Sizsiz (roman-xatirə) Həyatım ağrıyır (povest-xatirə)
Yüklə 4,02 Mb. Pdf görüntüsü
|
123 Mərdəkana gələrkən Təranə də, Zemfira da: – Bu gün getməyinizi bildirməyin, – demişdilər. – Siz gedəndən sonra biz ona xəbər verərik. Kim bilir, bəlkə belə də etməliydik. Amma mən o vaxt əmin idim (və indi də əminəm) ki, o, anamın Moskvaya getdiyini biz yola düşəndən sonra bilsəydi, yenə də bu xəbərə dözməyəcəkdi... Həm də... nə gizlədim, fikirləşirdim ki, atam indi bizimlə Bakıya getməli, – Nigarı vağzalacan ötürməlidir. Axı, hiss edirdim ki, bir daha görüşməyəcəklər. Nə isə... Qərara gəlib dedim: –Toloknov dedi ki, yubanmağın mənası yoxdur, odur ki, dünən imkan düşdü, bilet aldıq, elə bu gün gedirik... –Bu gün? – O, bir az da tutuldu. Rauf dərhal futboldan danışmağa başladı, atam onun futbol söhbətinə qoşuldu. Nə isə deyirdi, amma görürdüm ki, indi fikrində yalnız eşitdiyi xəbərdir, onun içində o üz-bu üz edir götürüb-qoyur, çəkib-çevirir... Birdən ayağa durub geyinməyə başladı. –Mən də sizinlə şəhərə gedirəm... –Rəsul əmi, axı neylirsiz şəhərə getməyi? – dedi. –Yox, getmək istəyirəm. –İstəyirsən, gedək, – dedim, – özün öz gözünlə görərsən ki, qorxulu bir şey yoxdur. O, geyinə-geyinə: –Kim-kim gedirsiniz? – deyə soruşdu. Dedim.
–Mən də sizi ötürüb sabah bura qayıdaram... Bu vaxt həkim otağa girdi, geyindiyini görüb: –Hara belə hazırlaşmısınız, Rəsul müəllim? – deyə xəbər aldı. –Bir günlüyə Bakıya getmək istəyirəm. Nigar Moskvaya gedir, onu ötürməyə… Həkim duruxdu, otaqdan çıxdı, bir qədərdən sonra başqa həkimlərlə qayıtdı. Eyni mükalimə təkrar olundu. Atamın
124 uşaqlıqdan Göyçaydan tanıdığı Ələkbər İsmayılov: –Onda qoy bir təzyiqini ölçsünlər, – dedi. Doğrudan da, atamın rəngi dəyişmişdi, nəfəsi təngiyirdi. Halı get-gedə xarablaşırdı. Təzyiqini ölçdülər. Bir-birləriylə baxışdılar. Özünə: –Hər halda bir az yüksəkdir, – dedilər. Neçə dedikləri yadımda deyil, amma Ələkbər İsmayılov işarəylə məni dəhlizə çağırdı, təzyiqin daha da yüksək olduğunu dedi və əlavə etdi ki, mən məsuliyyəti üstümə götürüb onu buraxa bilmərəm, birdən yolda bir şey oldu... Biz otağa qayıdanda halı bir az da xarablaşmışdı, ağır-ağır nəfəs alırdı. İndi o biri otaqda, çarpayısının üstündə oturmuşdu, köynəyinin yaxasını açmışdılar. Həkimlərin, tibb bacılarının ora-bura qaçmalarından vəziyyətin son dərəcə ciddi olduğu aydın idi. İynələr vururdular, oksigen balonları gətirirdilər. Mən atamın belə hala düşməsini bir neçə dəfə görmüşdüm, odur ki, hələ də bu vəziyyətin keçəcəyinə inanmaq istəyirdim. Gənc reanimator həkimi çağırdılar. Həkimin dodaqaltı deyindiyini eşitdim: –Ağır xəstəyə belə xəbəri vermək olar? Gör təzyiqi hara qalxıb, indi reanimator, gəl çıxart onu bu vəziyyətdən, görüm necə çıxarırsan. Atam olan otaqda indi yeddi-səkkiz adam vardı – tibbi personal. Raufla mən bu biri otaqdaydıq. Qapıya yanaşdım. Atam mənə baxırdı. –Necəsən? – deyə soruşdum. Başının işarəsiylə və gözləriylə "yaxşıyam" – dedi. Üzündə gördüyüm son ifadə idi bu. Sonra gözləri axmağa başladı, indiyəcən heç vaxt gözlərinin belə axdığını görməmişdim. Həkimlərdən biri qolumdan yapışıb məni kənara çəkdi. –Vəziyyəti çox ağırdır, – dedi, – hər şeyə hazır olun.
125 Otağa başqa həkimlər, tibb bacıları da gəldilər, qaçır, tələsir, oksigen balonlarını dəyişir, ora-bura vurnuxurdular. Birdən-birə hamısı elə bil süst düşdü, bütün hərəkətlər, ora- bura qaçmalar, tələsmələr dayandı. Hər şeyi başa düşdük. Ələkbər İsmayılov qapıda durub başını bulayırdı. –Keçindi, – dedi. Saat ikiyə yaxın idi. Bir sükut, bir qaranlıq kəsir qarşımı. Dur! Qurtar! Deyirəm axı bitməmiş işlərim, nə qədər ümidim, arzum var. Soyuq bir səs yandırır beynimi: Möhlət bitdi. Qurtar. O sözləri deməyə, bu sözləri eşitməyə belə macal olmayacaq. Nə qədər vaxt keçdi? On dəqiqəmi, bir saat, iki saatmı, uzun aylar, illərmi? Vaxt donub qalmışdı. Zaman – yox idi. Nə edirdim, nə danışırdım, ya danışmırdım, bilmirəm. Nə isə həblər, dərmanlar verirdilər mənə, deyəsən. "Niyə, axı niyə? Biz kimə nə eləmişik ki, tale belə amansız cəzalandırır bizi", – deyə düşünürdüm, başımı divara döyürdüm, "biz indiyəcən çox xoşbəxt yaşamışıq, indi tale bunun əvəzini çıxır", – deyə düşünürdüm, özümə yer tapa bilmirdim, anamı düşünürdüm, düşünürdüm ki, indi necə olacaq anamın yeganə xilas ümidi – Moskvaya getməsi necə
126 olacaq və onu da düşünürdüm ki, indi bunun nə əhəmiyyəti, nə mənası var, onların bir-birindən ayrı ömür sürmələrini heç cür təsəvvür edə bilmirdim. Heç cür ağlıma sığışdıra bilmirdim ki, yarım saat, ya da bir əsr bundan qabaq bizimlə bax burda, bu otaqda, bu masanın arxasında oturan, danışan, təzə kitabını vərəqləyən, Nigarı soruşan, pencəyini geyinən, çəkməsinin bağını bağlayan adam – məninçün dünyada kişilərin ən kişisi, ataların ən yaxşısı mənim atam – artıq yoxdur, həmişəlik yoxdur, bir daha heç vaxt olmayacaq. Heç bir qüvvəylə geri qaytarıla bilməyəcək heçlikdədir artıq, bir də heç vaxt, heç vaxt mənimlə danışmayacaq, dərdləşməyəcək, hirslənməyəcək, sevinməyəcək, mənə nə isə tapşırmayacaqdır. Birinci Rauf özünü ələ alır: –Anar, denən, neyləmək lazımdır, hara, kimə zəng vurmaq, kimə xəbər vermək. –Zemfiraya zəng vur, qızlara o desin Ənvərə zəng vur, Yazıçılar İttifaqına, Elçinə xəbər versin. Nə qədər vaxt keçdi – bir saat, on saat, bir əsr? Otaqda indi ikimiz qalmışdıq – atam və mən... Həkimlər, xidmətçilər harasa getmişdilər. Mən üzü ağla örtülmüş cənazəyə baxırdım və düşünürdüm ki, uzun illərin xəstəlikləri boyu anam onun çox əziyyətini çəkdi, nazıyla oynadı, yuxusuz qaldı, amma indi – bu qəfil ölümüylə atam istər-isəməz verdiyi bütün əzab-əziyyətlərin "günahını" sanki yumuşdu. Hərənin Öz ömrü Öz taleyi olduğu kimi, Öz ölümü, yəni öz təbiətinə münasib ölümü də var. Məsələ əcəldə deyil, məsələ ondadır ki, insanların ölümləri də onların xarakterlərini, şəxsiyyətlərini tamamlayan son nöqtədir. Atam yalnız belə ölə bilərdi – emosional sarsıntıdan, daxili çılğınlıqdan, narahatlıqdan, hövsələsizlikdən, Nigarının nigarançılığından. Ömrünün müxtəlif çağlarında onun təbiəti
Yüklə 4,02 Mb. Dostları ilə paylaş:
|