55
hər şeyi edə bilərlər və buna görə cəzalandırılmayacaqlar. Bu, əsas
səbəbdir. İndi isə onlar bizi günahlandırırlar və bizə deyirlər ki, atəş
açmayaq. Mənim Ermənistana mesajım odur ki, işğalı dayandırsın.
İşğalı dayandırdığı an bizdə sülh də, qarşılıqlı ünsiyyət də, barışıq da
olacaq. Bunun baş verməməsinin səbəbi odur ki, erməni əsgəri
Ağdamda, Füzulidədir”
7
.
Nə üçün Aİ ölkələri və Brüssel özü bu “təlimlərin” təşkil
olunmasını pisləmədilər? Nə üçün vurulmuş helikopter haqqında
informasiya “Euronews” kanalında müxtəlif şəkildə təqdim edildi. Özü
də bu xəbərin mətni ingilis dilində rus və ya türk dilindən fərqli
şəkildə səsləndi.
Nə üçün BMT NATO-nun Yuqoslaviyada həyata keçirdiyi
bombardmanları “keçmiş tarixlə” “qanuniləşdirə” bilir? Amma məsələ
Azərbaycana aid olanda “taleləri həll edənlər” onu təcavüzkara qarşı
qanuni şəkildə güc tətbiq etdiyinə görə pisləməyə çalışırlar. Məgər,
BMT Nizamnaməsində yazılmayıb ki, təcavüzdən və işğaldan müdafiə
olunmaq hüququ hərbi qüvvədən istifadə edilməsinin yeganə leqal
metodudur?
Belə bir vəziyyətin yaranmasında ATƏT-in Minsk qrupu da əsla
sonuncu rol oynamır. Minsk qrupu 20 ildən artıq müddətdə
Azərbaycanın işğal edilmiş ərazilərinin azad olunması və
münaqişənin həlli üçün ciddi addımlar atmayıb. Azərbaycanın ictimai
şüurunda bu format vaxtaşırı olaraq regiona səfər edən, burada
dincələn, ictimaiyyətə boş bəyanatlar və vədlər verən, bəzən sosial
şəbəkələrdə səciyyəvi “çıxışları” ilə insanları qıcıqlandıran və geri
qayıdan “səyyah diplomatlar triosu” kimi kök salıb.
7
Bax: “Azərbaycan” qəzeti. 8 fevral 2015-ci il.
56
Atəşkəs rejiminin tez-tez pozulması ən yaxşı halda onlarda
“dərin narahatlıq” doğura bilər və doğurmalıdır, amma bir milyondan
çox qaçqının və məcburi köçkünün taleyi onları əsla maraqlandırmır.
Nə üçün ATƏT-in Minsk qrupunun həmsədr ölkələri daim bəyan
edirlər ki, münaqişə tərəfləri özləri kompromisə gəlməlidirlər? Məgər,
Deytonda ABŞ və ya Yuqoslaviya münaqişəsi dövründə Rambuyedə Aİ
ölkələri belə hərəkət etmişdilər? Nə üçün Deyton danışıqlarının
nümayəndələrinə təzyiq göstərə bilən ölkələr Cənubi Qafqazda
təcavüzkar ölkə olan Ermənistana münasibətdə bunu etmirlər? Bizcə,
bunun cavabı hamıya aydındır.
Sözdə bir cür bəyanatlar verən, praktikada isə əksinə hərəkət
edən Aİ rəsmilərinin qeyri-ardıcıllığını göstərən daha bir nümunə
2011-ci ilin yanvar ayında baş vermiş hadisə oldu. O vaxt Avropa
Komissiyasının sədri Joze Manuel Barrozu Bakıya təşrif gətirmişdi.
Barrozu səfər çərçivəsində qeyd etdi ki, Aİ özünün bütün
tərəfdaşlarının, o cümlədən Azərbaycanın da ərazi bütövlüyünü
dəstəkləyir. Lakin Brüsseldə komissiyanın rəsmi saytında
yerləşdirilmiş onun bəyannaməsindən bu sözlər çıxarıldı.
Nə olmuşdu? Belə çıxır ki, Aİ Azərbaycanı başqa tərəfdaşları ilə
bir sıraya qoymur və bütün başqalarından fərqli olaraq yalnız
Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü dəstəkləmir. Yəni, Aİ Azərbaycanın
işğal edilmiş ərazilərində erməni silahının gücünə yaradılmış
qanunsuz rejimi dəstəkləyir?
Lakin bu halda Aİ keçmiş sosialist blokuna daxil olan ölkələrlə
münasibətlər yaratmaq üçün özünün qəbul etdiyi prinsiplərə zidd
çıxır. 1991-ci il 16 dekabr tarixli “Şərqi Avropada və Sovet İttifaqında
yeni dövlətlərin tanınmasının rəhbər prinsipləri haqqında
Bəyannamə”də deyilir ki, Aİ yeni dövlətlərlə münasibətlərini
57
“sərhədlərin toxunulmazlığı prinsipləri əsasında” quracaq və “təcavüz
nəticəsində yaradılmış qurumları tanımayacaq”. Bəyannamədə belə
yazılıb, əməli işdə isə Aİ faktiki olaraq nəinki onilliklər boyunca
formalaşmış özünün qanunvericilik bazasını, həm də BMT-nin və
ATƏT-in prinsiplərini faktiki olaraq rədd edir.
Avropa strukturlarının bu məsələyə yanaşması münaqişənin
həllinə əsla kömək etmir, Ermənistanın təhlükəli təcavüzkar kimi
rolunun ört-basdır edilməsi üçün şərait yaradır. Başqa sözlə desək,
bu strukturlar sözdə regionda sülhü və təhlükəsizliyi təmin etməyə
çalışdıqlarını bəyan edir, əməli işdə isə təcavüzkarı dəstəkləyir, onu
danışıqlar prosesini pozmağa sövq edirlər.
Azərbaycan Qərb ölkələri ilə münasibətlər formatında daim süni
şəkildə yaradılmış çətinliklər və ədalətsizliklə üzləşir. Mən hələ bir
neçə il bundan əvvəl Qanlı 20 Yanvar faciəsi ilə əlaqədar yazdığım
məqalədə göstərmişdim ki, Qərb Azərbaycan xalqının bu ağır
faciəsinə etinasızlıq göstərir. Azərbaycan paytaxtında Yanvar
qırğınının gedişində 130-dan çox insan həlak olub, 744 nəfər
yaralanıb, onlarla insan itkin düşüb. Şübhəsiz, bu qırğın son
yüzillikdə azərbaycanlılara qarşı törədilmiş cinayətlərin və zorakılığın
növbəti qanlı mərhələsidir. Bu faciə zaman etibarilə sovet rejiminin
mövcudluğunun məntiqi sona yaxınlaşdığı dövrlə üst-üstə düşdü.
Dağlıq Qarabağdakı separatçılar onların Yerevandakı ideoloqlarının
köməyilə dərhal bu muxtar vilayətin Azərbaycandan qoparılması və
Ermənistana birləşdirilməsi barədə çoxdan hazırlanmış planları
həyata keçirməyə başladılar. Silahlı bandit qruplaşmaları gizli
mövqelərindən çıxaraq dinc azərbaycanlıları vəhşicəsinə qırırdılar. Bu
vəziyyətdə dinc əhaliyə qarşı qeyri-insani qəddarlıq tətbiq edildiyi bir
vaxtda ABŞ və onun Avropadakı müttəfiqləri bu hadisələri SSRİ-nin
Dostları ilə paylaş: |