Ramiz Mehdiyev Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü
Yüklə 0,53 Mb. Pdf görüntüsü
|
61
qorxusu qarşısında özünü müdafiə etməyi və imic alverçilərinə qəti “yox” deməyi bacarır.
3. İnsan haqları Avropa strukturlarının təzyiq aləti kimi Azərbaycan Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə yanaşı, tez-tez müxtəlif məruzələr, qətnamələr və digər profil sənədlərlə əlaqədar müzakirələrin gedişində insan haqları ilə bağlı məsələlərin qəribə, daha doğrusu sərbəst interpretasiyası ilə üzləşir. Bu cür müzakirələr adətən qərəzli xarakter daşıyır. Avropa təsisatları bizimlə dialoqu dayandıracaqları ilə hədələyərək Azərbaycanı müstəqil və praqmatik siyasət yolundan döndərməyə, Qərb təsisatlarının tövsiyə və göstərişlərini itaətkarcasına yerinə yetirməyə məcbur etməyə çalışırlar. Onlar Azərbaycanla münasibətlərində diktat metodunu xoşlayırlar. Lakin belə “uzaqgörənlər” çox yanılırlar. Bu baxımdan ATƏT də istisna deyil. Bu qurumun dəhlizlərində müəyyən dairələr gərginliyi artırmaq üçün süni motivlərdən istifadə etmək məsələsində ustalaşıblar. Əgər qeyri-formal problemlərin həllində nə isə tərəfdaşların əvvəlcədən hazırladığı təlim proqramına uyğun gəlməyəndə onlar bu yolu seçirlər. Bəzən bu təsisatın daxilində işlənib hazırlanan qərarların həyasızlıq dərəcəsi insanı mat qoyur. Bu “möhtərəm” təşkilatın Azərbaycana göndərdiyi elçisi ilə bağlı əhvalat səciyyəvi nümunədir. ATƏT-in Bakıdakı ofisinin rəhbəri Aleks Şahtaxtinskinin gözlənilmədən bu vəzifədən azad edilməsi üçün bəhanə sözün hərfi mənasında uydurma səbəb oldu. A.Şahtaxtinski həm Azərbaycan hökuməti, həm də özünün uğursuzluqlarına görə bütün təqsiri Azərbaycan iqtidarında axtarmağa adət etmiş milli müxalifətin 62
fəalları ilə kifayət qədər səmərəli və şəffaf münasibətlər yaratmağa müvəffəq olmuşdu. Lakin ATƏT rəhbərlərinin fikrincə, Azərbaycan kimi ölkələrdə ofislərin rəhbərləri rəsmi strukturlarla qənaətbəxş münasibətə malik olmamalı, onlar daim ehtirasları qızışdırmalı, qarşıdurma ruhunu qoruyub saxlamalı, amma bununla bərabər yalnız müxalifətlə dostluq əlaqələri saxlamalıdır. Belə çıxır ki, Azərbaycan kimi özünəyetərli ölkələrdə iqtidarla dialoqda ATƏT-in əsas nümayəndələri apriori qarşıdurma xətti qurmalı, həmin ölkəyə hətta bunun üçün heç bir obyektiv səbəb olmadığı halda da nifrət və amansız tənqid prizmasından baxmalıdır. Görünür A.Şaxtaxtinski ona qabaqcadan tapşırılmış işin öhdəsindən gələ bilməmiş və nəticədə öz vəzifəsini qurban verməli olmuşdur. Özünüz düşünün, diplomata yalnız ona görə etimad göstərilməyib ki, o, rəsmi tədbirlərin birində Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevlə birlikdə şəkil çəkdirməyə cəsarət edib. Absurd iraddır, deyilmi?! ATƏT-in üzv ölkələrə münasibətdə siyasəti nə dərəcədə rasional, obyektiv, qərəzsiz və düzgündür? Əslində bu təşkilat BMT Təhlükəsizlik Şurasının Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ bölgəsinin və ona bitişik yeddi rayonun işğaldan azad edilməsi haqqında qətnamələrinin implementasiyası üçün heç bir tədbir görməyib, hərçənd onun adı Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatıdır. Üstəlik, bu qurumun rəhbərləri öz mandatlarını yerinə yetirən və olduqları ölkədə mandat çərçivəsindən kənara çıxmaqdan imtina edən diplomatlarını hakimiyyət orqanları ilə ölçülüb-biçilmiş və konstruktiv münasibətlərə görə cəzalandırır. İş o həddə çatır ki, ABŞ- ın ATƏT-dəki nümayəndəsi öz səlahiyyətlərini aşaraq bu təşkilatın üçüncü ölkələrdəki elçilərinə təlimatlar verir. Bu, Qərb 63
demokratiyasının eybəcər sifətini açıb göstərən nonsensdir. Əgər möcüzələr zolağı bu qəribə notda başa çatsaydı, yenə dərd yarı idi. ATƏT öz mandatını yerinə yetirməkdən və 2015-ci ildən Azərbaycanda parlament seçkilərinin monitorinqini keçirməkdən imtina edir. Belə ki, ATƏT-in Demokratik Təsisatlar və İnsan Haqları Bürosu (DTİHB) əvvəlcə 400-ə yaxın müşahidəçi göndərməyi planlaşdırırdı. Lakin Azərbaycan müşahidəçilərin bu sayda olmasına razılaşmadı və bu, müşahidəçilər missiyası göndərilməkdən əsassız imtina edilməsinə “səbəb” oldu. Burada müqayisələr aparmaq lazım gəlir. Əhalisinin sayı təxminən Azərbaycandakı qədər (7 milyondan çox) olan Bolqarıstana 2014-cü il parlament seçkilərinə cəmi 26 müşahidəçi, 140 milyon əhalisi olan Rusiyaya 2011-ci ildə 200-dən bir qədər çox, əhalisi 45 milyon nəfər olan Ukraynaya təxminən 700 müşahidəçi göndərilib. Elə isə nəyə görə müşahidəçilərin diqqəti Azərbaycan üzərində cəmləşib və ağlabatan nisbətlər prinsipinə açıq- aşkar məhəl qoymadan bu ölkəyə çoxsaylı desant göndərmək kimin ağlına gəlib? Biz çox yaxşı başa düşürük ki, bu, əməkdaşlıqdan imtina etmək üçün yalnız bəhanədir, səbəb isə Qərbin müəyyən dairələrin sifariş verdiyi anti-Azərbaycan kampaniyasını proqramlaşdırılmış şəkildə həyata keçirməkdir. Müxtəlif strukturların hərəkətlərinin incə şəkildə sinxronluluğu diqqəti cəlb edir. Görünür, həmin strukturlar bir mərkəzdən tənzimlənir. Bu sinxronluq baş verən hadisələrdə təsadüflük elementi axtarmağa əsas vermir. Belə ki, müşahidəçilər missiyasının geri çağırılması barədə bəyanat Avropa Parlamentində Azərbaycan barəsində qərəzli siyasi qətnamə qəbul ediləndən dərhal sonra 64
səsləndi. Bununla eyni vaxtda daha bir təsisat – ATƏT-in Parlament Assambleyası da öz müşahidəçilərini göndərməkdən imtina etdi. Bu fakt onu göstərir ki, adı çəkilən strukturlar müstəqil deyil və verilən komandaya müvafiq şəkildə işləyirlər. Rusiya XİN-in rəhbəri Sergey Lavrov ATƏT-in baş katibi Lambeto Zanyer ilə birgə mətbuat konfransında qeyd etdi ki, ATƏT bir qurum kimi “özünün əfəlliyi ucbatından ardıcıl olaraq sınaqlara məruz qalır, onu tamdəyərli təşkilata çevirməkdən imtina edənlər isə, - belələri azdır, – onu elə vəziyyətdə saxlamağı üstün tuturlar ki, onunla manipulyasiya etmək asan olsun” 9 . 2015-ci il seçkiləri ərəfəsində başlanmış anti-Azərbaycan kampaniyası Qərbdə tüğyan edir. Bu kampaniya həm ATƏT, həm də Avropa Şurası tərəfindən həyata keçirilir. 2014-cü ildə Avropa Şurasının baş katibi Torbyorn Yaqlandın xahişi ilə insan haqları üzrə işçi qrupunun fəaliyyəti bərpa edildi. Lakin 2015-ci ilin oktyabr ayında T.Yaqland Azərbaycanla insan haqları üzrə birgə işçi qrupunun fəaliyyətində iştirakını dayandırdığını bəyan etdi və bu, “Qərb demokratiyasını təbliğ edənlər” tərəfindən daha bir düşmənçilik hərəkəti oldu. Burada xatırlatmaq yerinə düşər ki, həmin işçi qrupu hələ 2005- ci ildə yaradılıb, lakin 2008-ci ildə öz fəaliyyətini dayandırıb. Hərçənd, bu dövr ərzində 150 nəfər həbsdən azad edilib. Bu insanlar siyasi fəaliyyətdən uzaq idi və müxtəlif hüquq pozuntularına görə cəza çəkirdilər. Onların vaxtından əvvəl həbsdən azad edilməsi Azərbaycanın hakimiyyət orqanı tərəfindən həyata keçirilmiş xeyirxahlıq aktı nəticəsində baş verib.
9 Bax: “Kaspi” qəzeti. 13 oktyabr 2015-ci il. Yüklə 0,53 Mb. Dostları ilə paylaş:
|