129
– Siz nədənsə narahatsız? – deyə, o soruşur.
– Elədir, arvadı teleqramın surətini əlindən buraxmadan cavab verir. – Mən çox narahat oluram
ki, Siz Londondan Qahirəyə və Moskvaya səfər zamanı gözlənilməz və təhlükəli hadisələrlə
qarşılaşa bilərsiz.
– Müharibə qurtaranadək mənim başıma heç bir hadisə gələ bilməz, – Çörçill gülümsünür. – Siz
məni sakitləşdirdiniz. Yoxsa 161 lap qorxmuşdum: elə zənn etdim ki, Stalinə teleqramımı
oxuyandan sonra əhvalınız pozuldu. Çox şadam ki, yanılmışam.
Etiraf etməliyəm ki, məndə bizim bu müvəqqəti müttəfiqimizə hərdən-hərdən az qala səmimi
dostluq rəğbətinə bənzər bir hiss yaranır. Ancaq hər dəfə də öz-özümə xatırladıram ki, labüd
şəraitlə bağlı onunla biz ömrümüzün son günlərinədək əbədi düşmənçiliyə məhkum edilmişik.
Bakının hava hücumundan müdafiə qoşunlarının zenit topları üzərində tanınma nişanları
olmayan təyyarəni atəşə tuturlar. Motor alışır. Paraşütçülər çaxnaşmaya düşmədən, lakin cəld
təyyarəni tərk edirlər. Ekipaj üzvləri də onların dalınca gedir. Zülmət qaranlıq içində desantçılar
yerə atılır.
Bakı neft mədənlərinin minalanması başa çatır. Rabitəçilər kabelləri çəkir, hərbiləşdirilmiş
mühafizə dəstəsinin nəzarəti altında partlayıcı maddələr yerləşdirirlər.
Əmiraslanovun kabinetində Heydərov həbs edilmiş diversantların dindirilməsinin nəticələri
barədə məruzə edir.
– Dördü də, o cümlədən, qrupun komandiri bir nəfər kimi deyir ki, onları Bakıya mədənlərin
partladılmasının qarşısını almaq üçün göndəriblər. Hamısının da əlində Maykop neftçilərinin
şübhə doğurmayan sənədləri var.
– Tanış hoqqadır, – Əmiraslanov gülümsəyir, – davam edin.
– Onlardan heç birinə məlum deyil ki, burada kiminlə, hansı yerdə görüşməlidirlər. Şults deyib
ki, onları kimlərsə axtarıb tapacaq.
– Vəssalam?
– Şultsun harada olduğunu müəyyənləşdirə bilmişik! – deyə Heydərov səsindəki sevinc xallarını
gizlətməyi bacarmadan dillənir.
– O, indi Şimali Qafqazda, Qroznı rayonundadır. Bu, demək olar ki, cəbhə xəttidir.
– Məndə belə təəssürat oyanır ki, sizin nəsə bir planınız var, – deyə Əmiraslanov bir az
susduqdan sonra soruşur.
– İcazə verin, həbs dəstəsi ilə Şimali Qafqaza uçum.
– Əmr edirəm ki, iki saatdan sonra Şimali Qafqaza uçun, – deyə Əmiraslanov gülümsünür. –
Sizə Bağırovun və Petrovun təhlükə- 162 sizliyini təmin etmək həvalə olunur. Əgər Bağırov
yoldaş bir az da o yana – Moskvaya uçası olsa, planımızı gerçəkləşdirmək üçün sizin vaxtınız
qalacaq. Yox, əgər o, Bakıya qayıtsa... – Əmiraslanov fikrə gedir, – onda... Bu, çox pis olacaq, –
üzündə kədərli təbəssüm görünür. – Onda siz də onunla birlikdə geri qayıdıb, nəzarət etməlisiniz
ki, Bakının bircə neft mədəni belə almanların əlinə keçməsin.
130
Dəstəni uçuşa hazırlayın!
Maskalayıcı boya ilə rənglənmiş təyyarə dalğaları üzərindən uçur. Pilot, boyunbağı kimi uzanıb
gedən dağlar silsiləsində dar bir sahə tapıb, kəskin hərəkətlə enməyə başlayır. Təyyarədə
Petrovla Bağırovdan başqa, Heydərovun xüsusi dəstəsi də var.
– Bu Lavrov Suximidə həngamə çıxarıb. İkicə günlüyə gəlib, ancaq aləmi elə qarışdırıb ki,
müharibə qurtarınca qaydaya salmaq çətin olacaq. Öz səlahiyyətlərinə güvənib, ən təcrübəli
komandirləri rəhbərlikdən uzaqlaşdırıb, çox axmaq kadr dəyişiklikləri edib, – general Petrov
hətta təyyarədə motor uğultusuna baxmayaraq, Lavrov barədə az qala pıçıltı ilə danışır.
– Şükür Allaha, general Qreçko qətiyyətli tərpənib, bu mənasız dəyişiklikləri ləğv edib. Riskə
getdiyini bilsə də, qorxmayıb, telefonu götürüb,
Ali Baş Komandana zəng vurub, öz
mülahizələrini bildirib.
– Bu, yeganə çıxış yoludur, – deyə Bağırov sanki öz fikirlərinə cavab verərək, düşüncəli halda
deyir. – Ancaq bununçün inam gərəkdir.
Səhv eləmək ölümə bərabərdir. İxtiyarımda olan bir neçə gün ərzində mən vəziyyəti diqqətlə
araşdırmalıyam. Bir həftə çox azdır.
– Təcrübəli səyyahlar deyirlər ki, naməlum ölkəni duymaq üçün ya bir həftə gərəkdir, ya da on
il, – deyə Petrov gülümsünür.
– Bu ölkə isə yad deyil axı!
Bağırov xəritə planşetini dizi üstə açaraq, qoşunların yerləşmə koordinatlarını göstərən rəngli
xətlərə diqqətlə baxır. Alman qoşunlarının mövqelərini göstərən göy xətt daha üstündür.
– Lavrovu da elə bu xəritə qorxudub, – deyə Petrov acıqla deyir. – Bir də rəqəmlər. O, bircə şeyi
əsas götürür ki, almanların Qafqazda canlı qüvvə ehtiyatları daha çoxdur, tank və təyyarə sarıdan
da üstünlük onlar tərəfdədir.
– Bu, az şey deyil, – deyə Bağırov öz fikrini bildirir. – Üstəlik, nəzərə alsaq ki, Zaqafqaziyaya
göndərilən qüvvələr məğlubiyyət 16 3nə olduğunu
bilməyən, demək olar ki, itki verməmiş
təcrübəli birləşmələrdir...
– Bəs əgər biz düşmənin adət etmədiyi bir şəraitdə, ona tanış olmayan döyüş üsullarından
istifadə etsək, – deyə Petrov onun sözünü kəsir. – Əgər nəzərə alsaq ki... – o, ifadəsini bitirməyə
macal tapmamış, uzaqda səmaya yüksələn nəhəng narıncı alov sütunu nəzəri cəlb edir.
– Bu nədir?!
Şimali Qafqazda kiçik bir kənd. General Petrovun qərargahı burada yerləşir. Uzaqda yanan neft
anbarının qırmızımtıl şöləsi gecənin qaranlığını yarır. Qərargah zabitlərindən biri Petrova
məlumat verir:
– Almanların yanacaqla fasiləsiz təmin olunduğu vaxt arxada qaldı. İndi onlar benzin və yağların
daimi qıtlığı ilə qarşılaşırlar.
Tanklar həftənin neçə gününü yerindən tərpənə bilmir.