Seçilmiş əsərləri
Yüklə 3,11 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- BABAMLA OT ÇALMAĞA GETMIŞDIK...
- DÜNYAYA INSANLAR GƏLƏCƏK... (Mehdi Hüseyni xatırlayarkən)
- QUMRU QUŞLARI
406
DÜZDƏ
Maşına mindik getdik, getdik, DÜZ getdik DÜZƏ. Oy, nə gözəldi DÜZ!.. Güldü, çiçəkdi, hər tərəf kəpənəkdi... Lalələr DÜZÜM-DÜZÜM DÜZÜLÜB DÜZDƏ. Ay gözəl DÜZÜM, qoy səndən lalələr üzüm, aparıb güldanlara DÜZÜM, sonra da güldanları şüşəbəndimizə DÜZÜM. – DÜZ deyirəm, nənə? – DÜZ dedin, Aysu! – Axı, nənə, sən deyirsən mən də DÜZƏM, dümDÜZƏM, DÜZDÜ, nənə, hə? – Hə, Aysu, DÜZÜ belə də! Sən DÜZ qızsan! Lap düm-bəDÜZ qızsan! – Bax, nənə, ode, uzaqda o ağac da DÜZ durub, DÜZDÜ? – DÜZDÜ, Aysu, bu da DÜZDÜ! DÜZDƏ gəzdik, gəzdik, yorulduq. Sonra da DÜZDƏN DÜZƏLDIK yola, gəldik evə. Oy, nə qədər lalə yığmışam DÜZDƏN!.. Çox sağ ol, gözəl DÜZÜM! Indi gedim, lalələri güldanlara DÜZÜM...
Mənim saçım qapqaradı, babamın saçı ÇAL. Mənim papağımın quzu dərisi qapqaradı, amma babamın papağı ÇAL. Babam ot ÇALMAĞA gedir. Məni də özüylə aparır. Babam ot ÇALIR, ÇALIR, sonra yorulur, dəryazı bir tərəfə qoyur, gəlib ağacın kölgəsində oturur, termosdan çay töküb içir, sonra da balaca torbasından tütəyini çıxardıb həmişə ÇALDIĞI havanı ÇALIR. – Sən də əl ÇAL!.. – mənə deyir. Mən də əl ÇALIRAM. Sonra da gedirəm gül-çiçək yığmağa. Babam deyir: – Kolluğa getmə, ilan ÇALAR. Babam ÇALIR, mən də gül-çiçək dərirəm amma kolluğa girmirəm ki, ilan ÇALAR. Babam ÇALIR, dincini alır, yenə ayağa qalxır, dəryazı qaldırır, yenə ot ÇALIR... 407
ADDA-BUDDA 408
DÜNYAYA INSANLAR GƏLƏCƏK... (Mehdi Hüseyni xatırlayarkən)
Biz Masallı ilə Lənkəranın arasındakı kiçik Sara adasında idik. O balıq tuturdu, mən də onunla balıq ovuna getmişdim. Alatoranlıq idi. Gün hələ çıxmamışdı, ay da yox idi. Ayaz havaydı. Xırda ləpəciklər ayağımızın altına qədər gəlir, yenə qayıdırdı. O, tünd-qəhvəyi pencəyinin boynunu qaldırıb, hələ heç nə yeməmişdən, içinə pambıq doldurduğu «Kazbek»dən çəkə-çəkə dənizə atdığı qarmaqların qarğısını qumluğa basdırdı. Sonra hündür bir daşın üstündə oturdu, mən də onun yanında – axşamacan buradaydıq. O, Türkiyəyə birinci səfərindən yenicə qayıtmışdı. Mən çox maraqlandığım türk həyatı barədə onun söhbətlərinə qulaq asmaq istəyirdim, lakin sual verməkdən çəkinirdim – səs olacaq, qarmağa balıq keçməyəcəkdi... Yavaş-yavaş işıqlanırdı. Yalnız ayaqlarımızın altına qədər gələn ləpəciklərin ahəngdar səsi və haradansa hacıleylək dimdiyinin taqqıltısı eşidilirdi. Mən ona baxırdım. O, gözlərini dənizə zilləmişdi. Mənə elə gəldi ki, bu dəm o, bütün varlığı ilə suyun altında qarmağa keçəcək balığın yanındadır. Mənə elə gəlirdi ki, bu dəqiqə onun ağlında qarmaq və balıqdan başqa heç nə yoxdur. Mənə elə gəlirdi ki, bu an o, yalnız və yalnız qarmağa keçəcək həmin kiçiçik balığın hicranındadır və indi o, yalnız və yalnız həmin hicranla, həmin həsrətlə yaşayır... Birdən üzünü mənə tutub hacıleylək müşayiətli sükutu ürəkdən gələn bir səslə pozdu: – Səkkiz il keçib, amma mən hələ də Səmədin ölümünə inanmıram... ... Indi Mehdi müəllimin ölümündən düz bir il keçib. Vaxt gələcək və bu bir il səkkiz il olacaq. Sonra on səkkiz il olacaq... Sonra daha artıq... Və dünyaya yeni insanlar gələcək, böyüyəcək, qocalacaq, öləcək...
QUMRU QUŞLARI
Axır vaxtlar işdə tez-tez darıxıram, ürəyim sıxılır, hərdən lap beş dəqiqəlik də imkan tapanda aşağı düşürəm və Yazıçılar Ittifaqının qabağındakı bağda var-gəl edirəm.
Təxminən bir ay bundan qabaq bağda, ağacların dibində iki quş gördüm və onları çöl göyərçinləri bildim, amma bir az göyərçindən kiçik idilər və dimdikləri də, deyəsən, bir balaca uzun idi. Quşlara yaxınlaşdım və bu quşlar yəqin ki, çöl göyərçinlərinin bir növü idi, çünki şəhər yerində adamı bu qədər yaxına buraxan, ürkməyən, məncə, ancaq çöl göyərçini olardı, amma yox, bu quşlar çöl göyərçini də deyildi, qumru quşlarıydı. 409
Günlər keçdi və o bağ qumru quşları ilə doldu. Qumru quşları, hətta, Yazıçılar Ittifaqının həyətinə də uçub gəlir və sayı-hesabı olmayan Azərbaycan yazıçılarından, şairlərindən, tənqidçilərindən ürkmür. Deyirlər ki, əslində qumru quşları çox ürkək quşlardı, kənd yerlərində, çöllərdə, düzlərdə adamın gözünə görünmür: adam görən kimi, ürküb uçub gedir. Indi o bağdakı qumru quşları adamlardan ürkmür, az qala, bir addımlığa qədər yaxına buraxır, sonra uçub adamların başının üstündəki budaqlara qonur, heç kimi vecinə almır. Bu qumru quşları haradan gəlib? Təbiətdən küsüb? Yoxsa, zəhərlədiyimiz dağlardan, düzlərdən baş götürüb Bakıya pənah gətirib? Bəyəm, Bakı təmizdi? Nə isə... Amma o bağdakı qumru quşları, nədənsə, adamda sabahkı günə bir inam yaradır... Yalnız bu mənada yox ki, haçansa təbiətin işi düzələcək: ümumiyyətlə...
«SÇASTYE»
Indi dərs kitabındakı uzun bir şeri qabağına qoyub əzbərləyən Günaya baxıram və birdən-birə kiçik bir əhvalat yadıma düşür. 1980-ci ilin noyabr ayı idi. Günay birinci sinifdə oxuyurdu və hər gün səhər dərsə gedirdi, günortalar isə axşama qədər cidd-cəhdlə dərslərini hazırlayırdı. Həmin noyabr günü rus dilindən ev tapşırığı vermişdilər və Günay bütöv bir cümləni (!) səliqə ilə yazmalı idi: əvvəlcə sözləri bir-bir qaralamada yazırdı ki, sonra dəftərə köçürtsün. Günayın yazdığı cümlədə bir «sçastye» sözü var idi və Günay yarım saat idi ki, bu sözün üstündə əlləşirdi: «ç» hərfində və yumşaqlıq işarəsində çaşırdı və buna görə də «sçastye» sözünü yaxşı yaza bilmirdi. Günay daha özünü saxlaya bilmədi, darıxdı, əsəbiləşdi və bu sözün – «sçastye»nin qarasına deyinməyə başladı: – Yazmaq olmur bunu! Pis sözdü bu söz! Zəhləm gedir bu sözdən! Istəmirəm bu sözü!
Günay beləcə deyinə-deyinə mənə baxdı və bilmirəm mənim sifətimdə necə ifadə əmələ gəlmişdisə – gülümsədimmi? fikrə getdimmi? bəlkə rişxənd idi, ya nə üçünsə təəssüf idi? – bilmirəm, məndən soruşdu: – Nədi?
– Heç nə... – dedim. Əlbəttə, mən Günaya deyə bilərdim ki, bu barədə səninlə iyirmi ildən sonra danışarıq...
Yüklə 3,11 Mb. Dostları ilə paylaş:
|