.
Əsərin girişində tədqiqatçı yazır ki, S.Vurğun
poeziyası zəmanəmizin poeziyasıdır. O, şairin
“Azərbaycan” şeirindən aşağıdakı bəndi:
Bəzən səndən gen düşəndə,
Ayrılıq mən dən düşəndə,
Saçlarıma dən düşəndə,
Boğar aylar, illər məni
Qınamasın ellər məni
Dostları ilə paylaş: |