49
iqtisadi uğurlarına yol açan lideri - Heydər Əliyevi göndərdi və o,
Azərbaycan xalqını fəlakətlərdən xilas etdi. Məhz onun yorulmaz
fəaliyyəti sayəsində Azərbaycanın dövlət müstəqilliyi reallığa çevrildi.
Sələflərindən fərqli olaraq Heydər Əliyev ona hədsiz dərəcədə inanan
geniş xalq kütlələri arasında böyük nüfuza malik idi. Buna görə də o,
ölkə vətəndaşlarını dövləti məsələlərin həllinə səfərbər edə bildi.
Təsadüfi deyil ki, H.Heygel Almaniya imperiyasının dirçəlməsinə
bəslədiyi ümidlərdə N.Makiavellinin ardınca məhz güclü əli ilə kütləni
birləşdirməyi bacaran və onları Almaniyaya məxsus olduqlarına
inandıra bilən dahi dövlət xadiminə güvənirdi. H.Heygel əmin idi ki,
çox sürətlə siyasi tənəzzülə yaxınlaşan xalqın taleyini yalnız dahi xilas
edə bilər: “Dahi adamın üstünlüyü mütləq iradəni bilməkdən və onu
ifadə etməkdən ibarətdir. Hamı onun bayrağı altında toplaşır; o,
onların Tanrısıdır”
50
.
Tarixi kataklizmlər və sarsıntılarla zəngin XX əsrin böyük
şəxsiyyəti ümumi maraqları, məqsəd və vəzifələri aydın təsəvvür
edən, ümumi rifah üçün qüvvələri birləşdirməyi bacaran, ictimai
enerjinin, biliklərin və iradənin səfərbərlik mərkəzi kimi çıxış edən
siyasətçi ola bilərdi. Belə insana ölkəsinin gələcəyi naminə özünü hər
şeydən məhrum etmək xasdır, çünki siyasi liderlik həmişə hansısa
danılmaz ideyaya xidmət etməkdir
51
.
Müasir güclü Azərbaycan dövlətinin memarı, ən yeni Azərbaycan
tarixində silinməz iz qoymuş Heydər Əliyev belə şəxsiyyət idi. İradəli,
50
Bax: Гегель Г.В.Ф. Йенская реальная философия. М. 1972, стр. 357.
51
Bax: Соколова Р.И. Сильное государство как фактор модернизации. Сб. Этатистские модели
модернизации. М. 2002, стр. 72.
50
güclü xarakterə malik, qarşıya qoyulan məqsədlərə nail olmağı
bacaran, Azərbaycan xalqının və dövlətinin taleyi üçün məsuliyyətini
dərk edən bu insanın qarşısına tarix mürəkkəb vəzifələr qoymuşdu.
O, böyük səylər, cəsarət və iradə sayəsində, xalqın dəstəyinə, sosial-
iqtisadi və siyasi qərarların qəbul olunması prosesində əhalinin
iştirakına arxalanaraq güclü dövlət yaratmağa nail oldu. Bütün dahi
dövlət xadimləri kimi ona öz xalqının rifahı və tərəqqisinin qayğısına
qalmaq, müvafiq ilkin şərait yaratmaqla cəmiyyətdə həmrəyliyə və
sabitliyə can atmaq xas idi. Heydər Əliyev müasir güclü dövlət qurmaq
üçün nə etmək lazım olduğunu aydın təsəvvür edən nadir insanlardan
biri idi. Heydər Əliyev öz vəzifəsini Azərbaycan xalqının rifahının
yaxşılaşmasında görürdü. Ona görə də öz iqtisadi siyasətinin başlıca
prinsipini “hamı üçün təminatlı həyat” elan etmişdi və ömrünün
sonuna qədər dönmədən bu prinsipə sadiq qaldı.
Heydər Əliyev bütövlükdə üç əsas müddəanı həyata keçirməyə
müvəffəq oldu: əmək məhsuldarlığının və məhsul istehsalı həcminin
artırılması, əməkhaqqının artırılması, insanların rifah halının
yaxşılaşdırılması. Bu amillərin sayəsində ölkədə həyat səviyyəsi
artmış, cəmiyyətdə sabitlik bərqərar olmuşdur. Heydər Əliyev “milli
xüsusiyyətli” bazar iqtisadiyyatının qəti tərəfdarı idi. Lakin bazar onun
nəzərində məqsəd deyil, sosial məsələlərin həlli üçün vasitə idi.
Heydər Əliyevin dövlət başçısı kimi fəaliyyətinin dərin mənası var
idi, çünki onun cəmiyyətə təsiri birləşdirici, dövlətyaradıcı əhəmiyyət
kəsb edirdi. Biz onun şəxsində özünü Vətənə fədakarcasına xidmətə
həsr etmiş, Azərbaycanı planetin ən sabit, təhlükəsiz və inkişaf etmiş
51
guşəsinə çevirmək istəyən insanın həyat və fəaliyyətini görürük.
Müstəqil dövlətçilik tarixinin on ili dünya miqyaslı dövlət xadimi və
siyasi xadim Heydər Əliyevin adı ilə ayrılmaz surətdə bağlıdır. O, milli
müstəqil dövlət ideyasını formalaşdırmaqla ölkənin regionlar üzrə
parçalanmasının qarşısını ala bildi, Azərbaycanı tamamilə
dağılmaqdan xilas etdi. Ölkədə belə vəziyyət Azərbaycanın milli
maraqlarına xəyanət edən keçmiş rəhbərləri Əbdürrəhman Vəzirovun
və Ayaz Mütəllibovun siyasi səriştəsizliyi, zamanın nəbzini tuta
bilməməsi, dünyada baş verən geosiyasi dəyişikliklərin mənasını
anlamaması və bu fonda Azərbaycan xalqının milli özünüdərkinin
dirçəlməsini qiymətləndirməyi bacarmaması, həmçinin Əbülfəz
Əliyevin səriştəsizliyi və keçmişdə qalan panturançı konseptlərə
bəsirətsiz sadiqliyi nəticəsində yaranmışdı.
Onlardan fərqli olaraq Heydər Əliyev yeni şəraitdə müstəqil
dövlət yaratmaq məqsədilə hakimiyyəti və cəmiyyəti birləşdirə bildi.
Onun müdrikliyi və siyasi uzaqgörənliyi, qeyri-adi təşkilatçılıq və
idarəçilik istedadı sayəsində ölkə dərin ümumi böhrandan çıxa bildi.
Dövlətin həyatının bütün sahələrində fundamental islahatlar həyata
keçirildi. Nəticədə XX əsrin sonunda milli ideyanın mücəssəməsi kimi
müstəqil Azərbaycan dövləti yaradıldı.
1993-cü ilin ortalarından başlayaraq milli ideyanın (onu
Azərbaycan ideyası kimi də müəyyən etmək olar) vəzifəsi xeyli sayda
problemləri həll etməli olan güclü suveren dövlət yaratmaq idi. Daxili
siyasi vəziyyətin sabitləşdirilməsi, Ermənistanla hərbi qarşıdurmada
eskalasiyanın aradan götürülməsi və Dağlıq Qarabağ probleminin
Dostları ilə paylaş: |