Stendal Qırmızı və qara
Yüklə 4,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
www.vivo-book.com
428 da, bunlar mənəviyyatın yeganə tərbiyəçiləriydilər – onlar olmasa oğlan neynərdi? Nə vaxtsa hansısa qəzet rahibi əvəz edə bilərmi? Jülyen təzə vəzifəyə təyin olunan gündən bəri rektor açıq-aĢkar Ģəkildə, yanlarında kimsə olmadan oğlanla görüĢmək istəmirdi. Bu həm özünə, həm də oğlana xeyirli olacaq bir addım olsa da, daha çox sınaq idi. Qatı yansençi abbat Pirar sərt bir qaydanın tərəfdarıydı: əgər bir insan sənin gözündə hansısa keyfiyyətlərə sahibdisə, onun qarĢısına qoyduğu bütün məqsədlərin yoluna manelər qoy. Əgər o doğrudan da həmin keyfiyyətlərə sahibdisə, bu manelərin hamısının öhdəsindən gələcək. Ov mövsümü gəlmiĢdi. Fuke Jülyenin yaxınları adından ona ceyran və maral göndərmiĢdi. Heyvanların cəmdəyini mətbəxlə yeməkxana arasındakı dəhlizə qoymuĢdular. Nahara gedən tələbələr heyvan cəsədlərini gördülər. Onlar heyvanlara elə maraqla baxırdılar ki! Qabanın canı çıxmıĢ olsa belə, gənc tələbələrin canına qorxu salırdı – onlar ehtiyatla onun diĢlərinə toxunurdular. Bu cəmdəklərin söhbəti düz bir həftə getdi. www.vivo-book.com
429 Jülyenin ailəsini hörmət olunası təbəqəyə aid edən bu hədiyyə ona bəslənən paxıllıq dolu nifrətə ağır zərbə endirdi. Jülyen varlılara xas bir əzəmət qazanmıĢ oldu. ġazel və baĢqa bərkgedən tələbələr onun qarĢısında kəkələyir və az qala oğlanı qınayırdılar ki, niyə vaxtında valideynlərinin var-dövlətindən onları xəbərdar etməyib və tələbələri özlərindən asılı olmayaraq pula hörmətsizliyə sövq edib.
Bu aralar rekrut seçimi gedirdi, amma Jülyen tələbə olduğu üçün seçimə qatıla bilməzdi. Bu məsələ oğlanı sarsıtdı. – Budur, iyirmi il əvvəl məni qəhrəmanlıq yoluna çıxara biləcək məqam keçib getdi! – o düĢünürdü. Bir dəfə, bağı tək-tənha dolaĢarkən, o, barını düzəldən bənnaların söhbətini eĢitdi. – Bax, bizim növbəmiz gəldi. Təzə seçim elan elədilər. – Həə, vaxt vardı belə seçimlər zamanı adam fəhlədən zabitə çevrilirdi. Hətta elə olurdu ki, general da ola bilirdin. www.vivo-book.com
430 – QardaĢ, keçdi o vaxtlar. Ġndi əsgərliyə ancaq ac- yalavaclar gedir. Kimin ki cibində siçanlar oynamır, o öz evində oturub qalır. – Kasıb doğulan elə ömrü boyu da kasıb qalacaq. – Bəs bu düz söhbətdi ki, o ölüb? – üçüncü bənna söhbətə qarıĢdı. – QardaĢ, bu söhbəti varlılar çıxarıb! Bəs necə, onların canına qorxu salmıĢdı axı! – Gör onun vaxtıyla indinin arasında necə fərq var? Onun vaxtında hər Ģey baĢqa cürəydi. Öz marĢalları ona xəyanət elədi. Dünyaya belə xainlər də gəlir axı! Bu söhbət Jülyeni bir az sakitləĢdirdi. O, yoluna davam elədi və köksünü ötürərək öz-özünə dedi: “O, xalqın hörmətlə yad elədiyi yeganə monarxdı!” Ġmtahan vaxtı gəlib çatdı. Jülyen əla cavab verirdi – görürdü ki, hətta ġazel də öz savadını nümayiĢ etdirməyə çalıĢır. Bizə tanıĢ olan vikariy Friler tərəfindən təyin olunmuĢ cənab imtahan götürənlər elə ilk gündən bütün fənlərdə əla cavab verənlər siyahısında birinci, ən pis halda ikinci www.vivo-book.com
431 adamın Jülyen Sorel olmasından əsəbiləĢdilər – oğlanın abbat Pirarın sevimlisi olduğunu artıq onlara çatdırmıĢdılar. Seminariyada tələbələr artıq mərcə girmiĢdilər ki, əla qiymət alanlar arasında birinci yerə çıxacaq və bu münasibətlə yepiskopun yanına nahara dəvət haqqı da ona qismət olacaq. Axırıncı imtahanda hiyləgər imtahançılardan biri oğlanı tələyə saldı – ona müqəddəs Ġeronim və onun Siserona bəslədiyi rəğbət barədə sual verdi, sonra da Horatsiy, Vergiliy və baĢqa bütpərəst Ģairlərin yaradıcılığını soruĢdu. Jülyen tələbə yoldaĢlarından gizlicə bu Ģairlərin yaradıcılığından bəzi Ģeirlər əzbərləmiĢdi. Öz uğurundan ilhama gələn oğlan harda olduğunu unudub, müəllimin sualına dolğun cavab verərək, Horatsiydən Ģeirlər oxumağa baĢladı. Ġmtahan götürən müəllim düz iyirmi dəqiqə oğlanın sözünü kəsmədən ona qulaq asdı sonrasa vaxtını belə natəmiz Ģeyləri oxumağa xərclədiyinə və beynini belə günahla dolu mətnlərlə doldurduğuna görə qınamağa baĢladı. Jülyen tələyə düĢdüyünü anlayaraq: – Düz deyirsiniz, cənab, mən axmağam – dedi. www.vivo-book.com
432 Ġmtahan götürən müəllimin bu hiyləgərliyi hətta tələbələrdə ikrah doğurdu. Amma bu, Bezansondakı gizli qardaĢlıqların banisi olan, Parisə yazdığı çuğullamalarıyla hakimləri, prefekti, hətta süvari qərargahının rəisini qorxuya salan hiyləgər abbat Frilerin öz əliylə Jülyenin adının qarĢısına “198” rəqəmini yazmağa mane olmadı. Abbat bu hərəkətiylə özünün qatı düĢməni, yansençi abbat Pirara zərbə vurmaq imkanı tapdığına görə xoĢbəxt idi. Düz on il idi ki, o, seminariya rektorunun bu vəzifədən kənarlaĢdırılmağı üçün əlindən gələni eləyirdi. Abbat Pirarın bircə davranıĢ qaydası – Jülyenə öyrətdiyi qanun – vardı: o səmimi, düzgün adam idi, heç bir söz-söhbətə qoĢulmur və öz öhdəliklərini cani-dildən yerinə yetirirdi. Amma Tanrı ona çılğın xasiyyət bəxĢ eləmiĢdi – belə insanlarsa incikliyi gec unudur, nifrətisə çox dərindən hiss eləyirlər. Ona yönələn heç bir zərbə bu alovlu ürəkdə iz buraxmadan keçib getmirdi. O az qala yüz dəfə istefa verərdi – amma çılğın qəlbi onun təyin olunduğu bu yerdə lazımlı adam olmağına əmin idi.
Yüklə 4,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|