530
SEYMUR. Deməli, siz başa düşürsünüz ki, ilk baxışda faydasız görünən ulduzlar ondan
ötrü yaradılıb ki, yer üzündə ömrünü başa vurub dünyasını dəyişən insanların ruhları o
ulduzlarda qərar tutsunlar. Bu, tamamilə səhih məlumatdır.
MƏNZƏR (hələ də razılaşmaq istəmir). Gültəkin mənə bu barədə heç nə danışmamışdı.
SEYMUR. Yəqin vaxtı olmayıb. Bəlkə də danışmaq istəməyib... O, təbiətən qapalı insan
idi. Bəs mən? Mən sizə nə vaxtsa yalan danışmışam? Gecə vaxtı, əgər fikrinizi cəmləyib
ulduzlara diqqətlə baxsanız, hiss edə bilərsiniz ki, onların çoxundan sizi tərk etmiş yaxınlarınızın
ruhları boylanır; özü də sizlərə sevgi ilə, gələcək görüşünüzə inamla boylanırlar. Əlbəttə,
Gültəkin bütün bunları bilirdi, ona görə doğmaları ilə də vidalaşarkən dodaqlarında təbəssüm
varmış, inanın mənə, siz onunla mütləq görüşəcəksiniz, ancaq hadisələri tezləşdirmək lazım
deyil. Biz hamımız hansısa gözəl bir planetdə nə vaxtsa görüşəcəyik. Bu, labüddür. O vaxta
qədər isə yaşamaq və yaşadığına sevinmək lazımdır.
MƏNZƏR (fikirli halda). İnana bilmirəm, hər şey sizin təsvir etdiyiniz kimidir.
SEYMUR. Gələn dəfə mən sizə bu barədə ətraflı, təfsilatı ilə söhbət açaram, siz də
inanarsınız ki, mənim söylədiklərimə şübhə ola bilməz, onları yoxlamağa ehtiyac da yoxdur. Bu
günlük bu qədər yetər. Axı siz onu son mənzilə yola salmağa gedəcəksiniz.
MƏNZƏR (sanki birdən ayılır). Əlbəttə, mən getməliyəm! Necə də oturub arxayın söhbət
edirəm! Əgər mən orada olmasam, camaat nə fikirləşər? Gedim, geyinim. (Gedir).
MƏRYƏM. Halı xeyli yaxşılaşdı, afərin sənə, anamı xilas etdin.
SEYMUR. Bilirsən buna nə deyirlər? Xilasedici yalan.
MƏRYƏM. Düzünü de. Ruhların ulduzlara köçməsini sən elə bu dəqiqə uydurdun?
SEYMUR. Yox, bunu kimlərsə bizdən çox-çox əvvəl uydurub. Mən isə, sadəcə, vaxtında
xatırladım və yerinə düşdü. İndi bir balaca işim var, çox vaxt aparmaz, sonra gömrükxanaya
dəyəcəm, gedəndə piyada gedəcəyəm, amma "rolls-roys"la qayıdacağam.
MƏRYƏM. Bu maşına görə əsəblərin yaman pozuldu.
SEYMUR. Ola bilər, bir az qanım qaraldı, amma boş şeydir. Əvəzində bu maşın
sayəsində çox mətləblərdən agah oldum. Hələ fikirlərimdəki təbəddülatı demirəm. Əvvəllər
mənə xas olmayan fikirlərə düşmüşəm, elə bu da "rolls-roys"un sayəsindədir. Misal? Buyur. Bu
gün səhərdən, daha dəqiq desək, dünən axşamdan qərara almışam ki, siyasətlə ciddi məşğul
olacağam.
MƏRYƏM. Həqiqətən, sənə xas olmayan bir qərardır! Axı sən həmişə deyirdin ki,
siyasətlə yalnız peşəkarlar məşğul olmalıdır.
SEYMUR. Doğrudur, hələ mən başqa şeylər də demişəm.
MƏRYƏM. Çoxdan demisən, ancaq mənim hər şey yadımdadır. Hansısa yığıncaqdan
gələndən sonra dedin ki, bu, mənlik deyil. Namuslu insan siyasi fəaliyyətlə yalnız o halda
məşğul olmalıdır ki, onun ölkəsi təhlükə qarşısında qalmış olsun.
531
SEYMUR. Məhz elə buna görə də indi qərara almışam ki, dərhal siyasətlə məşğul
olmağa başlayım. Bilirsənmi, dünən hiss etdim ki, dərin yuxudan ayılmışam.
MƏRYƏM. İndi hər yerindən duran siyasətlə məşğul olur. İstəyirsən, sən də ol. Ancaq
mən bir şey başa düşmürəm: təhlükəni nədə görürsən?
SEYMUR. Xalq Cəbhəsinin hakimiyyətdə olduğu vaxtlar yadındadır?
MƏRYƏM. Hərdən qorxulu yuxu kimi xatırlayıram.
SEYMUR. İndi isə təsəvvürünə gətir ki, o vaxtkı cəbhəçilərdən qat-qat ağıllı olan birisi
dövləti dağıtmaq fikrinə düşür,
sadə dillə desək, Azərbaycanda "rəngli inqilaba" bənzər bir
iğtişaş yaratmağa cəhd göstərir.
MƏRYƏM. İstəsinlər də. Şükr Allaha, görmüşük bu rəngli inqilabların haralarda baş
verdiyini – zəif, qorxaq rəhbərləri olan respublikalarda. Onlar könüllü olaraq özlərini dilənçi
həyata məhkum ediblər. Allaha çox şükr ki, bizdə belə şey ola bilməz.
SEYMUR. Heç də hamı belə düşünmür.
MƏRYƏM. Bu gün Azərbaycanda kim istəyər ki, firavanlığını itirsin, rahat gün-güzəran
əvəzinə, Xalq Cəbhəsinin dövründə gördüyümüz hərcmərcliyin cənginə düşsün? Anam deyirdi
ki...
SEYMUR. Aydındır. Hər şeyi başa düşdüm, deməli, xalq məni dəstəkləmir.
MƏRYƏM. Dəstəkləyir, dəstəkləyir və söz verir ki, sənə kömək edəcək. Bəs sənin bu
siyasi məşğuliyyətin hansı şəkildə olacaq?
SEYMUR. Əsas məsələ odur ki, nə etmək lazım gəldiyini bilirəm. Amma fəaliyyətə
başlamazdan öncə mən həmfikirlərimi – yazıçıları, rəssamları, kinematoqrafçıları, bütün yaradıcı
insanları bir yerə toplamalıyam. Ən ağıllılarını və cəsarətlilərini. Nələr baş verdiyini onlara
danışmalıyam. Qoy daha susmasınlar. Xalq onların səsini eşitməlidir. Sual var?
MƏRYƏM. Bəli, xalqın sualı var. Misal üçün, xalq bilmək istəyir ki, biz "rolls-roys"u
neyləyəcəyik?
SEYMUR. Sürüb apararıq bağımıza. Qoy orada talvarın altında qalsın. Gələn
qonaqlarımıza göstərərik.
MƏRYƏM. Bu gün bir ətək pulu aparıb gömrük rüsumu verəcəksən ki, maşın talvarın
altında qalıb çürüsün?
SEYMUR. Bəs nə edim? Hər necə olsa, kraliçanın maşınıdır.
MƏRYƏM. Bilirəm, kraliçanındır. Bəs mən? Düzdür, mən kraliça deyiləm, ancaq yenə
də istəyirəm ki, mənim də fikrimi biləsən. Bəlkə onu sataq? Burada pis nə var ki? "Rolls-roys"u
satdığımıza görə bizi heç kim qınamaz. Sənin milyarder dostun da düz başa düşər.
SEYMUR. Bilirsənmi, bu həyatda kifayət qədər ömür sürdüyümə görə, bəzi həqiqətləri
dərk etməyə vaxtım olub. Fikir vermişəm: əgər hansısa bir normal yaxşı insanın xanımı özünün