179
siqnaldır. Orada göstərilir ki, status-kvo qəbuledilməzdir. Biz
bunu uzun illərdir ki, deyirik – status-kvo dəyişdirilməlidir,
işğalçı qüvvələr işğal edilmiş torpaqları tərk etməlidir. Belə
dəqiq bəyanatın verilməsi bizi daha da ruhlandırır və
ümidlərimizi artırır. Bəyanatın digər vacib məsələsi ondan
ibarətdir ki, orada Helsinki Yekun Aktına istinad edilir.
Helsinki Yekun Aktında ölkələrin ərazi bütövlüyü prinsipləri və
xalqların öz müqəddəratını müəyyənetmə prinsipləri arasında
heç bir ziddiyyət yoxdur. Bu iki prinsip bir sazişdə öz əksini
tapmalıdır və hesab edirəm ki, bu da çox müsbət haldır.
İndiki mərhələdə Ermənistan tərəfi konstruktivlik və
səmimiyyət göstərməlidir. Uzun illər Ermənistan danışıqların
sadəcə olaraq, danışıqlar naminə aparılmasına, imitasiya ilə
məşğul olmağa çalışmışdır. İndi isə vaxt çatıb ki, verilmiş
təkliflərə dəqiq, konkret cavab versin. Əgər belə olarsa, o
zaman hesab edirik ki, Azərbaycanın torpaqları tezliklə
işğalçılardan azad ediləcəkdir.
Bu gün biz regional məsələlər haqqında da fikir mübadiləsi
apardıq. Aramızda fikir ayrılığı yoxdur. Yanaşmamız da bir-
birinə çox yaxındır. Ümidvaram ki, biz bu gün və sabah davam
edən söhbətlər əsnasında ölkələrimizi bir-birinə daha da yaxın
edəcəyik, xalqlarımız da bir-birinə yaxın olacaqlar.
Cənab Prezident, bizə göstərdiyiniz qonaqpərvərliyə görə bir
daha Sizə minnətdaram, gözəl ölkənizdə olmağımdan bir daha
məmnunluğumu ifadə etmək istəyirəm. Sağ olun.
* * *
Sonra jurnalistlərin sualları cavablandırıldı.
S u a l: Cənab prezident Tyurk, Azərbaycan ilə qarşılıqlı
investisiyaların qoyulması sahəsində perspektivləri necə
görürsünüz?
D a n i l o T y u r k: Əvvəlcə icazə verin deyim ki, ümu-
miyyətlə, bu istiqamətdə aparılan proses mənim 2009-cu ildə
Bakıya səfərim zamanı başladı. Biz prioritet sahələri müəyyən
180
etdik və Sloveniya Azərbaycanda həmin sahələrdə fəal işləmək
istəyir. Xüsusi olaraq iki sahə müəyyən edildi: informasiya
texnologiyaları – bizim «İskratel» şirkəti artıq Azərbaycandakı
tərəfdaşları ilə əməkdaşlıq edir. Biz istəyirik ki, bu əməkdaşlığı
daha da genişləndirək. Digər sahə bərpaolunan alternativ enerji
mənbələridir. Məsələn, su enerjisi. Biz sizə su elektrik
stansiyalarının tikintisindəki təcrübəmizlə yardım etmək
istəyirik ki, uğurlar qazanasınız, nailiyyətlər əldə edəsiniz. Bu
elə bir sahədir ki, Sloveniya kifayət qədər böyük təcrübəyə
malikdir. Əslində bu, 100 ildən artıq olan təcrübədir.
Bu sahələr tərəflər arasında artıq müəyyən edilib və nəticələrini
vermişdir. «Korona» şirkəti – telekommunikasiya sahəsindəki lider
şirkət Azərbaycandakı tərəfdaşları ilə artıq saziş imzalayıb.
Həmçinin su elektrik stansiyası sahəsində texniki əsaslandırma
işinin aparılması ilə bağlı razılaşma əldə edilib. Biz həmçinin
istərdik ki, qarşılıqlı sərmayələr olsun. Hazırda Azərbaycanın
Dövlət Neft Fondu Sloveniyada sərmayə imkanlarını araşdırır.
Bizim nümayəndə heyətimiz də, İqtisadiyyat nazirimiz də bu
məsələ ilə daha yaxından məşğul olacaq və əməkdaşlıq üçün bir
çox imkan yaranacaqdır.
S u a l: Sualım prezident İlham Əliyevədir.
Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ münaqişəsinə gəldikdə
gücdən istifadə etmək təhlükəsi nə qədər böyükdür? Siz
Ermənistan prezidenti ilə görüşə nə dərəcədə nikbin
baxırsınız? İkinci sual: Əməkdaşlıq layihələrindən birini
seçmək istəsəydiniz, hansını seçərdiniz?
İ l h a m Ə l i y e v: Bildiyiniz kimi, hər bir ölkənin özünü
müdafiə etmə hüququ vardır. Hər bir ölkənin bu hüququ Birləşmiş
Millətlər Təşkilatının Nizamnaməsində də tanınıbdır. Sirr deyil ki,
Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin nəticələri məhz sülh yolu ilə yox,
zor, güc tətbiq etməklə formalaşmışdır. Ermənistanın Azərbaycana
qarşı etnik təmizləmə və işğalçı siyasəti nəticəsində yüz minlərlə
dinc sakin öz doğma torpağında qaçqın-köçkün vəziyyətinə
düşmüşdür. Dağlıq Qarabağın ətrafında yerləşən 7 rayon – harada
ki heç vaxt ermənilər yaşamamışlar – azərbaycanlılardan tamamilə
181
boşaldılıb. Orada bütün binalar yerlə yeksan edilib. Bir neçə ay
bundan əvvəl ATƏT-in qiymətləndirmə missiyası işğal altındakı
torpaqlara səfər etmişdir. Onların hazırladığı məruzəyə baxmaq
kifayətdir ki, hər kəs bilsin, orada bir dənə də olsun salamat bina
qalmamışdır. Bütün binalar dağıdılıb. Bizim dini məbədlərimiz
dağıdılıb. Bütün sərvətlər talan edilib. Yəni, bir tərəf güc tətbiq
etməklə artıq bu vəziyyətin yaranmasına gətirib çıxarıbdır.
Biz sülh yolunun tərəfdarıyıq. Biz istəyirik ki, məsələ sülh yolu
ilə həll olunsun və məhz buna görə 19 ildir ki, sülh danışıqları
aparılır. Minsk qrupu 1992-ci ildə yaranmışdır. O gündən bu günə
qədər aparılan danışıqların heç bir nəticəsi olmamışdır. Müəyyən
mərhələlərdə tərəflərin mövqelərində yaxınlaşma baş verən kimi,
Ermənistan tərəfi geriyə addım ataraq danışıqların faktiki olaraq
pozulmasına gətirib çıxarmışdır. Belə olan halda sülh prosesinə
ümidlər azalır. Mən hesab edirəm ki, bu gün indiki mərhələdə
müzakirə edilən variant son şansdır. Bütün bu 19 il ərzində müx-
təlif variantlar müzakirə edildi, sınaqdan keçirildi. Ermənistanın
qeyri-konstruktiv
mövqeyi nəticəsində hazırda biz sülh
müqaviləsinə nail ola bilməmişik. İndi bu son şansdan istifadə
etməliyik.
Məsələnin sülh yolu ilə həllinə ümidlərimiz Minsk qrupunun
həmsədr ölkələrinin dövlət başçılarının bəyanatından sonra
artıbdır. Biz tezliklə status-kvonun dəyişdirilməsinə nail
olmalıyıq. Mən çıxışımda xüsusilə qeyd etdim ki, bu çox vacib
məsələdir. 19 il ərzində biz bir dəfə də olsun vasitəçilərdən
eşitməmişdik ki, status-kvo dəyişdirilməlidir.
Son aylar ərzində verilən bu bəyanat ümidlərimizi artırır.
Ümid edirik ki, vasitəçilərin fəal işi nəticəsində məsələ öz
həllini tapa bilər. Ancaq bununla bərabər, heç bir başqa variant,
təbii ki, istisna olunmur. Azərbaycanın başqa ölkələrin ərazi
bütövlüyünə heç bir iddiası yoxdur. Biz heç kimin torpağını
işğal etməmişik. Ancaq öz ərazi bütövlüyümüzü bərpa etmək
üçün bizim həm imkanımız, həm də gücümüz var. Beynəlxalq
hüquq normaları da bizə bu imkanları yaradır. Bir daha deyə
bilərəm ki, BMT-nin Nizamnaməsinə nəzər salmaq kifayətdir,
Dostları ilə paylaş: |