İSTİQAMƏTLƏNMİŞ İŞIQ (directional
Ughting) - bax
Yönəldilmiş işıq.
İSTİLİK FİLTRİ, İSTİLİK SAXLAYAN
BLENDA (heat
veriable resistor) - film kanalımn qızmasını
məhdudlaşdıran qurğujj
güclü işıq mənbəyi olan kinoproyeksiya
aparatlannda, yaxud tək>
kadrm proyeksiyasınm istifadəsində tətbiq edilir.
İŞ CƏDVƏLİ (time-table/shedule) -
mürəkkəb iş-istehsalat
mexanizminə malik olan kino və teleradioda
istehsalm vəi
əməkdaşların fəaliyyətinin düzgün tənzimlənməsi
üçün tərtib edilmiş
cədvəl; kinoda tərtib olunan spesifik cədvəl. İ.c.
çəkilişə hazırhq,
çəkiliş və montaj dövrünü əhatə edir. TVR-də bu,
gündəlik səciyyə
daşıyır. Xüsusən TV-də yayım və istehsalın idarə
olunması çətindir.
Burada proqramın hazırlanmasında
redaktorlar, rejissorlar,
aparıcılar, qrim işçiləri, işıqçı, operator, texniklər,
səs mühəndisləri
və səs operatorlan iştirak edirlər. Hər bir hissənin
işinin dəqiq yerinə
yetirilməsi üçün cədvəl (qrafik) tərtib olunur. Bu
cədvəl proqramın
274
və nömrənin yaranmasında iştirak edən hər bir şəxs
üçün mütləqdir.
İŞ REJİMİ (On-line) - kompüterin real
vaxtda şəbəkəyə
qoşulmuş vəziyyəti.
İŞARƏ (sign) - informasiyanın obyektiv
məzmununun
sabitüyinə deyil, məlumatı göndərənlərin və
alanların mətnə
verdikləri mənaların nisbiliyinə, dəyişkənliyinə və
plüralizminə daha
Çox əhəmiyyət verən TV, radio, kinonun
semiotik vasitələrinin
məcmusu. İ. anlayışı altmda, mətnlərin
yaradıcılan ilə onlann
resipiyentləri arasında kommunikativ əlaqə və
qarşılıqlı dialoq
fəaliyyətinin fasiləsiz generativ prosesində
məna plüralizmi
təzahürünün məqamlarından biri kimi
nəzərdə tutula bilər.
Semiotiklərin fikrincə, İ.-lər gerçəkliyi tam əks
etdirmir, yalnız
işarələrarası münasibətlər sisteminə tabe olaraq
onlann mahiyyətini
şərti olaraq ifadə edirlər. Buna görə də onlan
gerçəklik aləminə
pəncərələrlə deyil, dünya xəritələri ilə müqayisə
edərək, üç əsas işarə
tipini fərqləndirirlər: 1) ikonik (icon) - göstərilən
obyektin bənzərini
(fotoqrafiya) qismən nəzərdə tutan işarələr; 2)
indeks (index) - işarə
ilə obyekt arasında birbaşa əlaqə (tüstü - alov
göstəricisi); 3) simvol
(symbol) - həm əlaqənin, həm də bənzəyişin
yoxluğu (söz - rəmzdir).
İŞÇİ STANSİYA (work station) - EHM-də
lokal kompüter
şəbəkəsiniri komponentlərindən biri; şəbəkə
istifadəçisinin iş yefi
kimi işlədilən fərdi kompüterlər. İ.s.-ya olan
tələbat şəbəkədə həll
edilən məsələnin xarakteristikası, hesablama
prosesinin təşkil
çlunma prinsipi və s. amillərlə müəyyən edilir.
İŞIĞIN ADDİTİV SİNTEZİ (additive color
synthesis) - müəyyən
nisbətdə götürülmüş üç əsas rəngin optik
cəmlənməsi vasitəsilə
müxtəlif rəng çalarlarının alınması. Additiv
sintezin əsas rəng
standartlan kimi RQB rəngləri qəbul olunub.
Bunlar xətti cəhətdən
müstəqildirlər, yəni onlardan heç biri digər
ikisinin optik qarışığı
zamanı ahna bilməz.
İŞIĞIN DİSTORSİYASI (light distortion) -
şüa axınlarının
məhdudlaşdıncı diafraqmadan keçməsi zamanı
işığın düzxətli
276
yayılmasımn pozulması. Difraksiya zamanı işıq
sanki maneənin
kənarından əyilərək, düzxətli olduğuna görə
şüaların düşə bilmədiyi
sahələrə yayılır. Hərçənd difraksiya işığın hər
cür diafraqmadan
keçməsi zamanı baş versə də, yalnız kiçik yanqlar
olduqda nəzərə
çarpır.
İŞIĞIN ƏSAS ADDİTİV RƏNGLƏRİ
(elementary additive
colors) - qırmızı, yaşıl və mavi rənglərdir. TV
ekranında təsvirə
diqqətlə nəzər yetirdikdə müəyyənləşir ki, rəngli
görüntü aldanışı üç-
üç qruplaşmış on minlərcə rəngli nöqtənin
hesabına yaranır. Hər
qrupa qırmızı, yaşıl və mavi nöqtələr daxildir. Hər
nöqtədəki rəngin
dolğunhığundan asılı olaraq arzulanan ümumi rəng
təəssüratı alınır.
İŞIĞIN GÜCÜ (light density) - işıq
axınının müəyyən
istiqamətdə sıxlığı. İ.g. anlayışı yalnız işığın
başlanğıc (mənbə)
nöqtələrinə aid edilə bilər. İ.g.-nün ölçü vahidi
kandeladır (kd).
İŞIĞIN KEYFİYYƏTİ (light efficiency) -
işığın tərkibindəki
elektromaqnit şüalanma tezlikləri onun
k e y f i y y ə t i , işığın
üraumi parlaqlığı isə onun i ş ı q 1 ı 1 ı ğ ı
sayılır. Keyfiyyətə və
işıqlılıga müxtəlif üsullarla nəzarət edilir.
IŞIGIN SƏPİLMƏŞI (light splitting) -
mürəkkəb (məs., ağ)
işığın müxtəlif uzunluqlu dalğaların şüalanması
üçün eyni olmayan
sınma göstəricisi nəticəsində smma mühitindən
keçməsi zamam
monoxromatik axınlara parçalanması. Bütün
şəffaf materiallar
səpilməyə (dispersiyaya) malikdir və işıq
yalnız boşluqdan öz
tərkibinin mürəkkəbliyindən asılı olmayaraq
dispersiyasız keçir.
Dispersiya linzalı obyektlərin xromatik
aberrasiyasının nəticəsidir.
İŞIQ (light/Uluminance) - 1) ətrafı
işıqlandıraraq onu gözlə
görünəcək hala salan şüa enerjisi; nur, ziya; 2) kino
və TV-nin bədii
ifadə vasitələrindən biri; 380...760 nm.
uzunluqlu dalğaları olan
elektromaqnit titrəyişlərinin doğurduğu
psixofizioloji duyğu.
Təbiətdə bilavasitə işıq şüalandıran (ilkin işıq
mənbələri) və inikas
edən işıqla (təkrar işıq mənbələri) işıqlanan
mənbələr mövcuddur.
İlkin işıq mənbələri işığın gücü və parlaqlığı ilə
səciyyələnir. V i d e o
Dostları ilə paylaş: |