Şahlar Əsgərov Təhsilimiz: Dünən, bu gün, sabah
Yüklə 2,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Şahlar Əsgərov
- 11.2. Müəllimin sosial statusu «Həqiqi müəllim adını daşıyan insan həmişə, tarixin ən çətin dövrlərində dəyanətli
- «Müəllim Nəsrəddin»
- Cekson Qreyson
72 Bu il TQDK –nın apardığı imtahanlar nəticəsində 80 mindən çox məzunlar içərisindən təhsil və bilik çempionları seçilmişdir. Bu gənclər yüksək bilik səviyyəsi nümayiş etdirərək nər biri öz qrupunda 1-ci yerə çıxmışdır. Bu gəncləri artıq çox insanlar tanıyır. İstərdim ki, onları Azərbaycan ictimaiyyəti tanısın, təbrik etsin və onlarla fəxr etsin! Beləliklə, 700 mümkün baldan 11 qrupda 697 bal toplayıb 1-ci yer tutmuş Rüfət İsrəndiyar oğlu Qaralovu, 1V qrupda 692 bal toplayıb 1-ci yer tutmuş Aysel Nazir qızı İsmayılovanı, 111 qrupda 692 bal toplayıb 1-ci yer tutmuş Lamiyə Natiq qızı Şirvanzadəni, 1-ci qrupda 686 bal toplayıb 1- ci yer tutmuş Tamilla İqoryevna Əliyevanı, V qrupda 610 bal toplayıb 1-ci yer tutmuş Numay Tufan qızı Axundzadəni ürəkdən təbrik edirəm! Əziz çempionlar! Bu qələbəniz və 111 minilliyin ilk «Bilik günü» münasibəti ilə sizi, valideyinlərinizi, və müəllimlərinizi təbrik edirəm. Arzu edirəm ki, nümunəvi şagird olduğunuz kimi, nümunəvi tələbə və vətəndaş olaraq xalqımızın adını yüksəklərə qaldırasınız. Bu çətin, lakin şərəfli işdə hamınıza can sağlığı, xöşbəxtlik və uğurlar diləyirəm! Üaddan çıxarmayın ki, bilik uğrunda döyüş lazımdır! Şahlar Əsgərov, Milli Məclisin Elm və təhsil məsələləri daimi komissiyasının sədri, əməkdar elm xadimi, professor» Bu, fərdin diqqət mərkəzinə çəkilməsi və liberalizmin praktiki həyatda tətbiqi deməkdir. 2003-cü ildə aparılan testin nəticələri elan edilib. Çempionlar artıq məlumdur. Fürsətdən istifadə edərək test çempionları – İlmar Balaxan oğlu Qəhrəmanovu (I qrup, 695.000 bal), Elçin Nəbi oğlu Hüseynovu (II qrup, 687.411 bal), Tural 73 Ağabala oğlu Quliyevi (III qrup, 688.750), Aytən Sirac qızı Məmmədovanı (IV qrup, 675.000 bal), Validə Yaşar qızı Əsgərovanı (V qrup, 623.428 bal) təbrik edirəm, onlara təhsildə daha uca zirvələri fəth etməyi arzulayıram. 74 Шякил 11.2 75 Шякил 11.2 (б) 76 Шякил 11. 3 (à) 77 Шякил 11.3 (б) 78 11.2. Müəllimin sosial statusu «Həqiqi müəllim adını daşıyan insan həmişə, tarixin ən çətin dövrlərində dəyanətli, dözümlü olubdur və mənəviyyatını hər şeydən yüksək tutubdur». Heydər Əliyev İnsanın cəmiyyətdə və ya qrupda tutduğu mövqe-status adlanır. İstənilən status rollardan ibarətdir. Müəllimin statusu onun vəzifə borcunu müəyyənləşdirir. Müəllim bilikləri şagirdlərə ötürməyə borcludur. Onun biliyini qiymətləndirərək, tərbiyəsinə nəzarət edərək müxtəlif rolları yerinə yetirir. Müəllimin hüquq və vəzifəsi qanunla və ənənə ilə müəyyənləşir. Beləliklə, status cəmiyyətin sosial strukturunda tutulan yerdir və müəllimin bu strukturda özünə layiq yeri vardır. Qeyd etmək lazımdır ki, Yaponiyada müəllimin statusu kifayət qədər yüksəkdir. Bu yerin tutulmasında, bu yerə uyğun hüquq və vəzifələrin formalaşmasında milli ənənənin xüsusi yeri vardır. Təhsil prosesinin subyekti-müəllimin sosial statusu cəmiyyətdə yüksək tutulmalıdır. Bu bəşəri dəyər bütün zamanlarda hər bir cəmiyyətin diqqət mərkəzində olubdur. V.Yanın “Çingiz xan“ (Bakı, 1983) əsərində maraqlı bir səhnə var. Çingiz xan Buxaranı təslim edib “məscidə yaxınlaşanda bütün camaat öz padşahı qarşısında etdiyi kimi, səməd atın ayaqlarına düşdü. Ancaq bir neçə qoca ülamə əllərini qurşaqlarının üstünə qoyaraq düz dayanmışdılar. Onlar öz alimliklərinə görə hökmdarın qarşısında üzü üstə düşməkdən azad idilər”. Türk məmləkətlərində və o cümlədən Azərbaycan cəmiyyətində müəllimin statusu XX əsrin ortalarına qədər çox yüksək olub, cəmiyyətin ən hörmətli adamına (yuxarıda qeyd edildiyi kimi) “müəllim“ deyiblər. Sonra sui-istifadə halları başlayıb, küt, savadsız, mənəvi cəhətdən qüsurlu insanlar müəllimlik etdikcə bu peşəyə münasibət dəyişib, inversiya baş 79 verib, müəllim hörmətdən düşübdür. XX əsrin əvvəllərində ruhani məktəblərində mollalar dini və mədrəsəni nə qədər hörmətdən salmışdırsa, çağdaş dövrümüzdə müəllimlərin bir qismi təhsili, məktəbi o qədər hörmətdən salıblar. Bizim müəllimləri tənqid atəşinə tutmaq üçün “Molla Nəsrəddin”“ jurnalını yolun azmış müəllimləri tənqid etmək üçün təzədən «Müəllim Nəsrəddin» adı altında nəşr etməyə ehtiyac duyulur. Müəllimin cəmiyyətdə sosial statusunu qaldırmaq üçün dövlət səviyyəsində proqram hazırlayıb həyata keçirməyə ehtiyac duyulur. Əvvəla, müəllim peşəsinə yaramayanlar təhsil müəssisəsindən uzaqlaşdırılmalı, ikincisi, müəllimlərin orta aylıq əmək haqqı cəmiyyətin digər üzvlərinin orta aylıq əmək haqqından yüksək olmalıdır. ABŞ iqtisadçısı Cekson Qreyson Yaponiyada müəllim peşəsinin müqəddəs sayılmasını və qanun üzrə müəllimlərin ən yüksək maaşlı 25 faiz içərisinə daxil olduğunu qeyd edir. C.Qreyson yazır ki, 1983-84-cü illərdə Yaponiya müəllimlərinin orta aylıq əmək haqqı ölkə üzrə orta aylıq əmək haqqından 2,4 dəfə yuxarı olmuşdur və ABŞ-da uyğun göstəricinin 1,7 olduğuna təəssüflənir. 2000-ci il üçün Azərbaycanın təhsil sistemində orta aylıq əmək haqqı 166 min manat, ölkə üzrə orta aylıq əmək haqqı 205 min manat olmuşdur (Bax “Müstəqil Azərbaycan 10 il”“ kitabı, Bakı, səh. 101.). Təhsildə orta aylıq əmək haqının ölkə üzrə orta əmək haqqından az olması qüsurlu hal kimi qeyd olunmalıdır. Qeyd etmək yerinə düşər ki, 1970-ci illərdə respublikada orta aylıq əmək haqqı 109 rub olarkən, təhsildə 120 rub olmuşdur. Əmək haqlarının nisbəti təhsilin xeyrinə 1,1-ə bərabər olmuşdur. Bu nisbəti çağdaş cəmiyyətimizə gətirməklə dirçəlişə tez nail olmaq olardı. Azərbaycan Respublikasının prezdenti H.Əliyevin «Təhsil müəssisələri işçilərinin əmək haqlarının artırılması haqqında» 15 may 2003-cü il tarixli sərəncamından sonra bu nisbət bizdə təqribən bərabər olmuşdu. Yüklə 2,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|